سوغات یزد

چند نکته درباره سوغات یزد

سوغات یزد، یادگاری خوشمزه و خاطره‌انگیز از یک شهر تاریخی باشکوه است. اگرچه همه شهرهای ایران صنایع دستی و شیرینی‌های لذیذی دارند، اما برخی از سوغاتی‌ها را فقط در یزد می‌توان یافت. شهری که به اصالت تاریخی و غنای فرهنگی شهره است. پس شاید سوغات این شهر برگرفته از مسیرهای بسیار قدیمی آن باشد. ازآنجایی‌که یزد یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگران است، شناخت سوغاتی‌های یزد می‌تواند یکی از نکات کاربردی سفر باشد که با آن آشنا خواهید شد. تنوع شیرینی در یزد بسیار زیاد است. به همین دلیل حتی نمی‌توان نام همه آن‌ها را فهرست کرد. در واقع، صنایع دستی در اینجا بسیار محبوب است و بخش مهمی از اقتصاد را تشکیل می‌دهد. به‌طورکلی سوغاتی در یزد انواع مختلفی دارد. و در این مقاله به سراغ معرفی برخی از معروف‌ترین آن‌ها می‌رویم. ابتدا با صنایع دستی شروع می‌کنیم و سپس به خوراکی‌های لذیذ می‌رسیم. پیش از آن کمی نیز در مورد خود یزد خواهیم خواند. اگر قصد سفر به یزد دارید، برای خرید بلیط هواپیما می‌توانید به سایت و یا اپلیکیشن سفرمارکت مراجعه کنید.

صنایع دستی یزد سوغات ماندگار

شهر یزد در کویرهای ایران و نزدیک به جاده ابریشم واقع شده است. یزد گواهی زنده برای استفاده هوشمندانه از منابع محدود موجود در بیابان برای بقا است. آب توسط سیستم قنات به شهر آورده می‌شود. هر ناحیه از شهر بر روی یک قنات ساخته شده و دارای یک مرکز مشترک است. ساختمان‌ها از خاک ساخته شده‌اند. استفاده از خاک در ساختمان‎ها شامل دیوارها و سقف‌ها با ساخت طاق و گنبد است. خانه‌ها با حیاط‌های زیر سطح زمین ساخته شده‌اند که به مناطق زیرزمینی خدمات می‌دهند. بادگیرها، حیاط‌ها و دیوارهای ضخیم خاکی، ریز اقلیم دلپذیری را ایجاد می‌کنند. کوچه‌های نیمه پوشیده همراه با خیابان‌ها، میادین عمومی و حیاط‌ها به کیفیت شهری کمک می‌کنند. این شهر از روند مدرنیزاسیونی که بسیاری از شهرهای خاکی سنتی را ویران کرد، فرار کرد. امروزه یزد با مناطق سنتی، قنات‌ها، خانه‌های سنتی، بازارها، حمام‌ها، آب انبارها، مساجد، کنیسه‌ها، معابد زرتشتیان و باغ دولت‌آباد باقی مانده است. این شهر از همزیستی مسالمت‌آمیز سه دین اسلام، یهودیت و زرتشتی تشکیل شده است. چنین شهری با چنین تاریخ و فرهنگی، سوغات زیادی دارد؛ از صنایع دستی گرفته تا خوراکی. در ادامه برخی از صنایع دستی یزد آورده شده است.

• زیلوهای کاربردی و زیبا: اگر در شهر یزد به دنبال سوغاتی‌های کاربردی هستید، زیلو را به شما پیشنهاد می‌کنیم که قدمت آن به قبل از اسلام می‌رسد. مرکز زیلوبافی شهرستان میبد در استان یزد است. زیلو یک کف‌پوش ساده، بادوام، خنک و بهداشتی است. این کف‌پوش عمدتاً از پنبه بسیار ساده و درجه‌یک ساخته شده است. تنوع رنگی محدودی دارد و نقوش بافته شده روی آن اشکال هندسی ساده‌ای است. نقوش زیلو ریشه عمیقی در فرهنگ مردم دارد. این سادگی و صداقت با معماری و روحیه مردم این منطقه همخوانی دارد. ساخت زیلو از هنرهای رایج در بین ایرانیان بوده و به نظر می‌رسد در هنر و فرهنگ ایرانی قدمتی طولانی داشته باشد. دلیل تبدیل شدن ایران به مهد خیره‌کننده‌ترین و باارزش‌ترین قالی بافی جهان موضوع بحث‌های زیادی بوده است. به هر دلیلی، این آثار نشان‌دهنده اشتیاق ایرانیان برای زیباسازی هر چه بیشتر محیط زندگی خود است. آن‌ها با ایجاد تنوع به دنبال این زیبایی بودند. زیلو نیز یکی از این هنرهای گران‌بها است که نمایانگر نگاه دقیق و ظریف ایرانیان به امور است. نمی‌توان به طور دقیق مشخص کرد که این هنر برای اولین بار از کجا به ایران بزرگ آمده است، زیرا تاریخ دقیق و منابع مکتوب با اطلاعاتی برای بررسی پیشینه تاریخی این فرش وجود ندارد. در منابع تاریخی موجود هیچ اشاره صریحی به زیلو نشده است و تنها در جایی که نامی از بنایی وجود دارد، موقعیت و دارایی‌ها از جمله زیلو از جمله آن‌ها است.
ازآنجایی‌که نشستن بر روی این حصیر بافت سبک، حس خنکی را منتقل می‌کند، زیلو در مناطق کویری بسیار محبوب است. بنابراین به دلیل این ویژگی در روزهای گرم تابستان بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. جالب است بدانید که قدیمی‌ترین زیلو جهان اکنون در مسجد جامع میبد نگهداری می‌شود. علاوه بر این، صنعتگران از پنبه و رنگ‌های طبیعی مانند ریواس، پوست گردو و لاجورد برای ساخت این قالیچه‌های هنری استفاده می‌کنند.


• انواع سفال و سرامیک: از دیگر سوغات هنری شهرستان میبد در استان یزد می‌توان به سفال و سرامیک اشاره کرد. قابل توجه است که در این استان دو نوع سفال می‌فروشند. نوع اول از خاک رس و نوع دوم از خاک سفید است. به‌طورکلی سفال‌های ساده و بدون لعاب، کاشی، سرامیک و سفال‌های لعاب‌دار با نقوش اصلی ماهی، پرندگان و خورشید را به مشتریان محلی و گردشگران عرضه می‌کنند. میبد مرکز ظروف سفالی ایران به شمار می‌رود و به پایتخت سفال ایران نیز معروف است. نقش‌های روی ظروف سفالی این منطقه تحت تأثیر اقلیم، کویر، آسمان، آب و غیره است. دو مورد از شاخص‌ترین نقش‌های ظروف سفالی میبد، «خورشید بانو» و «پرنده و ماهی» است. خورشید شبیه آب و هوای آفتابی کویری است که یزد در آن قرار دارد و ماهی‌ها نمایانگر آب و هوای این منطقه هستند.
هنر سفال سازی ایران نیز در این منطقه قابل توجه است، زیرا ظروف سفالی تنها توسط زنان ساخته می‌شود. مردان فقط در روند حمل خاک رس کمک می‌کنند. شاخص‌ترین جنبه هنر سفالگری در این منطقه همان‌طور که ذکر شد حفظ نقوش باستانی است. در یزد می‌توانید سوغاتی‌های رنگارنگ و لعاب‌دار با طرح‌های شگفت‌انگیز و جذابی که یادآور فرهنگ و تاریخ ایران باستان است بخرید.

• ترمه، پارچه‌ای با طرح‌های سنتی: بسیاری از مردم شهر یزد را با ترمه‌های فوق‌العاده‌اش می‌شناسند. ترمه پارچه زیبایی است که از دوران صفویه در ایران بافته می‌شود. برخی از مردم معتقدند ترمه در کشمیر ساخته شده و سپس به ایران آورده شده است. برخی دیگر می‌گویند که ایرانیان مبتکر ترمه‌بافی بوده‌اند و این هنر مانند سایر صنایع دستی در سایر نقاط جهان مورد توجه قرار گرفته است. اما این یک واقعیت است که ترمه ایرانی در مقایسه با آنچه در کشمیر تولید شده بسیار بهتر است و رنگ‌ها و طرح‌های متفاوتی دارد. تنها دلیلی که باعث شهرت کشمیر شده استفاده از نوعی ریسمان است که از پشم بز وحشی تولید می‌شود. مکان اصلی که پشم بز وحشی در آن وجود دارد، رشته کوه هیمالیا واقع در شمال هند است. بنابراین ترمه‌بافته‌های کشمیری بیشتر در دسترس بوده درحالی‌که ایرانیان مجبور به استفاده از پشم عادی بوده‌اند. ترمه به عنوان یک منسوجات با ارزش کاربردهای مختلفی دارد. بنابراین در اندازه‌ها و اشکال مختلف مانند ۱۵۰*۱۵۰ یا ۱۰۰*۱۰۰ سانتی‌متر برای رومیزی و غیره بافته می‌شود. مغازه‌ها در تمام مناطق شهر یزد، پارچه‌های ترمه را با رنگ‌ها و طرح‌های مختلف مانند بته‌جقه، شاخ گوزن (شاخ آهو)، شاه عباسی و غیره می‌فروشند. در واقع این محصول که یکی از شناخته‌شده‌ترین سوغاتی‌های یزد است از ابریشم، پشم و کرک‌های رنگی تهیه می‌شود. برای آشنایی با تاریخچه ترمه‌بافی در یزد و سیر تحولات این هنر در طی سال‌های طولانی بد نیست سری هم به موزه ترمه یزد واقع در کوی شهیدان حسینیان بزنید.

• شمد: از دیگر سوغاتی‌های یزد می‌توان به شمدبافی یا ایکات اشاره کرد که از صنایع دستی است که بیش از ۸۰۰ سال قدمت دارد. بنابراین در گذشته از ابریشم طبیعی و امروزه از نخ ویسکوز ساخته می‌شود. رنگ‌های گرم مانند قرمز، بنفش، سبز و زرد جذابیت خاصی برای این پارچه‌های شگفت‌انگیز ایجاد می‌کند. شمد پارچه‌ای نازک از نخ‌های پنبه‌ای تار و ابریشم مصنوعی به صورت پود با طرح‌های راه راه ساده است. معمولاً به عنوان روتختی بسیار مناسب در تابستان‌های گرم یزد استفاده می‌شود.
از سوی دیگر، مردم یزد در تابستان گرم از لباسی به نام شمد استفاده می‌کنند، لباس سنتی که از نخ پنبه و ابریشم مصنوعی درست می‌شود. این پارچه به دلیل خنکی و سبکی در شب به عنوان پتو مورد استفاده قرار می‌گیرد و در طرح‌های مختلف راه راه، چهارخانه و ساده با رنگ‌های متنوع عرضه می‌شود.


• شعر، پارچه‌ای که نباید فراموش شود: یکی دیگر از پارچه‌های سنتی یزدی «شعر» نام دارد که در کارگاه‌های خاص قدیمی محلی به نام «شعربافی» ساخته می‌شود. شعر نوعی پارچه تزیینی سبک است که در گذشته صنعتی خانگی بوده و هنر بافت این نوع پارچه‌ها را شعربافی می‌نامیده‌اند. هنر شعربافی دارای شاخه‌های گوناگونی است که در آن پارچه (شعر) با استفاده از بافندگی‌های چوبی در ابعاد مختلف طراحی و بافته می‌شود. این هنر در گذشته با حضور زنان و مردان در خانه‌ها و کارگاه‌ها رونق خوبی داشته است، اما امروزه کمتر کارگاه فعالی را می‌توان یافت که بازدیدکنندگان بتوانند با این صنعت بیشتر آشنا شوند.
برخی از دستگاه‌های چوبی هستند که بیشتر زنان یزدی از آن استفاده می‌کردند، اما گاه و بیگاه صنعتگران قدیمی نیز این پارچه را می‌بافند. متأسفانه امروزه این هنر یزدی به تدریج در حال فراموشی است. این پارچه پشمی یکی از سوغاتی‌های بسیار قدیمی و جالب یزد است که بافت آن در گذشته بسیار مورد توجه بوده است. جالب است بدانید که الگوی خاصی برای شعر بافی وجود ندارد.

• چادرشب رنگارنگ: چادرشب یکی از جالب‌ترین سوغاتی‌های یزد است. چادرشب نوعی پارچه بافته شده با نخ‌های نخی، پشمی و ابریشمی است که در شمال کشور به‌ عنوان پوشش زنانه برای دوری از رطوبت و در مناطق دیگر مانند یزد به عنوان روتختی یا کیف دستی استفاده می‌شود .چادرشب بافی یا کربافی یک صنعت خانگی از نخ ویسکوز، نخ پنبه، مواد رنگی و نشاسته است که در یزد، اردکان و زارچ بافته می‌شود. همچنین در یکی از شهرهای اردکان یزد دو نوع چادرشب بافی بسیار رایج است. اول چادرشب بیابانی است که ضخیم است و معمولاً از آن برای حمل محصولات کشاورزی یا علوفه دام استفاده می‌کنند. این چادر ساده و معمولی با طرح راه راه است. نوع دوم چادرشب برای تخت استفاده می‌شود. این نوع چادرشب، چادری بسیار رنگارنگ با طراحی‌های جذاب است.
چادرشب از نظر طرح و رنگ در مناطق مختلف ایران تقریباً مشابه است، اما به دلیل طرح‌ها و رنگ‌های منحصربه‌فرد در قاسم آباد گیلان، ارزش هنری بیشتری دارد. این بافته قدیمی‌ترین صنایع دستی مردم قاسم آباد گیلان است که ریشه تاریخی در فرهنگ و آداب و رسوم آن‌ها دارد.

• قالی: یک فرش ایرانی واقعی یک گنج واقعی است. فرش‌های دستباف ایران روز به روز کمیاب‌تر می‌شوند، زیرا تولید انبوه صنعت فرش را نیز تحت تأثیر قرار داده است و گره زن‌های باتجربه در خاورمیانه به طور فزاینده‌ای نادر می‌شوند. فرش‌های گره صنعتی هرگز به کیفیت فرش ایرانی نمی‌رسند.
حال، قالی بافی با حدود ۶۵۰۰۰ بافنده فرش و حدود ۱۳۰۰۰۰ نفر در این صنعت، عمده‌ترین صنایع دستی استان یزد است. پنج درصد فرش دستباف تولید استان یزد در داخل استان، ۴۵ درصد در سایر نقاط ایران و ۵۰ درصد مابقی به کشورهای دیگر صادر می‌شود. ۷۵ درصد قالی‌های بافته شده در یزد از پشم و ۲۵ درصد آن از کرک است. نقوش اصلی استفاده شده هراتی، سردار جنگل، گل و ماهی، کرمانی و نقوش مشابه است.

سوغات خوراکی یزد

• قطاب، معروف‌ترین شیرینی یزد: یکی از سوغاتی‌های یزد که شهرت جهانی دارد، قطاب است. معمولاً قنادی‌های ماهر قطاب را در دو نوع سنتی یا با طعم عسلی تهیه می‌کنند. در واقع قطاب از دو بخش تشکیل شده است. لایه بیرونی که شبیه نانی است که در روغن فراوان سرخ شده است. و لایه داخلی که مخلوط پودر بادام و شکر و هل است. علاوه بر این، عطر هل طعم متفاوت و جالبی به قطاب یزد داده است.
قطاب در واقع یک شیرینی ایرانی پر بادام و سرخ شده است که با آرد، بادام، پودر قند، روغن نباتی و هل تهیه می‌شود. برخی از نسخه‌های قطاب ممکن است حاوی مواد دیگری باشد، زیرا بهترین دستورالعمل‌ها اسرار خانوادگی هستند که به شدت محافظت می‌شوند. قطاب یکی از سه نوع شیرینی است که شهر یزد در تولید آن شهرت دارد. شیرینی‌پزهای یزد دستور پخت خود را بسیار مخفی نگه می‌دارند و بسیاری از آن‌ها به چندین نسل منتقل شده است. پس توصیه می‌کنیم اگر به یزد سفر کردید، حتماً این شیرینی خوشمزه را میل کنید. اگر قصد سفر کوتاهی با قطار را دارید، برای خرید اینترنتی بلیط قطار می‌توانید به سفرمارکت مراجعه کنید.

• باقلوای یزد، یک طعم فراموش‌نشدنی: باقلوا شیرینی غنی و شیرینی است که از لایه‌های مختلف آجیل خردشده پر شده است. سپس شیرین شده و با شربت یا عسل در کنار هم نگه داشته می‌شود. مشخصه غذاهای امپراتوری عثمانی سابق است و در آسیای مرکزی و غربی نیز یافت می‌شود. باقلوا دسری بود که برای تمام جشن‌های مهم در دوران عثمانی استفاده می‌شد. این یک غذای خاص است، به راحتی قابل پذیرایی است، به علاوه طعم آن خوشمزه است، بنابراین برای ارائه به مهمانان در عروسی‌ها، ضیافت‌ها، هنگام تولد فرزند یا در عید ایده‌آل است. باقلوا در گذشته به عنوان دسر ثروتمندان و نخبگان در نظر گرفته می‌شد که از عمارت‌ها و کاخ‌های سلاطین سرچشمه می‌گرفت که «باقلوا اوستا» یا سرآشپز باقلوا را استخدام می‌کردند، زیرا تولید بهترین باقلوا به مهارت زیادی نیاز دارد. همچنین به عنوان یک ماده تقویت کننده نیز دیده می‌شد. باقلوا معمولاً در تابه‌های بزرگ تهیه می‌شود. لایه‌های زیادی از خمیر فیلو که با کره ذوب شده و روغن نباتی جدا شده‌اند، در تابه گذاشته می‌شوند و لایه‌های آجیل خرد شده (معمولاً گردو، پسته و فندق) بدان افزوده می‌شوند.
باقلوا از شیرینی‌های معروف یزد است که با انواع مغز پسته، مغز بادام، مغز نارگیل، آجیل بسته‌بندی و آجیل مخلوط دو رنگ تولید می‌شود. مردم یزد این شیرینی را با زرده تخم مرغ، بیکینگ پودر، روغن، کره، گلاب، پودر پسته، پودر بادام، هل، پودر قند، شکر و آب تهیه می‌کنند.


• کیک یزدی؛ شیرین و سالم: هر ایرانی با کیک یزدی خاطره‌ای از کودکی دارد که لبخند بر لبانش می‌آورد. کیک یزدی یک وعده غذایی عالی برای یک عصرانه خوشمزه است. کیک یزدی یک نوع شیرینی ایرانی بسیار خوشمزه است، حتی اگر طرفدار شیرینی نیستید، بهتر است این کیک را امتحان کنید! سرو کردن کیک یزدی با چای یا شیرکاکائو طعمی بهشتی می‌دهد. دستورالعمل‌های آسان را دنبال کنید و دستور پخت کیک یزدی عالی را یاد بگیرید. دستور تهیه این شیرینی خوش‌طعم اصالتاً یزدی است.
کیک یزدی یکی از محبوب‌ترین سوغاتی‌های یزد است. آن‌ها کوکی‌هایی شبیه کیک کوچک هستند، البته با طعمی متفاوت. در بسیاری از شهرهای ایران می‌توانید آن‌ها را پیدا کنید. اما کیک یزدی یکی از سوغاتی‌های اصیل یزد است. اغلب مردم یزد در مراسم مذهبی از مهمانان خود با این شیرینی‌ها پذیرایی می‌کنند. این شیرینی بسیار معطر، لذیذ و نرم است که با آرد، ماست، وانیل، نمک میوه، تخم مرغ، جوش شیرین و پودر قند درست می‌شود.

• حاجی بادام: شیرینی حاجی بادام یکی از تنقلاتی است که به عنوان یکی از شیرینی‌های سنتی و خاص ایران شناخته می‌شود. مواد غنی و بسیار خوشمزه این غذا را به یکی از شیرینی‌های عالی تبدیل کرده است. حاجی بادام دارای خواص بی‌نظیر و طعم استادانه‌ای بر اساس مواد به کار رفته در تولید آن است. در این شیرینی از مغز بادام، آرد نخودچی، آرد گندم، شکر آسیاب شده، پودر قند، تخم مرغ مایع پاستوریزه، هل و جوز هندی استفاده می‌شود. تمام مواد اولیه دارای ارزش غذایی بالایی هستند و برای بدن انسان مفید هستند.
حاجی بادام، شیرینی کوچک شیرین، خوشمزه و معطر، یکی دیگر از سوغات یزد است. بسیاری از قنادی‌ها حاجی بادام را با پودر هل سبز، مغز بادام، پودر پسته، پودر قند، آرد و روغن جامد آب شده درست می‌کنند. اگرچه شهرهای دیگر ایران هم حاجی بادام دارند، اما شهرهای یزد شهرت بیشتری دارند. این شیرینی‌های قدیمی که ریشه در فرهنگ یزد دارند، بهتر است در زمان صرف چای جایگزین شکر شوند.

• شیرینی نان پنجره‌ای: شیرینی نان پنجره‌ای (که به آن نان منقا یا پنجره خاتون نیز می‌گویند) نمونه دیگری از سوغاتی‌های یزد با ظاهری متفاوت است. بنابراین این شیرینی که در صدر فهرست سوغات یزد قرار دارد با قالب مخصوص پنجره‌ای طبخ می‌شود. نشاسته، گلاب، آرد برنج، آرد سفید، تخم مرغ، زعفران، پودر قند و روغن مواد تشکیل دهنده این شیرینی خوشمزه است. شیرینی پنجره‌ای که در واقع با نام نان پنجره‌ای شناخته می‌شود یکی از انواع شیرینی‌های سنتی و پرطرفدار ایرانی است. این شیرینی لذیذ غالباً در اعیاد مذهبی و اعیاد تاریخی ایرانیان پخته می‌شود و برای پذیرایی از مهمانان استفاده می‌شود. پخت این شیرینی بسیار ساده است و هر کسی به راحتی می‌تواند این شیرینی خوشمزه را در خانه درست کند. درصورتی‌که علاقه داشته باشید این شیرینی خوشمزه را به شکل رنگی درست کنید، می‌توانید، مقداری رنگ خوراکی به مایه شیرینی اضافه کنید.
نکته جالب توجه درباره شیرینی پنجره‌ای استفاده از آن در بسیاری از کشورهای دنیا به عنوان شیرینی عید سال نو یا اعیاد مذهبی است. در ایران، ترکیه، سوئد، فنلاند، هند، چین، مالزی، مکزیک، نروژ، بنگلادش، آمریکا و غیره این شیرینی تا حد زیادی با مواد اولیه مشابه طبخ می‌شود.


• نقل: درحالی‌که نقل در اکثر نقاط ایران تولید می‌شود، اما مردم خوش‌ذوق یزد با مهارت‌ها و نوآوری‌های خاص خود در زمینه شیرینی‌جات توانسته‌اند برای خود نقل خاصی درست کنند. بنابراین این سوغاتی که با آجیل‌های مختلف پر شده و به شدت معطر است، برخلاف نقل‎های ساده، بسیار غنی و پرانرژی است. نکته مهم این است که نقل‌ها، شیرینی مخصوص چای هستند. همچنین در فرهنگ ایرانیان نشانه برکت، شادی، جشن و اقبال است.
نقل‌ها در واقع شیرین‌کننده‌هایی هستند که به خصوص نوع ارومیه‌ای و یزدی آن‌ها در ایران بسیار معروف است. نقل‌ها، طعم‌ها و رنگ‌های مختلفی دارند که داخل آن‌ها هم از مغز‌های مختلفی استفاده می‌شود. درست کردن انواع نقل در خانه بسیار راحت بوده و می‌توانید نقل‌هایی با طعم‌ها و رنگ‌های مختلف را در مدت زمان کوتاهی تهیه کنید. انواع نقل مانند زعفرانی، بیدمشکی و شکرپنیر، در رنگ‌های مختلف با ترکیبات متنوع بسیار محبوب و پرطرفدار هستند.

• حلوا ارده اردکان؛ یک غذای سنتی و مقوی: حلوا ارده، نوعی حلوای مخصوص است که با ارده (که به آن تاهینی هم می‌گویند) از شهر اردکان یزد درست می‌شود. معمولاً یکی از شیرینی‌های موجود در سفره صبحانه ایرانیان، حلوا ارده است. این حلوای ارده بسیار خوشمزه و همچنین بسیار مقوی است. حلوای ارده اصیل از اردکان می‌آید و از شکر، کنجد، ارده و برخی مواد سنتی و بدون مواد شیمیایی و افزودنی درست می‌شود و بسیار خوش‌طعم است. اگر به یزد سفر کردید، فراموش نکنید که مقداری از این حلوا را به عنوان سوغات یزد بیاورید.
حلوا ارده یک خوراکی بسیار سالم و خوشمزه و سرشار از ویتامین‌های لازم برای بدن است؛ اما مصرف بیش از حد آن به دلیل بالا بودن میزان شکر در آن به بیماران دیابتی توصیه نمی‌شود. حلوا ارده را باید در یک محل خنک و دور از تابش مستقیم نور خورشید نگهداری کرد. تاریخ مصرف حلوا ارده توسط کارشناسان بهداشتی شش ماه پس از تولید تعیین شده است. بدیهی است درصورتی‌که حلوا ارده در محل مناسبی مثل یخچال نگهداری شود مدت زمان بیشتری قابل استفاده است. درصورتی‌که پس از مدتی شاهد وجود مقداری روغن روی حلوا ارده بودید جای نگرانی نیست؛ چراکه این ویژگی ذاتی حلوا ارده‌ است. این ماده روغنی همان روغن کنجد معروف است که سرشار از ویتامین است. می‌توانید قبل از مصرف روغن آن را مخلوط کنید و یا روغن را جدا کنید و از آن به‌ عنوان روغن مایع استفاده کنید.


• پشمک: پشمک، این شیرینی محبوب، یکی دیگر از شیرینی‌های اصیل یزدی است که طرفداران زیادی به خصوص در میان کودکان دارد. پشمک در واقع یک نوع شیرینی حجیم است که از شکر تهیه می‌شود. گاهی به شکر مورد استفاده در فرآیند تولید پشمک، مواد دیگری مانند اسانس‌های میوه‌ها، قهوه، کاکائو یا زعفران اضافه می‌کنند. میزان شیرینی موجود در پشمک، آرام بخشی محسوس، افزایش قدرت تمرکز و بهبود بیشتر زخم‌ها را در پی دارد. همچنین هل موجود در پشمک خواص تقویت‌کننده و شادابی روحیه و خلق و خو را دارد. معروف‌ترین پشمک جهان را ویلیام موریسون و جان واتسون آمریکایی ابداع کردند و برای اولین بار پشمک و ماشین ساختش در سال ۱۸۹۷ اختراع شد. آن دو نفر این اختراع خودشان در نمایشگاه جهانی ۱۹۰۴ میلادی به عموم مردم نشان دادند. این رونمایی مورد استقبال عموم قرار گرفت که بعد از آن در فرهنگ‌های گوناگون نام‌های متفاوت و جالبی برای این نوع خوراکی در نظر گرفتند که این نام‌ها یا از نوع ساخت یا از شکل این نوع خوراکی برگرفته شده بود. تاریخچه پشمک و وجود این خوراکی در ایران بعد از جنگ جهانی دوم مشاهده شده است که به آن در ابتدا پشمینه می‌گفتند. همچنین چندین کارگاه پشمک و ارده در شهر بروجرد و سایر شهرهای ایران نیز فعال است.

از کدام بازارها و مراکز خرید، سوغات یزد را بخریم

مراکز خرید یزد مانند سایر دیدنی‌های آن توجه گردشگران زیادی را جلب می‌کند. به هر شهری که سفر کنید نیاز است کمی درباره مراکز خرید جدید یا سنتی آن اطلاعاتی داشته باشید. در سفر به یزد نیز بازار‌های سنتی و تاریخی زیادی وجود دارند که هم به عنوان بناهای تاریخی و هم به عنوان مراکز خرید برای گردشگران جذاب هستند. مراکز خرید یزد در دو دسته مدرن و سنتی قرار می‌گیرند. شما می‌توانید در هنگام بازدید از جاهای دیدنی یزد، سری هم به مراکز خرید بزنید و برای دوستان و خانواده خود سوغاتی و هدایا خریداری کنید. در ادامه این بخش، برخی از بازارها و مراکز خرید یزد که می‌توانید از آن‌ها سوغاتی بخرید آورده شده است. همچنین اگر قصد اقامت در هتل‌های یزد را دارید، می‌توانید رزرو هتل یزد را از طریق سایت و یا اپلیکیشن سفرمارکت انجام دهید.

• بازار قیصریه یزد: با شنیدن نام بازار قیصریه شاید فکر کنید که این بازار در اصفهان قرار دارد. برخی دیگر نیز می‌گویند نه! بازار قیصریه مختص شیراز است. در حقیقت به صورت کلی پنج بازار معروف قیصریه در تمام ایران وجود دارد. بازار قیصریه یکی از بازارهای یزد نیز به شمار می‌آید که اتفاقاً شهرت زیادی هم دارد. این بازار از بازارهای قدیمی و بسیار پرتردد یزد است. در بازار قیصریه شما می‌توانید انواع کسبه قدیمی را شاهد باشید. در حقیقت اصطلاحاً از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در این بازار دیده می‌شود. پس اگر به ‌دنبال بهترین مراکز خرید یزد هستید، حتماً سری هم به بازار قیصریه آن بزنید.


• مرکز خرید آریا یزد: مرکز خرید آریا را می‌توانیم یکی از معروف‌ترین مراکز خرید یزد بدانیم. این مرکز خرید در منطقه صفائیه و بلوار شهید قندی واقع شده است. مرکز خرید آریا یزد در سال ۱۳۸۷ افتتاح شده است. این مرکز خرید دارای ۵ طبقه است و ۳ طبقه از آن به بخش تجاری اختصاص داده شده است. در این ۳ طبقه می‌توانید شاهد ۱۱۳ واحد تجاری مختلف باشید. اکثر اصناف را پوشاک زنانه، مردانه و بچگانه، صنایع چرم، لوازم آرایشی و بهداشتی، لوازم آشپزخانه، اسباب‌بازی، فرش و غیره تشکیل می‌دهند. بیشتر اجناس داخل این مرکز خرید کیفیت خوبی دارند و همین مسئله خرید را برای مشتریان ساده‌تر کرده است.

• بازار حاجی قنبر یزد: بازار حاجی قنبر یکی از قدیمی‌ترین بازارهای یزد به شمار می‌رود. قدمت این بازار به قرن نهم هجری بازمی‌گردد. راسته این بازار را می‌توان یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی یزد دانست که در واقع بخشی از مجموعه امیر چخماق است. در این بازار شما می‌توانید شاهد حضور شیرینی فروشی‌ها، فروشگاه‌های طلا و جواهر و فرش باشید. کاشی‌کاری‌های این بازار نیز بسیار زیبا هستند و برای عکاسی مناسب‌اند. حجره‌های قدیمی بازار حاجی قنبر یزد سال‌هاست که بدون تغییر به همان شکل قدیمی ثابت باقی مانده‌اند. به همین خاطر نمی‌توانید انتخاب کنید که حجره‌های قدیمی را نگاه کنید یا سرتان را بالا بگیرید و از تماشای تزئینات بازار لذت ببرید. این بازار، حال‌ و هوای بسیار خاص و دوست‌داشتنی دارد. ازاین‌رو حتی با قدم‌ زدن در بازار حاجی قنبر احساس آرامش خواهید کرد.

• مجتمع تجاری صدف: مجتمع تجاری صدف نیز یکی از لوکس‌ترین مراکز خرید یزد به شمار می‌آید. این مرکز خرید فعالیت خود را در سال ۱۳۹۲ آغاز کرده است. پاساژ صدف در زمینی به مساحت ۵۰۰۰ مترمربع قرار داشته و پنج طبقه دارد. در این ۵ طبقه، ۱۰۰ واحد صنفی مشغول به کارند. انواع فروشگاه کفش، پوشاک زنانه، پوشاک مردانه، پوشاک بچگانه، طلا، جواهر، صنایع‌دستی، لوازم آرایشی و بهداشتی نیز در این پاساژ مشغول به فعالیت هستند. اجناس این مرکز خرید کیفیت خوبی دارند و البته فراموش نکنید که برای کیفیت بالا، باید هزینه متناسب را نیز پرداخت کرد.


• مجتمع تجاری شهاب: مجتمع تجاری شهاب در کنار پاساژ علاءالدین، یکی از بهترین مراکز خرید موبایل و قطعات کامپیوتر در یزد است. این پاساژ چندطبقه دارای ۱۲۰۰ مترمربع وسعت است و ۸۰ باب مغازه در آن فعالیت دارند. این مرکز خرید ظاهری لوکس و مدرن دارد و بسیاری از برندهای معتبر موبایل چون سامسونگ، ال جی و سونی در این پاساژ نمایندگی رسمی دارند. برای خرید لوازم جانبی متنوع می‌توانید این مرکز خرید بی‌نظیر را انتخاب کنید. این مرکز خرید دارای پارکینگ، آسانسور و پله‌برقی نیز هست. به همین خاطر می‌توانید بدون نگرانی از بابت جای پارک یا پله‌ها به ‌دنبال محصول مدنظرتان بگردید.

• بازار زرگری یزد: مگر امکان دارد صحبت از زر و بازار زرگری وسط بیاید و کسی کنجکاو نشود به آن سر بزند؟ بازار زرگری یزد، یکی از زیباترین جاهای دیدنی آن است. جالب است بدانید نام این بازار قدیمی حتی در فهرست آثار ملی ایران نیز ثبت شده است. قدمت این بازار به قرن ۱۲ تا ۱۳ هجری قمری بازمی‌گردد. بازار زرگری یزد، یک دالان پرزرق ‌و برق ۹۴ متری است که سه متر هم عرض دارد. با وجود یک سقف شش‌ متری، همه‌جای این دالان هرروزه پر از نور زرد و درخشش زیبای طلا می‌شود. در این بازار می‌توانید انواع جواهر با طلای بیست عیار و سنگ‌های قیمتی را ببینید و تهیه کنید. فروشندگان این بازار واقعاً خوش‌انصاف هستند و هزینه معقولی از مشتریان خود دریافت می‌کنند. بازار زرگری از بازارهایی است که حتماً باید حتی برای تفریح هم که شده از آن بازدید کنید. اگر قصد سفر به یزد با تور را دارید، برای خرید ارزانترین تور لحظه آخری می‌توانید به سایت و یا اپلیکیشن سفرمارکت مراجعه کنید.


• مجتمع تجاری ستاره یزد: مجتمع تجاری ستاره را به‌ جرئت می‌توان یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین مراکز خرید یزد به شمار آورد. این مرکز خرید در سال ۱۳۸۸ افتتاح شده است و با ۷۰۰ مغازه، از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را به مشتریان خود ارائه می‌کند. اگر به ‌دنبال مجتمعی برای پاساژگردی یا تفریح هستید، بهتر است حداقل یک بار سری به مجتمع تجاری ستاره یزد بزنید. این مرکز خرید دارای سالن شهربازی سرپوشیده، کافه، رستوران و همچنین سینما پنج بعدی است. باید گفت که پاساژ ستاره یکی از بهترین مراکز خرید چندمنظوره در یزد به شمار می‌آید. در این مرکز خرید انواع محصولات نظیر پوشاک مردانه، زنانه، بچگانه، طلا، جواهر، لوازم آرایشی، بهداشتی، اسباب‌بازی و غیره وجود دارد.

• مرکز خرید شقایق: باوجودآنکه مرکز خرید شقایق دارای ده‌ها واحد صنفی متفاوت است؛ اما بیشتر به خاطر بخش اداری خود شهرت دارد. در حقیقت مرکز خرید شقایق رو‌به‌روی دادگستری یزد واقع شده است. به همین خاطر در بخش اداری این مرکز خرید، دفتر وکلای زیادی وجود دارد. همین مسئله باعث شده است تا تردد زیادی در مرکز خرید شقایق وجود داشته باشد. البته نگران نباشید، وجود لاین آسانسور مخصوص بخش اداری باعث شده تا خبری از ازدحام در بخش تجاری آن نباشد. در طبقه همکف و زیر همکف، انواع فروشگاه لباس زنانه و مردانه، لوازم کودک، لوازم ورزشی، آرایشی، بهداشتی، عطر، ادکلن و غیره موجود است.

• بازار آجیل سلطانی: آجیل سرای سلطانی نام یک فروشگاه بزرگ است که با نام بازار آجیل سلطانی نیز شناخته می‌شود. این مغازه آجیل‌فروشی از قدیمی‌ترین مغازه‌های یزد به شمار می‌رود. مدیریت این مغازه نیز به ‌صورت موروثی در اختیار یک خانواده است. به ‌دلیل فروش بالای مغازه، همیشه اجناس داخل بازار آجیل سلطانی یزد، تازه، ترد و خوش‌عطر هستند. مدیریت مجموعه نیز یک فرد منصف است و می‌توانید خرید مقرون‌به‌صرفه‌ای انجام دهید. پس اگر به دنبال خوش‌مزه‌ترین آجیل‌های یزد هستید، سری به آجیل سلطانی بزنید.

• بازار مسگرها: در گذشته نه چندان دور، همه ایرانیان در ظروف مسی غذا صرف می‌کردند. با اتکا به همین یک نکته ساده هم می‌توان دریافت که ایرانیان هوش و ذکاوت فراوانی داشتند. مس فلزی مفید است. این فلز در واکنش با غذا مخصوصاً زمانی که روی حرارت باشد، مواد مفیدی را از خود به غذا منتقل می‌کند. اگر شما هم این موضوع را قبول دارید، حتماً سری به بازار مسگرهای یزد یا همان بازار پنجه علی بزنید. این بازار ۶۰۰ سال قدمت دارد و از مهم‌ترین مراکز خرید یزد به شمار می‌آید. حتی گشت‌وگذار در این بازار نیز لذت‌بخش است. پس حتماً یک سر این بازار بروید. راستی اگر به فکر خرید بلیط هواپیما یزد هستید، مقدار زیاد مس خریداری نکنید؛ چراکه حمل آن برایتان سخت خواهد بود.


• بازار خان یزد: بازار خان را هم باید در زمره قدیمی‌ترین مراکز خرید یزد به شمار آورد. قدمت این بازار به زمان قاجار بازمی‌گردد و در محله لب خندق واقع شده است. لب خندق از مناطق قدیمی و سنتی یزد است. در این منطقه می‌توانید شاهد اقامتگاه‌های بوم‌گردی مختلف و ابنیه تاریخی متعددی باشید. این بازار قدیمی ۲۷۴ متر طول دارد و ارتفاع سقف آن بین چهار تا شش متر متغیر است. از نظر ظاهری، تفاوتی میان این بازار و سایر بازارهای قدیمی یزد وجود ندارد. در حال حاضر حدود ۱۵۳ حجره در این بازار مشغول به کار هستند. با توجه به اینکه بازار خان در فهرست آثار ملی ایران نیز قرار دارد، بازدید از آن به شما توصیه می‌شود.

• بازار بزرگ امیر یزد: اشتباه نکنید، منظور از بازار بزرگ یزد، بازار امیر چخماق نیست. بازار بزرگ امیر در خیابان کاشانی این شهر واقع شده است. این بازار چهار طبقه در سال ۱۳۹۳ در زمینی به متراژ هزار مترمربع افتتاح شد. در این مرکز خرید بزرگ، ۹۹ باب مغازه در زمینه موبایل، کامپیوتر، سیم‌کارت و به ‌صورت کلی تجهیزات دیجیتال فعالیت می‌کنند. پس اگر به ‌دنبال انواع سیم‌کارت رند یا حتی فروش سیم‌کارت خود هستید، سری به این بازار بزنید. علاوه بر بخش تجاری، مشتریان درباره بخش تفریحی و خدماتی این مرکز خرید نیز نظرات مثبتی ثبت می‌کنند. در این پاساژ می‌توانید از بخش بیلیارد، شطرنج، فوتبال دستی و همچنین دارت لذت ببرید. وجود پارکینگ، آسانسور، رستوران، کافی‌شاپ و پله‌برقی هم به رفاه مشتریان کمک می‌کند.

• مجتمع تجاری علاءالدین یزد: پاساژ علاءالدین ظاهراً تبدیل به یک نام تجاری در زمینه فروش تجهیزات موبایل و کامپیوتر شده است. اولین بار مرکز خرید علاءالدین، در خیابان جمهوری تهران افتتاح شده است. این مرکز خرید هنوز هم یکی از مهم‌ترین مراکز خرید موبایل در تهران به شمار می‌آید. در شهر یزد نیز یک مرکز خرید علاءالدین یا همان پاساژ علاءالدین هست که مرکز خرید و فروش انواع گوشی، تبلت، لوازم جانبی موبایل، نرم‌افزار و خدمات تعمیرات حساب می‌شود.


سخن پایانی
در این مطلب تلاش شد تا شما را بیشتر با سوغاتی‌های زیبا و خوشمزه یزد و مراکز خرید آن‌ها آشنا کنیم. در سفر بعدی خود به یزد، حتماً خرید برخی از این سوغات را در ذهن داشته باشید. همچنین برای سفر به یزد می‌توانید ارزانترین بلیط هواپیما را در سایت یا اپلیکیشن سفرمارکت پیدا کنید. برای آشنایی با بهترین رستوران های یزد هم می‌توانید به بلاگ سفرمارکت سر بزنید.