میدان ساعت مارکار و موزه مردم‌شناسی مارکار یزد

درباره میدان ساعت مارکار و موزه مردم‌شناسی مارکار یزد

میدان ساعت یزد یکی از قدیمی‌ترین برج‌های ساعت ایران و جهان است. معمولاً در قدیم، شهرداری‌های قدیمی ساعت‌های بزرگی را بالای برج‌های بلندی که در میدان می‌ساختند نصب می‌کردند تا همه مردم بتوانند از هر گوشه شهر ساعت را ببینند. برای مثال یکی از بهترین نمونه‌های جهانی این میادین برج ساعت بیگ بن لندن است و بهترین نمونه ایرانی میدان ساعت یزد یا میدان زمان. براساس منابع تاریخی، برج ساعت مارکار اولین برج در نوع خود در ایران است. یکی از نکات جالب توجه این است که برج ساعت مارکار در مرکز ایران قرار دارد. دخمه زرتشتیان (برج‌های سکوت)، مقبره رکن آدین و آتشکده زرتشتیان از جاذبه‌های اطراف هستند. یزد شهر دیوارهای سفالی زنده است که صدای زندگی را به گوش شما می‌رساند تا صدای بخشی از تاریخ باشکوه ایران را در آن بشنوید. این شهر استقامت و ماندگاری دوران تاریخی را به شما نشان می‌دهد. همچنین یزد شما را با آداب و رسوم کهن ایرانی آشنا می‌کند. با تهیه بلیط هواپیما یزد از طریق آژانس‌های مستقر در سفرمارکت یا با خودروی شخصی خود می‌توانید به این شهر بسیار زیبا و تاریخی سفر کنید.

چرا بازدید از میدان ساعت مارکار و موزه مردم‌شناسی مارکار یزد پیشنهاد می‌شود؟

• میدان ساعت مارکار از قدیمی‌ترین برج‌های ساعت در ایران و جهان است.
• برج ساعت در مرکز ایران قرار دارد.
• موزه مارکار یزد در واقع موزه تاریخ، فرهنگ و هنر زرتشتیان این شهر است.
• سبک معماری خاص و منحصربه‌فرد این موزه باعث شهرت آن شده است.

تاریخچه میدان ساعت یزد

همان‌طور که گفتیم در زمان‌های قدیم، زمانی که شهرها چندان بزرگ نبودند، ساختمان‌ها نمی‌توانستند در رسیدن به آسمان با یکدیگر رقابت کنند، معمولاً مهم‌ترین ساختمان‌های شهر، برج‌های دیده‌بانی یا برج‌های ساعت در میادین اصلی شهر قرار داشتند. در زمان ارابه‌ها، قاطرها و شاهان قاجار، این ساعت قدیمی در یکی از میادین یزد نصب شد و برای شهرهای آن زمان پدیده جدیدی بود. شهرداری یزد در سال ۱۳۱۳ تصمیم به احداث بنای یادبود شاعر سرشناس ایرانی حکیم ابوالقاسم فردوسی گرفت. ابتدا در میدان پهلوی ساخته شد اما بعد تخریبش کردند و تصمیم گرفتند مکانش را عوض کنند. در سال ۱۳۱۵ مکان جدیدی برای میدان مارکار تعیین شد و پروژه ساخت آن به طور رسمی آغاز شد و شش سال به طول انجامید. این برج برای احترام به سازنده هندی آن، پاشوتان جی دوسابای مارکار، که او نیز زرتشتی بود، مارکار نامیده می‌شد. او یک مرد ثروتمند سخاوتمند بود که پول خود را برای ساخت مجتمع مارکار که شامل یک مدرسه و یک پرورشگاه و همچنین یک ساعت بود، اختصاص داد. این ساعت و بازسازی آن در دوره قاجار به پایان رسید و از آن زمان به همین شکل باقی مانده است.

تاریخچه موزه مردم‌شناسی مارکار یزد

موزه مردم‌شناسی مارکار که در میدان مارکار قرار دارد به عنوان موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتی نیز شناخته می‌شود و مکانی ایده‌آل برای آشنایی با تاریخ و آیین‌های زرتشتی است. این موزه درباره لباس‌های مذهبی و سنتی، جشن‌ها و مراسم، سبک زندگی زرتشتیان قدیم و همچنین زندگی پاشوتان جی دوسابای مارکار با آثار ارزشمندی در زیرزمین مجموعه است و امروزه یکی از جاذبه‌های شهر یزد بشمار می‌رود که در طول سال میزبان گردشگران بسیاری است. مجموعه تاریخی مارکار در ۱۰ مهر ۱۳۷۷ به شماره ۲۱۴۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در نوروز ۱۳۹۴ فاز اول موزه مارکار به سرپرستی اسفندیار اختیاری افتتاح گردید.

معماری میدان ساعت یزد

برج ساعت مارکار ساختمانی مربعی شکل با ارتفاع چهار متر است. قسمت‌های مختلف میدان ساعت پایه، بدنه و سقف است. از نظر اندازه‌گیری‌های جغرافیایی، برج ساعت مارکار نقطه مرکزی دقیق ایران است. شایعه‌ای در بین مردم یزد وجود دارد که هنگام تخریب برج مقداری طلا در آن پنهان شده است. اما هنوز هیچ مدرکی برای اثبات این موضوع وجود ندارد. معماری میدان ساعت از سبک معماری قاجار پیروی می‌کند و طاق‌ها، تزئینات آجری و کاشی‌کاری‌های منقوش به خطوط آیات قرآن در نمای آن دیده می‌شود. مثلاً اگر پایین این برج بایستید و به بالا نگاه کنید، خواهید دید که چهار طرف برج میدان ساعت یزد با چه ظرافتی یکسان طراحی شده است. چند بیت زیبا از شعر فردوسی بر بدنه برج ساعت مارکار نقش بسته است. حکاکی‌های دیگر تاریخ پایان ساخت و ساز را نشان می‌دهد. طاق بلندی که زیر ساعت امتداد دارد، برج مربعی ساعت را حتی بلندتر نشان می‌دهد. طاق‌های کوچک بالای ساعت نیز دارای سه قوس در هر طرف است که باعث می‌شود برج ساعت بزرگ‌تر به نظر برسد. در نهایت نوارهای کاشی‌کاری شده آبی کنار برج، چشم را با رنگ آسمان جلا می‌دهند. میدان ساعت یزد از نظر معماری و پیشینه تاریخی آنقدر ارزشمند است که به یکی از نمادهای اصلی این شهر تاریخی و یکی از آثار باستانی مهم و جاهای دیدنی یزد تبدیل شده است.

معماری موزه مردم‌شناسی مارکار یزد

موزه مارکار برای استفاده حداکثری از نور خورشید و صرفه‌جویی در مصرف انرژی طراحی شده است. مجموعه مارکار آب مورد نیاز خود را از آب انبار، گاو رو، پاکنه (پلکانی تا قنات) و قنات تأمین می‌کرد که همگی قابل بازدید هستند. حمام و سرویس‌های بهداشتی قدیمی موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان، بازدیدکنندگان را با سبک زندگی مردم ۸۰ سال پیش آشنا می‌کند.

هزینه و زمان پیشنهادی بازدید

بازدید از میدان ساعت رایگان بوده و مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از این جاذبه گردشگری کمتر از یک ساعت است.
مدت زمان بازدید از موزه مردم‌شناسی مارکار یزد ۱ الی ۲ ساعت است. برای ورود به این جاذبه تاریخی زیبا باید بلیط تهیه کنید.

نحوه دسترسی به میدان ساعت مارکار و موزه مارکار

برای دیدن این ساعت باشکوه باید به بلوار بسیج و چهارراه آیت الله کاشانی بروید. موزه مارکار در میدان مارکار، کوچه فرش مشهد قرار دارد. همچنین می‌توانید از طریق بلوار منتظر قایم، کوچه میلاد به آن دسترسی داشته باشید.

بهترین زمان سفر به یزد

فصل پاییز و ماه‌های فروردین و اردبیهشت و اسفند بهترین زمان برای خرید آنلاین بلیط هواپیما و سفر به یزد است.

جاذبه‌های دیدنی نزدیک به میدان ساعت مارکار یزد

آتشکده یزد: ۶۰۰ متر
موزه مردم‌شناسی مارکار یزد: ۶۵۰ متر
موزه آب یزد: ۱.۶ کیلومتر
بازار و حمام خان یزد: ۱.۹ کیلومتر
مسجد جامع یزد: ۲.۴ کیلومتر
خانه لاری‌ها: ۳.۳ کیلومتر
موزه نور و آینه: ۴.۶ کیلومتر