کاروانسرا دخان زنجان

کاروانسرای دخان زنجان

در بافت قدیمی شهر زنجان قرار گرفته و به بازار این شهر چسبیده است. اسمش کاروانسرای دخان است. یادگاری فوق العاده زیبایی که از دوران قاجار به جا مانده و حالا به عنوان یکی از جاهای دیدنی زنجان، با خشت خشت وجودش می‌تواند داستان‌های بسیاری از تاریخ را برایمان نقل کند.

چرا بازدید از کاروانسرای دخان زنجان پیشنهاد می‌شود؟

کاروانسرای دخان زنجان از قدیمی‌ترین بناهای این شهر به حساب می‌آید.
کاروانسرای دخان معماری بسیار جالب توجهی دارد.
این کاروانسرا در نزدیکی بازار زنجان و سایر نقاط زیبای شهر واقع شده و دسترسی به آن بسیار راحت است.

کاروانسرای دخان زنجان، از گذشته تا حال

همانطور که اشاره شد، کاروانسرای دخان زنجان از زمان قاجار در این شهر وجود آمده است. این بنای قدیمی که که بیش از ۱۲۰ سال قدمت دارد، در سال ۱۳۸۱ به ثبت ملی رسیده اما افسوس که عدم رسیدگی به آن در کنار فرسایش طبیعی و آسیب دیدن از بلایایی مثل آتش سوزی سال ۱۳۷۷ ، باعث شده که امروزه کاروانسرای دخان زنجان آن شکوه سابق را از دست بدهد. البته فرم و ساختار کاروانسرا همچنان به همان صورت قدیمی خود باقی مانده است. از آنجایی که هدف از ساخت این بنا، بیشتر ایجاد مکانی برای فروش توتون و تنباکو بود، نام آن دخان (دخانیات) انتخاب شد. البته امروزه از این مکان اغلب به عنوان انبار و پارکینگ استفاده می‌شود. ناگفته نماند که در برخی حجره‌ها می‌توان شاهد خرید و فروش لوازم مسی نیز بود.

معماری کاروانسرای دخان زنجان

حاج علی قلی بنا، نام معماریست که این بنای دل انگیز و دوست داشتنی را ساخته است. وی با استفاده از دو ایوان، چهار در به سمت جهت‌های مختلف و چند قسمت مختلف دیگر از جمله، راهروها، بالکن، میانسرا، مجموعه صحن و غیره این خانه را بنا کرد. حاج علی قلی برای تزئینات خانه نیز آجر و کاشی را با خلاقیت خود در هم آمیخت و آنها را به شکل هنرمندانه‌ای در تزئین ایوان‌های شمالی و جنوبی و سردر حجره‌ها به کار برد. رنگ‌های زرد و فیروزه‌ای و مشکی این کاشی‌کاری‌ها بر زیبایی کار بسیار افزوده‌اند. با این حال، اکثر این کاشی‌کاری‌ها و آجرکاری‌ها امروزه در وضعیت چندان مناسبی نبوده و نیازمند مرمت اساسی هستند.

از دیگر مصالح به کار رفته در معماری کاروانسرای دخان زنجان می‌توان به خشت، چوب، سنگ و ملات اشاره کرد. کاروانسرای دخان زنجان دارای ستون‌های استوانه‌ای متعددی است که بر روی پاستون‌های مکعبی شکل قرار گرفته‌اند. بالای این ستون‌ها به شکل قوس درآمده تا به نوعی تداعی کننده سر ستون در معماری عصر قاجار باشند. بد نیست بدانید که این کاروانسرا دارای حیاط‌های متعدد است که هر یک ورودی‌های مخصوص خود را دارند. در این حیاط‌ها می‌توان شاهد چند اصطبل نیز بود.

مدت زمان بازدید از کاروانسرای دخان زنجان

برای بازدید از کاروانسرای دخان زنجان و آشنایی با معماری و قدمت این بنا، حدود ۱ الی ۱ ساعت زمان کافی خواهد بود. البته اگر از دسته کسانی هستید که معماری‌های زمان قدیم را دوست دارند، بهتر است کمی زمان بیشتری به این بازدید از این بنا اختصاص دهید.

فصل مناسب برای بازدید از کاروانسرای دخان چه زمانی است؟

۶ ماهه اول سال، علی الخصوص فصل تابستان، بهترین زمان برای بازدید از کاروانسرای دخان زنجان است. زیرا در این فصل، هم آب و هوای شهر بسیار خوب است و هم، فضای اطراف آنجا بسیار شلوغ می‌شود و فرصت لازم برای کسب شناخت بیشتر از مردم محل و فرهنگ آنها نیز به وجود می‌آید. پس اگر زنجان یکی از مقاصد شما در سفر های تابستانه شماست نگاهی به قیمت بلیط‌ هواپیما بیندازید.

چگونه به کاروانسرای دخان زنجان برویم؟

کاروانسرای دخان زنجان در ضلع شرقی بازار این شهر واقع شده است. بدین ترتیب، این کاروانسرا از شمال به خیابان مسگرها و از سمت غرب به خیابان سعدی جنوبی منتها می‌شود. دسترسی وسایل حمل و نقل عمومی به کاروانسرای دخان زنجان عالیست. اما از آنجایی که این مکان در نزدیکی بازار زنجان قرار گرفته، بهتر است با وسیله شخصی به تماشای آن نروید. زیرا یافتن جا پارک در میان آن انبوه جمعیت بسیار سخت می‌شود. حتی بد نیست بدانید که خیابان منتهی به این مکان یک طرفه است. از این رو بهتر است از تاکسی و اتوبوس برای رفتن به کاروانسرای دخان زنجان استفاده کنید.

در نزدیکی کاروانسرای دخان از چه جاهای دیدنی دیگری می‌توان بازدید کرد؟

حسینه اعظم زنجان: ۵ دقیقه با خودرو
موزه مردان نمکی: ۶ دقیقه با خودرو
موزه رختشویخانه: ۶ دقیقه با خودرو
موزه صنایع دستی: ۷ دقیقه با خودرو
باغ معینی: ۸ دقیقه با خودرو
بازار زنجان: ۹ دقیقه با خودرو

چه هتل هایی در نزدیکی کاروانسرای دخان برای اقامت وجود دارد؟

هتل سپید: ۴ دقیقه با خودرو
هتل پارک: ۶ دقیقه با خودرو
هتل قصر: ۸ دقیقه با خودرو
هتل آسیا: ۹ دقیقه با خودرو
هتل بزرگ زنجان: ۱۰ دقیقه با خودرو
هتل سپهر: ۱۴ دقیقه با خودرو