سوغات تبریز

سوغات تبریز

فارغ از آنکه مقصد سفر کجا باشد، خرید سوغات همیشه جزو لذت‌بخش‌ترین و شیرین‌ترین بخش‌های هر سفر محسوب می‌شود. در حقیقت سوغاتی‌ها را می‌توان به غنائم باارزشی تشبیه کرد که ما از تجربه شیرین سفرمان با خود به منزل می‌بریم؛ زیرا آن‌ها در واقع همان چیزهایی هستند که تمام لحظات خوش سفر را به‌طور ملموس به ما یادآوری می‌کنند و این به معنای تکرار تجربه دوست‌داشتنی سفر در ذهن ما است. علاوه بر آن با هدیه دادن سوغاتی‌ها به دوستان و آشنایان خود تا حدی شیرینی سفر را با آن‌ها به اشتراک می‌گذاریم. به همین دلیل است که به هر مقصدی که سفر کنیم بی‌تردید تهیه سوغاتی‌های آن‌هم جزوی از برنامه آن سفر بشمار می‌رود. خوشبختانه به هر شهر یا کشوری که پا بگذاریم، اقلام و خوراکی‌هایی وجود دارند که فقط مختص همان‌جا است و بنابراین تهیه سوغاتی‌های نابی که یادآور خاطرات خوش سفر به آن مقصد باشد کار دشواری نیست. شهر تبریز هم یکی از شهرهای گردشگری محبوبی است که از این قاعده مستثنا نیست. میزان بالای تقاضا برای خرید بلیط هواپیما تبریز نشانگر میزان بالای محبوبیت آن در میان مقاصد ایران‌گردی است. ازاین‌رو تصمیم گرفتیم تا در مقاله حاضر ضمن معرفی سوغات تبریز به شما کمک کنیم تا بدانید که سوغاتی‌های مورد نظرتان را از چه مراکز و بازارهایی تهیه کنید.

صنایع ‌دستی تبریز؛ سوغاتی ماندگار

در میان انواع سوغاتی‌هایی که در هر مقصد سفری می‌توان یافت، صنایع‌دستی جزو ماندگارترین و باارزش‌ترین‌ها بشمار می‌رود؛ زیرا صنایع‌دستی در واقع بازتاب هنر و فرهنگ مردم هر شهر یا کشوری محسوب می‌شود و از همین رو صنایع‌دستی در هر نقطه تقریباً مختص همان‌جا است و در واقع جنبه منحصربه‌فرد بودن و متمایز بودن آن بسیار برجسته است. افزون بر این صنایع‌دستی برخلاف خوراکی‌ها که از انواع سوغاتی‌ها به‌حساب می‌آیند معمولاً اقلام غیر مصرفی هستند و به همین دلیل به‌عنوان یک سوغات ماندگار شناخته می‌شوند. بی‌تردید در میان سوغاتی‌های تبریز هم صنایع‌دستی از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار هستند. هر تکه‌ای از صنایع‌دستی تبریز در واقع نمودی از قدمت تاریخی و پیشینه فرهنگی آن دیار است. بنابراین در این بخش از مطلب حاضر به صنایع‌دستی تبریز به‌عنوان سوغاتی‌های ماندگار آن شهر می‌پردازیم و به همه گردشگران تور تبریز هم توصیه می‌کنیم که حتماً در میان سوغاتی‌های خود از صنایع‌دستی ظریف و هنرمندانه این شهر به هیچ وجه غافل نشوند. اکنون در ادامه مطلب به توضیح این سوغاتی‌های منحصربه‌فرد می‌پردازیم.

فرش و تابلو فرش تبریز

از دیرباز فرش‌های ایرانی به دلیل نحوه بافت، رنگ‌های خاص و خوش نقش بودنشان در سراسر جهان شهرت فراوانی داشته‌اند؛ ازاین‌رو تقریباً جزو اولین انتخاب‌های گردشگران خارجی برای خرید سوغاتی‌های هنری ارزشمند در ایران هستند. اگرچه تقریباً می‌توان گفت همه شهرهای کشورمان در این صنعت فعال هستند اما فرش‌هایی که در برخی از شهرها نظیر کاشان، کرمان و اصفهان تولید می‌شوند از کیفیت خوبی برخوردارند و طرفداران بیشتری دارند. در شهر تبریز هم هنر قالی بافی از دوران صفوی رواج داشته است و امروزه این شهر را به‌عنوان یکی از مراکز مهم در صنعت قالی بافی در ایران می‌شناسند. در حقیقت فرش‌های دست‌بافت و تابلو فرش‌های تبریز از نمونه‌های بارز هنر اصیل و محبوب ایرانی بشمار می‌روند و به همین دلیل هم در هنگام تهیه سوغات تبریز بسیار مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرند. فرش‌ها و تابلو فرش‌های تبریز اغلب از پشم و یا ابریشم بافته می‌شوند و ریز بافت بودن نیز از ویژگی‌های برجسته آن‌ها بشمار می‌روند. از نظر طرح و نقش نیز طیف گسترده‌ای دارند و ازاین‌رو با سلیقه بیشتر افراد سازگار هستند. گفتنی است بیشتر آثار نفیس توسط افراد ماهر و استادان برجسته بافته می‌شوند و در اندازه‌های گوناگون به دو صورت فرش دستبافت و تابلو فرش عرضه می‌شوند.

محصولات چرم تبریز

شهر تبریز در زمینه تولید محصولات چرمی از جمله پیشگامان این حوزه بشمار می‌رود و سابقه زیادی در تولید انواع محصولات چرمی دارد. محصولات چرم تبریز با بهترین کیفیت تهیه و عرضه می‌شوند، در حقیقت این محصولات که شامل انواع پوشاک زنانه و مردانه و همچنین کیف و کفش چرمی هستند از چرم درجه‌یک و مرغوب تولید می‌شوند و ازاین‌رو مورد استقبال مصرف‌کنندگان محصولات چرمی در ایران قرار دارند. علاوه بر آن بخش اعظم این محصولات به‌عنوان کالاهای صادراتی به کشورهای دیگر نیز ارسال می‌شوند. ازاین‌رو انتخاب این محصولات به‌عنوان سوغات تبریز یکی از بهترین گزینه‌های پیش روی گردشگران و خریداران بلیط قطار تهران تبریز در این کلان‌شهر است. مرغوب بودن چرم تبریز در میان علاقه‌مندان به تولیدات چرمی زبانزد همه است و از ویژگی‌های بارز این چرم محسوب می‌شود. محصولاتی که با این چرم تولید شده‌اند از ویژگی‌های اصلی چرم طبیعی نظیر انعطاف‌پذیری بالا و استحکام مناسب برخوردار هستند. ناگفته نماند که برخی از فروشندگان چرم با اطلاع از محبوبیت چرم تبریز اقدام به فروش محصولات بی‌کیفیت و یا چرم‌های مصنوعی تحت عنوان چرم تبریز می‌کنند. به همین دلیل سفر به این کلان‌شهر تاریخی و گردشگری بهترین فرصت برای خرید محصولات باکیفیت و اصل چرم تبریز است.

گلیم و ورنی بافی تبریز

در میان صنایع‌دستی تبریز ورنی بافی از جمله معروف‌ترین‌‌ها است. منظور از این ورنی‌های بافته شده در واقع نوعی گلیم است که به آن‌ها سوماک گفته می‌شود و برخلاف فرش‌ها، پرز بسیار کمی دارند. ازاین‌رو دقیقاً مشابه با هنر قالی بافی این گلیم‌ها نیز با برپا کردن دار قالی بافته می‌شوند. ورنی بافی در حقیقت بیشتر هنر دستان عشایری است که در اهر و اسباران زندگی می‌کنند. به همین سبب هم لقب پایتخت ورنی بافی ایران به شهرستان اهر داده‌ شده است. گفتنی است این ورنی بافی‌های منحصربه‌فرد نه‌تنها در شهرهای دیگر ایران بلکه در نقاط دیگر جهان نیز طرفداران بسیاری دارند. نقوش مختلفی که بر روی این گلیم‌ها بافته شده است در واقع به‌نوعی نشان دهنده فرهنگ این دسته از عشایر است و با نگاه کردن به آن‌ها می‌توان اطلاعات جالبی در این باره کسب کرد. به‌عنوان‌مثال به‌کارگیری نقوش حیوانی در این گلیم‌ها به‌نوعی نشانگر محیط پیرامونی عشایری است که این ورنی‌های خارق‌العاده را بافته‌اند. گذشته از طرح‌های متنوع ورنی بافی‌ها، هر گلیم دارای سه قسمت حاشیه، زمینه اصلی و ترنج است. حاشیه در واقع همان قابی است که دورتادور گلیم را در برگرفته است، ترنج طرح میانی گلیم محسوب می‌شود و زمینه اصلی نیز همان طرح کلی و غالب گلیم است.

جاجیم بافی تبریز

عشایر هنرمند تبریزی علاوه بر گلیم‌ها و قالی‌هایی که بافته‌اند نوعی زیرانداز دو رو می‌بافند که به آن‌ها جاجیم گفته می‌شود. این جاجیم‌ها که از جنس پشم و پنبه هستند کاربردهای متعددی دارند و ازآنجاکه وزن سبکی دارند عشایر در هنگام کوچ به‌راحتی آن‌ها را جا به جا می‌کنند و حتی از آن‌ها به‌عنوان ابزاری برای بسته‌بندی مابقی وسایل بهره می‌گیرند. آن‌ها همچنین از جاجیم‌ها به‌عنوان زیرانداز و یا رو انداز در سرمای هوا استفاده می‌کنند. در زندگی شهری نیز از این جاجیم‌ها می‌توان به‌عنوان رو فرشی‌ یا زیرانداز سفری استفاده کرد. گذشته از آن جاجیم بافی نوعی هنر دستی محسوب می‌شود که از دیرباز توسط عشایر کشورمان در مناطقی نظیر کرمانشاه، کردستان، همدان و فارس تولید شده است. جاجیم‌های دستباف تبریز نیز جزو صنایع‌دستی این شهر بشمار می‌روند و می‌توان از آن‌ها به‌عنوان سوغات ارزشمند و ماندگار تبریز نام برد. این جاجیم‌ها غالباً رنگ‌های شادی دارند و طرح آن‌ها می‌تواند شامل چهار گل، طرح خشتی، پنجه‌ای و یا طرح گل آفتابگردان باشد. در حاشیه آن‌ها نیز معمولاً از نقوش هندسی مثلث‌ به‌طور تکرارشونده استفاده شده است. ناگفته نماند که برخی جاجیم‌ها هم طرح یا نقش خاصی ندارد و بسیار ساده بافته می‌شوند که به آن‌ها جاجیم موج گفته می‌شود.

سوزن دوزی تبریز

یکی از زیباترین و ظریف‌ترین دست‌بافت‌های تبریز که جزو سوغات ماندگار آن‌هم بشمار می‌رود، مربوط به هنر سوزن دوزی تبریز است. این دست‌بافت‌های ظریف و تماشایی در واقع در ممقان و توسط زنان و دختران هنرمند این منطقه بافته می‌شوند و در فروشگاه‌های سوغات تبریز به‌عنوان هنرهای دستی به فروش می‌رسند. گفتنی است علیرغم آنکه سوزن دوزی در مناطق دیگر کشور رواج دارد اما دست‌بافت‌های این منطقه دارای ویژگی‌های متمایزی هستند و به هیچ‌یک از دست‌بافت‌های سوزن دوزی شده در مناطق دیگر شباهت ندارند؛ ازاین‌رو بسیار منحصربه‌فرد هستند و به هنر ممقان دوزی نیز شهرت دارند. این دست‌بافت‌ها از بافت نخ‌های ابریشمی بر روی پارچه متقال یا دبیت تهیه می‌شوند و به دلیل ظرافت خاصی که در به‌کارگیری طرح‌ها و نقوش روی پارچه دارند جذاب و گیرا هستند. دست‌بافت‌های سوزن دوزی شده شامل کلاه، روبالشی، کمربند، زیرلیوانی و رومیزی‌های سنتی هستند که در طرح‌ها و رنگ‌های بسیار متنوع تولید شده‌اند. متأسفانه هنر اصیل سوزن دوزی که در گذشته بخش زیادی از درآمد زنان خانوار در ممقان را تأمین کرده است، علیرغم ارزشمندی و منحصربه‌فرد بودنش مانند گذشته رواج ندارد و ممکن است رفته رفته این هنر ناب و اصیل به دست فراموشی سپرده شود.

سبد بافی تبریز

سبد بافی یکی از هنرهای قدیمی است که در دهه ۱۳۹۰ به‌عنوان هنرهای دستی به ثبت ملی رسیده است. دست‌سازهای حاصل از سبدبافی را بیش از هر جای دیگری می‌توان در استان آذربایجان شرقی پیدا کرد. معمولاً در سبدبافی از ساقه‌های نازک درختانی نظیر بید، آلبالو و سنجد استفاده می‌شود. در برخی مناطق نیز از ساقه‌های گندم برای تولید سبدها یا زنبیل‌های دستی استفاده می‌شود و ازاین‌رو در مناطقی که مزارع وسیع گندم دارند این هنر دستی نیز بیشتر به چشم می‌خورد. در روستاهای شهرستان مرند هم مزارع زیادی وجود دارد و ازاین‌رو زنان خانه معمولاً از هنر سبدبافی به‌عنوان منبع اقتصادی خانواده‌ها بهره می‌گیرند و سبدهای چوبی را در بازارها و مراکز فروش سوغات تبریز به فروش می‌رسانند. برای بافت این سبدها ابتدا چوب‌های نازک ساقه گندم را برای مدتی در آب می‌گذارند تا نرم شوند و از انعطاف لازم برای بافت برخوردار شوند، سپس با مهارت بافندگی آن‌ها را به سبدهایی برای حمل میوه و نان در اندازه‌های مختلف تبدیل می‌کنند. برای آنکه ظاهر زیبایی به این سبدهای ساده بدهند از رنگ‌های طبیعی برای تزیینات بیرونی استفاده می‌کنند. هرچند امروزه برای حمل وسایل مختلف و مواد خوراکی می‌توان از ابزارهای دیگری به‌جز سبدهای دست‌ساز استفاده کرد، اما بسیاری از گردشگران تبریز این سبدهای حصیری ساده را به‌عنوان نمود هنرمندی مردم این دیار را می‌دانند و آن‌ها را به‌عنوان سوغات خریداری می‌کنند.

سفالگری تبریز

سفالگری جزو قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین هنرهای دستی است که در گذشته در مناطق مختلف و با هدف ساخت ظروفی مناسب برای نگهداری مواد خوراکی و غذاها رواج داشته است. بعدها با پیشرفت تکنولوژی و تغییر ظروف مصرفی به ظرف‌های چینی و انواع دیگر همچنان تندیس‌ها و ظروف سفالی در کارگاه‌های مناطق گوناگون تهیه شدند و کاربرد آن‌ها از ابزار مصرفی روزمره به دست‌سازهای هنری خاص تغییر پیدا کرد. هنر سفالگری تبریز هم از آن دسته هنرهایی است که در میان مردمان هنرمند و خوش‌ذوق این خطه از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. بیشتر ظروف و مجسمه‌های سفالی که در مراکز فروش سوغات تبریز عرضه می‌شوند به شهرهای زنور و شبستر مربوط می‌شوند؛ زیرا خاک زمین‌های این مناطق بسیار مرغوب هستند و محصولات سفالی که در کارگاه‌های آن‌ها تهیه می‌شوند نیز از باکیفیت‌ترین سفال‌ها بشمار می‌روند. اگر شما هم از گردشگران تور تبریز هستید و به هنر سفالگری هم علاقه وافری دارید، توصیه می‌کنیم تا در کنار جاهای دیدنی تبریز از خانه علوی تبریز هم دیدن کنید؛ زیرا این عمارت زیبا موزه سفال تبریز را در خود جای داده است که به خانه سفال تبریز هم شهرت دارد. در آنجا می‌توانید از نزدیک با مراحل ساخت سفال از نحوه تهیه خاک مناسب، تبدیل خاک به گل، شکل‌دهی به گل و در نهایت لعاب کاری سفال آشنا شوید.

قلم زنی تبریز

قلم‌زنی از جمله هنرهای اصیل ایرانی است که در شهرهای مختلف انجام می‌شود و گردشگران این شهرها نیز به‌شدت مشتاق به خرید این آثار هنری به‌عنوان سوغات هستند. هرچند شهر اصفهان را می‌توان مهد اصلی هنر قلم‌زنی در ایران دانست اما بااین‌حال قلم‌زنی در شهر تبریز هم از جمله هنرهای پرورش یافته و ارزشمند تلقی می‌شود. آثار قلم‌زنی تبریز سبک و سیاق خاص و منحصربه‌فرد خود را دارند به‌طوری‌که با مقایسه شکل و شمایل این آثار و دقت به طرح‌ها و نقوش کنده‌کاری شده بر روی آثار قلم‌زنی این شهر با شهرهای دیگر به‌راحتی می‌توان آن‌ها را از آثار قلم‌زنی دیگر شهرها متمایز کرد. این آثار جزو پرطرفدارترین سوغات تبریز محسوب می‌شوند و بیشتر آن‌ها در کارگاه‌های قلم‌زنی و توسط هنرمندان و اساتید ماهر و خبره تهیه می‌شوند. محصولات قلم‌زنی این شهر بیش‌تر بر روی فلزات مس، برنج و یا نقره انجام شده‌اند و طرح‌ها و نقوش نیز با عمق کم بر روی این فلزات کنده‌کاری شده‌اند. گفتنی است محصولات مسی و نقره رواج بیشتری دارند و ازآنجاکه محصولات مسی قیمت‌ مقرون‌به‌صرفه‌تری دارند نسبت به محصولات نقره خریداران بیشتری دارند. بااین‌حال خیره‌کنندگی محصولات قلم‌زنی نقره به آن‌ها وجهه لوکسی بخشیده است که طرفداران خاص خود را دارد.

نقره کوبی و نقره کاری تبریز

از گذشته تا به امروز همواره فلز نقره جزو فلزات گران‌بها و محبوب در همه جای جهان بوده است. به‌طوری‌که بعد از فلز طلا، نقره بیشترین کاربرد را در ساخت انواع زیورآلات تزئینی و همچنین ظروف مصرفی داشته است. دلیل آن‌هم خصوصیات ویژه‌ای است که این فلز دارد. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به خاصیت میکروب‌کشی ظروف نقره و همچنین قابلیت شکل‌پذیری آن نسبت به دیگر فلزات اشاره کرد. به همین دلیل نقره کاری از شاخه‌های هنری محبوب بشمار می‌رود و همچنین در دسته صنایع پررونقی است که تقریباً در همه مناطق به آن پرداخته شده است. این شاخه هنری در ایران ‌هم طرفداران زیادی دارد و بهترین نمونه‌های آن را می‌توان در نقره‌کوبی‌های شهرهای تبریز، اصفهان، شیراز و قزوین پیدا کرد. بااین‌حال به اعتقاد بسیاری هنر نقره کاری برای اولین بار در سال ۱۹۱۵ میلادی از کشور ترکیه به شهر تبریز وارد شده است و پس از آن در شهرهای دیگر نیز رواج پیدا کرده است. به همین دلیل هم سابقه طولانی نقره کاران آذری منجر به پدید آمدن اشیاء، زیورآلات و ظروف نقره با بهترین کیفیت شده است. جالب است بدانید که هنرمندان آذری برخلاف نقره کاران اصفهانی که از چکش کاری بر روی نقره بهره می‌گیرند تنها با تکه بر قدرت دست نقش‌ها و طرح‌های روی اشیاء نقره را حکاکی می‌کنند.

معرق کاری و منبت کاری تبریز

معرق‌کاری و منبت‌کاری هر دو از جمله ظریف‌ترین و جالب‌ترین شاخه‌های هنری هستند که جزو صنایع‌دستی بشمار می‌روند. هرچند اغلب افراد تصور می‌کنند معرق‌کاری همان منبت‌کاری است بااین‌حال باید یادآوری شود که این دو حوزه با وجود شباهت‌های بسیاری که دارند ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند و ازاین‌رو قابل تفکیک از یکدیگر هستند. ویژگی مشترک هردوی آن‌ها استفاده از چوب به‌عنوان ابزار اصلی ایجاد دست‌سازهای هنری است؛ اما معرق‌کاری به معنای چیدمان تکه‌های چوب در کنار یکدیگر به منظور خلق یک تصویر کلی است. به بیان دیگر در معرق‌کاری برای ایجاد اثر هنری تکه‌های مختلف چوب برش می‌خورند و هنرمند با کمک ذوق هنری خود آن‌ها را با یکدیگر ترکیب می‌کند تا به مفهومی که در ذهن دارد را به تصویر بکشد. درحالی‌که در منبت‌کاری بیشتر با حکاکی عمیق بر روی چوب سر و کار داریم و تصویر اصلی کار از طریق برجسته‌سازی از پس‌زمینه جدا می‌شود. گذشته از این تفاوت‌ها، معرق‌کاری و منبت‌کاری تبریز از هنرهای اصلی این دیار است و آثار بدیعی که توسط هنرمندان آذری خلق شده‌اند نیز همگی به‌عنوان سوغات‌های چشم‌نواز و ارزشمند تبریز به‌حساب می‌آیند.

سوغات خوراکی تبریز

شهر تبریز هم یکی از آن مقصدهایی است که مملو از گزینه‌های متنوع برای خرید انواع سوغاتی‌های خوراکی است. در واقع سوغات خوراکی تبریز شامل انواع و اقسام خوراکی‌های لذیذی است که طعم آن تا مدت‌ها در خاطر می‌مانند اما تنوع گسترده آن انتخاب از میان گزینه‌های مختلف را کمی دشوار کرده است. بنابراین در این بخش از مقاله حاضر تلاش کرده‌ایم تا هر از این خوراکی‌های خوش رنگ و لعاب و البته خوش‌طعم را به تفکیک توضیح دهیم تا اگر قرار است در بازگشت از تور تبریز با سوغاتی‌های لذیذ دوستان و آشنایانتان را غافلگیر کنید، در انتخاب خود سردرگم نشوید.

شیرینی نوقا

شیرینی نوقا که به آن لوکا هم گفته می‌شود، جزو خوشمزه‌ترین سوغات خوراکی تبریز است و حسابی در میان گردشگران محبوب است. تقریباً به هر قنادی و مرکز فروش سوغاتی که بروید یکی از خوراکی‌هایی که بیش از همه مورد استقبال قرار می‌گیرد همان نوقا است. نوقا در زبان لاتین به معنای نان آجیلی است و علاوه بر ایران در کشورهای دیگر نیز به‌عنوان شیرینی سنتی تهیه می‌شود. طعم این شیرینی پرطرفدار یادآور سوغات معروف اصفهان یعنی گز است. ظاهر آن‌هم درست مانند گز است با این تفاوت که در تهیه آن از نان میکادو استفاده می‌شود و مواد بکار رفته در آن نیز کمی متفاوت‌تر است. ماده اصلی این شیرینی از ترکیب آرد، گلاب، شکر، گلوکز مایع و تخم‌مرغ است و انواع مغزها نیز برای طعم دهی به آن با مواد ترکیب می‌شود. گفتنی است شیوه‌های مختلفی برای تهیه شیرینی نوقا بکار برده می‌شود. به‌عنوان‌مثال نوقا وانیلی، نوقای گردویی، نوقای پسته‌ای و نوقای شکلاتی از انواع این شیرینی لذیذ و دوست‌داشتنی است. هرچند در نوع سنتی این شیرینی بیشتر از گردو استفاده می‌شود اما انواع مغزهای دیگر مثل پسته، گردو و فندق نیز در تهیه آن بکار می‌روند.

قرابیه تبریز

شیرینی قرابیه تبریز را می‌توان یکی از اصیل‌ترین و خوش‌طعم‌ترین سوغاتی‌های خوشمزه در میان سوغات شهرهای گردشگری ایران بشمار آورد. این شیرینی بیش از یک قرن است که پخت می‌شود و با توجه به سابقه طولانی آن در زمره آثار ناملموس ملی نیز به ثبت رسیده است. به‌تازگی هم طرح تدارک جشنواره‌ای با نام جشنواره قرابیه در شهر تبریز برنامه‌ریزی شده است تا علاوه بر آن که محلی برای گردهمایی فعالان عرصه شیرینی و شکلات باشد، بر اهمیت رواج پخت این نوع شیرینی نیز تأکید بیشتری شود. این شیرینی به‌عنوان شیرینی مجلسی در مهمانی‌ها و جشن‌های آذری‌ها هم به‌عنوان یکی از اقلام اصلی به همراه چای برای پذیرایی از مهمانان است. مواد اولیه پخت این شیرینی شامل تخم‌مرغ، خلال بادام، شکر و وانیل هستند. شیوه تهیه آن‌هم به این صورت است که با ریز کردن این مواد و مخلوط کردن آن‌ها یک خمیرمایه درست می‌کنند و بعد هم آن‌ها را در شکل و فرم شیرینی با حرارت فر می‌پزند. ناگفته نماند که برای تزیین این شیرینی از تکه‌های خرد شده بادام و دانه‌های شکر و وانیل استفاده می‌شود. اگر تمایل دارید این شیرینی لذیذ را به‌عنوان سوغات خریداری کنید لازم است به این نکته توجه کنید که این شیرینی‌ها به‌سرعت با مجاورت با هوا مستعد خشک شدن هستند بنابراین بهتر است تا آن‌ها را درون کاور پلاستیکی بپوشانید.

شیرینی لوز تبریز

شیرینی‌ها و خوراکی‌های تبریز هر یک از دیگری لذیذتر و خوش‌طعم‌تر هستند بااین‌حال یکی از بهترین شیرینی‌های سنتی تبریز از نظر طعم را می‌توان شیرینی لوز دانست. تقریباً می‌توان گفت این شیرینی پای ثابت مجالس آذری است. اگر ذائقه شما هم با خوراکی‌های شیرین سازگاری دارد به احتمال قوی با یک بار مزه کردن این نوع شیرینی به طرفدار پر و پا قرص آن تبدیل خواهید شد. این شیرینی به‌طورکلی سبک است و چشیدن طعم آن به همراه یک نوشیدنی مثل چای در دورهمی‌های دوستانه حسابی دل‌چسب است. ازاین‌رو گزینه مناسبی به‌عنوان سوغات خوراکی تبریز به‌حساب می‌آید. برای تهیه این شیرینی لذیذ به مواد اولیه شکر، زعفران دم شده، مغز بادام و پودر قند نیاز است. مراحل تهیه آن‌هم به این صورت است که ابتدا با قرار دادن ترکیب آب و شکر بر روی حرارت ملایم یک شربت نسبتا غلیظ تهیه می‌شود و پس از آنکه دمای آن پایین آمد زعفران دم کرده را به همراه پودر بادام به مواد اضافه می‌کنند. در نهایت مواد مخلوط شده را در قالب‌های مستطیل شکل می‌ریزند و در دمای یخچال قرار می‌دهند تا حالت سفت پیدا کند و آن‌وقت نوبت برش شیرینی‌ها و تزیین آن‌ها با خلال پسته است.

باقلوای تبریزی

باقلوا یکی از آن شیرینی‌هایی است که همه‌جا طرفدار دارد و در مناطق مختلف با شیوه‌های مختلف تهیه می‌شود. این شیرینی به‌جز ایران در کشورهای عربی و آسیای میانه نیز پخت می‌شود و از جمله شیرینی‌های خانگی خوش طعم و پرطرفدار است. در ایران ‌هم باقلوا به‌عنوان شیرینی لذیذ و سوغات خوراکی در شهرهای یزد، قزوین و تبریز است. باقلوای تبریزی از گلاب، زعفران، خمیر ورقه‌ای، گردو، کره، هل، پودر پسته، پودر نارگیل و آب‌لیمو تهیه می‌شود. دستور تهیه این باقلوا به این صورت است که چند لایه از خمیر ورقه‌ای را با کره چرب کرده و در سینی فر قرار می‌دهند. بعد از آن گردوهای خرد شده را بر روی لایه‌های خمیر می‌ریزند و وقتی که زمان پخت خمیرها تمام شد آن‌ها را کنار می‌گذارند. سپس از مخلوط آب و شکر یک شربت غلیظ درست می‌کنند و زعفران دم کرده و هل کوبیده شده را به آن اضافه می‌کنند. بعد از آن‌هم هم‌زمان با آنکه مخلوط مواد بر روی حرارت قرار دارند، مقداری گلاب و آب‌لیمو به آن اضافه می‌کنند. در نهایت این شهد آماده‌شده را بر روی لایه‌های خمیری پخته شده می‌ریزند و با پودر نارگیل و پسته آن را تزیین می‌کنند.

رشته ختایی

رشته ختایی که برخی به آن کادایف هم می‌گویند، نوعی شیرینی معروف در شهر تبریز است که در دسته سوغات خوراکی این شهر قرار می‌گیرد. ناگفته نماند این شیرینی به‌عنوان یکی از دسرهای معروف و لذیذ در ترکیه نیز شناخته می‌شود. این شیرینی به دلیل ارزش غذایی بالایی که دارد، در طول ماه مبارک رمضان مهمان‌ همیشگی سفره‌های افطار آذری‌ها است. این شیرینی به دو روش تهیه می‌شود که شامل ساده و یا مغزدار است. برای تهیه این شیرینی متفاوت از رشته، گردو، پسته، هل، زنجبیل، پودر قند، دارچین، پودر گل محمدی و گلاب استفاده می‌شود. برای تهیه این شیرینی تبریزی همانند روش تهیه بسیاری از شیرینی‌های سنتی لازم است ابتدا مایعی به شکل شهد درست شود و زعفرانی که از قبل دم شده است به آن اضافه گردد. این مواد را کنار می‌گذارند و رشته‌های ختایی آماده‌ای را که از قبل از قنادی خریداری شده است را به‌صورت دسته دسته در شهد قرار می‌دهند. بعد از آن انواع مغزها از جمله گردو و فندق را در رشته‌های خیس شده رول می‌شود و در نهایت با قرار گرفتن رول‌ها در فر به آن زمان داده می‌شود تا مواد بپزند. برای تزیین شیرینی‌ها می‌توان از خلال مغزها و یا پودرهای آماده انواع مغزیجات استفاده کرد.

حلوا گردویی تبریز

حلوای گردویی تبریز از آن دسته حلواهای اصیل و سوغاتی‌های خوراکی تبریزی است که طعم متفاوتی دارد و برای مشتاقان انواع دسر از جمله شیرینی‌ و حلوا بسیار لذیذ و دل‌چسب است. ازآنجایی‌که در تهیه این نوع حلوای تبریزی از مواد مقوی نظیر مغزهای گردو و کنجد استفاده شده است، از ارزش غذایی بالایی برخوردار است و به همین دلیل هم اغلب بعد از وعده اصلی غذا و به‌عنوان دسر سرو می‌شود. علاوه بر آن این حلوای خوردنی می‌تواند یکی از اقلام اصلی در یک وعده صبحانه مفصل باشد و به این ترتیب با خوردن این حلوای نیروبخش برای تمام روز انرژی لازم بدن تأمین می‌شود. بااین‌حال مسلم است که مصرف بی‌رویه این نوع دسر هم مانند مواد خوراکی قندی و شیرین دیگر مضرات فراوانی به همراه دارد؛ ازاین‌رو علیرغم آنکه پیشنهاد می‌کنیم تا اگر از گردشگران تور تبریز هستید حتماً طعم این حلوا گردویی لذیذ را بچشید، اما توصیه می‌کنیم در این کار افراط نکنید. گفتنی است علاوه بر مغزها، شیره انگور، روغن کنجد، برنج نیم دانه و شکر نیز از موادی هستند که در تهیه این حلوا استفاده می‌شود.

ریس تسبیحی

ریس تسبیحی نوعی از شیرینی‌های سنتی تبریز است که به دلیل شکل خاصی که دارد به آن شیرینی تسبیحی و یا شکلات تسبیحی هم گفته می‌شود. این شکلات به صورت رشته‌های به هم متصل و در رنگ‌های قهوه‌ای و سفید است و به‌عنوان یکی از سوغاتی‌های شیرین و لذیذ تبریز مورد توجه گردشگران قرار دارد. گفتنی است آذری‌ها اغلب از آن به‌عنوان نوعی تنقلات شیرین استفاده می‌کنند. هرچند دستور پخت این شیرینی لذیذ و خوردنی چندان پیچیده نیست اما تهیه آن نیاز به صبر و حوصله و البته صرف زمان دارد؛ ازاین‌رو بیش‌تر توصیه می‌کنند تا نوع آماده شده آن از قنادی خریداری شود. در بیشتر قنادی‌های شهر و سوپرمارکت‌های بزرگ بسته‌بندی‌های این شکلات شیرینی تهیه و عرضه می‌شود. بااین‌حال اگر این نوع شیرینی از قنادی‌های معروف در سطح شهر خریداری شود بسیار تازه و نرم هستند و برای سرو در کنار انواع نوشیدنی‌ها بسیار مناسب هستند. برای درست کردن این شکلات‌ها از مواد اولیه شکر، شیر، گلوکز، شیر خشک، وانیل و کره استفاده می‌شود. گفتنی است برای تهیه شکلات‌های قهوه‌ای به این مواد پودر کاکائو نیز اضافه می‌شود.

از کدام بازارها و مراکز خرید، سوغات تبریز را بخریم

با توجه به گستردگی و تنوع بی‌نظیری که در سوغات تبریز وجود دارد، مراکز خرید سوغات تبریز نیز در سراسر شهر پراکنده شده‌اند و گردشگرانی که در هتل های تبریز اقامت دارند، برای خرید انواع سوغاتی‌های این شهر گردشگری تاریخی می‌توانند به‌راحتی به آن‌ها دسترسی پیدا کنند. اگر سوغات مورد نظرتان از میان شیرینی‌ها و خوراکی‌های معروف تبریز باشد، در هر کجای تبریز که باشید به‌راحتی می‌توانید با مراجعه به قنادی‌های آن منطقه از شهر این خوشمزه‌ها را پیدا کنید. حتی در اکثر اغذیه‌فروشی‌ها و فروشگاه‌ها نیز می‌توان بسته‌بندی‌های سوغات خوراکی را خریداری کرد. اگر هم انتخاب شما صنایع‌دستی تبریز باشد باز هم مراکز تجاری شهر برای این مقصود مناسب هستند، زیرا با توجه به تعداد زیاد گردشگران و در نتیجه تقاضای خرید برای سوغات، این اقلام در زمره پرفروش‌ترین کالاها بشمار می‌روند و فروشندگان زیادی وجود دارند که تأمین‌کننده این قبیل کالاها باشند. بااین‌حال اگر تمایل دارید به مکانی بروید که به‌طور هم‌زمان بتوانید انواع سوغات خوراکی و صنایع‌دستی تبریز را به‌طور هم‌زمان و با تنوع گسترده در آن پیدا کنید، بازار تبریز بهترین گزینه‌ای است که به شما پیشنهاد می‌دهیم. در ادامه به بررسی این بازار می‌پردازیم.

بازار بزرگ تبریز

بی‌تردید از میان مراکز خرید تبریز بهترین انتخاب برای خرید انواع سوغات تبریز را می‌توان بازار بزرگ تبریز دانست. این بازار به‌عنوان یکی از وسیع‌ترین بازارهای سرپوشیده دنیا شناخته شده است و قدمت آن به اواخر دوران زندیه و دوره قاجار بازمی‌گردد. بعلاوه از نظر سبک و سیاق معماری نیز بسیار شگفت‌انگیز و منحصربه‌فرد است. در مجموع می‌توان گفت در این بازار تاریخی و سنتی حدود ۵۵۰۰ باب غرفه فروش و مغازه وجود دارد. همچنین در بازارچه‌های مختلف بازار که بیش‌تر آن‌ها به نام سازنده خود نام‌گذاری شده‌اند، انواع صنف‌ها از جمله کفاشان، پارچه‌فروشان، قالی‌بافان، نقره کاران و صنف‌هایی از این قبیل مشغول به فعالیت هستند؛ به همین دلیل اجناس آن از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار هستند و تقریباً از همه نوع جنس و کالایی در مغازه‌های این بازار عرضه می‌شود. ازآنجاکه این بازار اغلب محل تجمع گردشگرانی است که برای بازدید و خرید به آن تردد می‌کنند تا چشم کار می‌کند انواع سوغات تبریز از جمله خوراکی‌ها و صنایع‌دستی در غرفه‌های بازار به چشم می‌خورند.
ساعت‌های کاری: شنبه، یکشنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه از ساعت ۶:۳۰ صبح تا ساعت ۲۱ و روزهای پنج‌شنبه از ساعت ۱۰ صبح تا ۲ بامداد
آدرس: آذربایجان شرقی، تبریز، خیابان جمهوری