دره کال جنی طبس

چرا باید از دره کال جنی بازدید کنیم؟

دره کال جنی، دره ای پر آب در وسط بیابان داغ طبس قرار گرفته است. شاید با شنیدن نام جن بترسید، اما این منطقه در زمان های قدیم در میان روستاییان جن زده محسوب می شده است ولی امروزه به منطقه گردشگری بکر تبدیل شده است، به طوری که اگر این دره زیبا را بازدید نکنید گویی به طبس سفر نکرده اید، یعنی ارزش بازدید از این منطقه برابر با شهر طبس است. کال جنی مسیری است که به دلیل عبور آب و سیلاب های متعدد ایجاد شده است و در طی چندین سال اخیر گرشگران زیادی را به سوی خود جذب کرده است، بدین طریق خرید بلیط هواپیما روز به روز افزایش می یابد. در این محل که متصل به کوه است چشمه آبی روان است که یک منطقه سرسبز را ایجاد کرده است. درختان در هم تنیده نخل که به‌صورت خودرو روییده‌اند و نیزار را می‌توان در اینجا مشاهده کرد.
دره دارای دیواره‌های بلند و پرشیب است که وارد شدن به آن می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد. برای دستیابی به کف دره نیازمند آشنایی به منطقه است که هرگز نباید به‌تنهایی در این کال قدم بزنید، حتی اگر بسیار شجاع باشید و حتی به ارواح و اجنه هم اعتقاد نداشته باشید زیرا در این مکان اگر مشکلی برای شما به وجود بیاید برطرف کردن آن به تنهایی بسیار سخت خواهد بود.

دلیل نامگذاری دره کال جنی

نام اسرار آمیز این مکان هم داستان مخصوص خودش دارد. کال جنی از دو بخش کال به‌علاوه جنی تشکیل شده است. کال به دره یا مسیر ایجاد شده به وسیله سیلاب‌ها و جریان آب گفته می‌شود. به این دلیل که ساکنان روستاها این محل را ترسناک و محل حضور جن‌ها می‌دانسته‌اند. بخش دومِ نام را به آن اضافه کرده‌اند. این اثر شگفت‌انگیز با نام دره جنی نیز شناخته می‌شود. در این دره نخلستان های زیادی روییده است که به زیبایی بصری این مکان می افزاید. این دره عمیق حاصل عبور رودخانه هایی با جریان تند و سیلابی در طول سالیان دراز بوده است. گاه تنها ذره‌ای از آسمان را در فاصله دو دیواره بلند می‌بینی و در جاهایی به دلیل نزدیک شدن دو دیواره به یکدیگر از این تصویر هم خبری نیست. البته بعضی از افراد می‌گویند که علت نامگذاری این موضوع این است که این طبیعت زیبا و این دره از نتیجه کار جنیان به وجود آمده است اما در واقع یک دلیل مهم زمین شناسی در پس این مطالب نهفته است.
کال اصطلاحا به دره یا مسیر ایجاد شده به وسیله سیلاب ها گفته می شود. کال جنی یا دره جن ها در اطراف روستای ازمیغان و در امتداد خروجی قناتی در نزدیکی شهر طبس قرار گرفته است. سرزمینی اسرارآمیز، خنک، زیبا و حیرت‌انگیز در زمان های گذشته محل زندگی ارواح و جن ها بوده است. حوضچه های ۱٫۵ متری برای آب تنی در روزهای گرم تابستان یکی از کارهای بی نظیر در این منطقه است. این دره عمیق شکل U انگلیسی دارد و گاهی به شکل V انگلیسی در می آید و فقط تکه ای از آسمان در فاصله دو دیواره بلند دیده می شود. در برخی قسمت ها فرسایش آب باعث ایجاد نقوش و برجستگی هایی شده است که در کف رودخانه ایجاد شده اند. در میان بیابانی بی آب وجود چنین جایی که از هر قسمتش آب بیرون می آید، نشان دهنده عظمت الهی است و زیبایی هایش قابل وصف نیست.

تاریخچه کال جنی

با دقت به تصاویر و نقش و نگارهای روی دیواره های این دره نگاه کنید، متوجه این موضوع خواهید شد که دره کال جنی در طول هزاران سال در اثر فرسایش و وجود جریان های آب بوجود آمده است. مورد جالب توجه در مورد ساختار کال جنی تفاوت این قسمت با زمین های اطراف است که در این بخش آب فراوانی یافت می شود. به دلیل ساختار خاصی که این دره دارد، وزش باد با تولید صداهای عجیب و غریب چنین به نظر می رسد که گویی موجودات دیگری آنجا زندگی می کنند. طبق نظریه کارشناسان سازمان میراث فرهنگی تاریخ بنای این مکان به دوره ساسانیان برمی‌گردد. در سال ۱۳۸۰ نیز مربی صخره ‌نوردی به اندرون این دره راه یافته است.
وجود تونل‌ها و خانه‌هایی به نام خانه گبرها در دل دیواره‌ها که برای سکنی زرتشتیان زمان خود ساخته شده است از دیگر جذابیت‌های این دره است. ساخت این تونل‌ها و حفرها احتمالا به زمان ساسانیان بازمی‌گردد. این حفره‌ها و تونل‌ها در دامنه جداره‌های این دره قرار گرفته‌اند. مسیر دسترسی به این حفره‌ها بسیار دشوار است. در مسیر این حفره‌ها تونل‌هایی دیده می‌شد که احتمالا راه‌های ارتباطی آن‌ها با هم بوده است.
طبق نظر کارشناس سازمان میراث فرهنگی تاریخ بنای این مکان به دوره ساسانیان برمی‌گردد و به نظر می‌رسد محل چله‌نشینی یکتاپرستان بوده است. اگر مسیر دره را باز هم به سمت انتهای دره ادامه دهیم به یک محل دیگر این‌چنینی برمی‌خوریم که بر اثر فرسایش سیلاب‌های موسمی، چاه و محل دسترسی از پایین دره به اتاقک‌های آن از بین رفته و دسترسی به آن را از راه پایین دره غیرممکن کرده است. در سال ۱۳۸۰ یک مربی صخره‌نوردی از فدراسیون کوهنوردی از بالای دره و به‌وسیله ایجاد کارگاه فرود به داخل آن رفته و مشاهدات وی حاکی از شباهت این محل با اتاقک‌های قبلی بوده است.

ساختار کال جنی

کال جنی یک کال اصلی و کال های فرعی دارد و کال اصلی از نخلستان آغاز شده و به روستای ازمیغان می رسد. آب جاری در ادامه مسیر وارد کانالی می شود که به قنات می رسد. محوطه کال جنی نیز دارای تونل، حفره و دخمه های بسیاری است که چندین آبشار آنجا جاری هستند و چشم هر بیننده ای را به خود جذب می کنند. اکثر تونل های ایجاد شده در این دره ساخته دست بشر هستند. کال جنی در فصل بهار و تابستان با طراوت زیبا است که می تواند مقصد گردشگری عالی برای سفرهای تابستانی تان باشد.
اینجا با همه جای بیابان‌های اطرافش فرق می‌کند. اینجا آب عنصری نایاب نیست و در جای‌جای آن مشاهده می‌شود. آبشارهای کوچکی در اینجا هستند که محلی‌ها به آن‌ها شُلَن می‌گویند. حوضچه‌هایی هم تشکیل شده که تا ۱.۵ متر عمق دارند و جای خوبی برای تن به آب زدن و خنک شدن در گرمای این سرزمین است.
با مهندسی شگفت‌آور، تونلی ساخته شده است که آب را به درون قنات هدایت می‌کند. در این محل فرسایش آب به اوج خود رسیده و نقوش و برجستگی‌ها و خلل و فرج عجیبی را در کف رودخانه ایجاد کرده است. بعد از این منطقه دیگر دره خشک و بی‌آب و علف می‌شود. آب به داخل قنات هدایت شده و دره بی‌نصیب از آب. کمی دیگر در مسیر دره به راه خود ادامه می‌دهیم که در دیواره دره حفراتی نگاه ما را متوجه خود می‌سازد. شاید همه این پدیده ها باعث شود که فکر کنید همه این ها اثر فرسایش طبیعت باشد اما با کمی کنکاش می‌یابیم که این‌ها ساخته دست بشر است. در ارتفاع دو متری از سطح زمین چاه ورودی قرار دارد که با کمک یک همراه می‌توان به درون آن رفت و سپس از این چاه که حدود هفت تا هشت متر ارتفاع دارد و به‌وسیله جای دست‌ها و حفره‌های بدنه آن بالا می‌رویم و به تالاری برمی‌خوریم. در دو طرف این تالار دو دالان قرار دارد و هر کدام شامل چندین اتاق است. همه این‌ها به‌وسیله بشر و در دل دیواره این دره عجیب پدید آمده است. هنوز می‌توان رد تیشه معماران آن را بر در و دیوار اتاقک‌ها مشاهده کرد. کال جنی یک مسیر رودخانه آرام و زلال را دارد که باعث شده در بستر دره نخلستان و علف زار هایی به وجود بیاید. کال جنی مقصد مناسبی برای کسانی است که دلشان غرق شدن در رمز و راز را می‌خواهد و این وسوسه دست از سرشان برنمی‌دارد.

تفریحات کال جنی

شاید در همان نگاه اول فکر کنید kal Jeni Valley مکان مناسبی برای تفریح نیست، اما برایتان پیشنهادهایی داریم که مطمئنا خوشتان خواهد آمد:
دره پیمایی: در همان وهله اول اگر می خواهید از همه شگفتی های کال جنی بازدید کنید باید با صبر و حوصله دره را پایین بروید و در چند متر با تصویر تازه ای روبه رو خواهید شد. ممکن است فسیل های دوکفه ای یا گسل هایی را از نزدیک ببینید. تفریح بعدی می تواند آب بازی باشد که همراه با دوستان یا خانواده این تفریح را امتحان کنید و همانند کودکی تان شادی کنید.
عکاسی:یکی دیگی از تفریحات لذت بخش در این منطقه عکاسی است که تصاویر ثبت شده برایتان به یادگار می ماند، حتی با موبایلتان نیز می توانید تصاویر بی نظیری را ثبت کنید.

در بیرون دره نیز نخلستانی وجود دارد که خود به خود در دل این بیابان روییده است و جذابیت های خاصی ایجاد کرده است، بی شک از تماشای این طبیعت زیبا مدهوش خواهید شد. اگر دلتان می خواهد شب را در این دره سپری کنید، بدون توجه به نام این دره و داستان های قدیمی اهالی باید دل به دریا بزنید و در کمپینگ اقامت داشته باشید، البته اگر واهمه شب در کمپ ها را دارید می توانید در اقامتگاه های بومگردی نزدیک این دره بروید و شب را آنجا بگذرانید، ولی کمپ ها به صورت خاص ساخته شده اند و مطمئنا خوشتان خواهد آمد.

نحوه دسترسی به دره کال جنی

برای رسیدن به دره کال جنی چندین راه دارید: راه اول از طریق راه آسفالته طبس به عشق آباد است که پس از ۲۰ کیلومتر به یک آبراهه می رسید؛ مسیر آبراهه را حدود ۵ کیلومتر به سمت شمال بروید و پس از چند پیچ به بخش های عمیق و تنگ دره خواهید رسید. راه دوم در ۲۶ کیلومتری شمال طبس از جاده اصلی جدا شده و وارد مسیر روستای ازمیغان شوید. پس از طی کردن ۹ کیلومتر به دره رودخانه ازمیغان می رسید که پس از ۳ کیلومتر به بخش های تنگ کال جنی خواهید رسید.

راه سوم نیز باید به سوی شهرستان طبس بروید و ازطریق جاده طبس- بشرویه از بعد از جاده آسفالته در دوراهی استخر شاعر وارد جاده خاکی صاف و بدون پیچ شوید و به روستای زیبای فشاه برسید. از همین جا به ابتدای دره و کوه متصل می شود و می توانید وارد دره شوید. سپس همین راه را ادامه دهید و در میانه های جاده خاکی از طریق یک شکاف وارد دره شوید.

ساعت و هزینه بازدید از دره کال جنی

بازدید از این منطقه به صورت شبانه روزی است و بابت بازدید نیازی به پرداخت هزینه ندارید. مدت زمان پیشنهادی برای بازدید نیز ۴ الی ۵ است.

جاذبه های دیدنی نزدیک به دره کال جنی

پارک طبس: ۳۱.۴ کیلومتر
باغ گلشن طبس: ۳۱.۶ کیلومتر
ارگ قدیم طبس: ۳۳.۴ کیلومتر

رستوران های نزدیک به دره کال جنی

پیتزا تنوره: ۳۱ کیلومتر
رستوران سبزه باغ: ۳۲ کیلومتر
رستوران مهر: ۳۲.۳ کیلومتر
رستوران ناردون: ۳۲.۲ کیلومتر
رستوران هزار و یک شب: ۳۳.۴ کیلومتر

هتل های نزدیک به دره کال جنی

هتل طبس میقات: ۳۲.۳ کیلومتر
هتل آستان قدس: ۳۲.۷ کیلومتر
هتل امیر: ۳۳.۴ کیلومتر