شیرگاه کجاست؟ | نگین سبز راه آهن شمال ایران
تاریخ انتشار: ۲۷ مهر ۱۴۰۴
شیرگاه شهری است که رودخانه، جنگل و راهآهن را در دل خود جایداده است. این منطقه نگین جاهای دیدنی سوادکوه، طبیعت و تاریخ را در کنار هم نشان میدهد. برای آشنایی با مسیرهای دسترسی، بهترین فصل سفر و سوغات شیرگاه در ادامه مطلب همراه ما باشید.
شیرگاه کجاست؟

شیرگاه مرکز شهرستان سوادکوه شمالی، در دل استان مازندران و میان رشتهکوههای البرز است. این شهر از شمال به قائمشهر، از جنوب به سوادکوه، از شرق به ساری و از غرب به بابل میرسد. نام شیرگاه در گویش محلی به معنای «مکان مرطوب» است و به دلیل بارندگیهای فراوان انتخاب شده است. تلاقی دو رودخانه تالار و کسیلیان منظره زیبایی در قلب این شهر ایجاد کرده است. وجود جنگلهای هیرکانی، آبشارها و پلهای تاریخی لقب «شهر پلها» را به آن داده است.
از دل طبیعت زیبای منطقه راهآهن عبور کرده است که سفر با قطار به این منطقه را لذتبخش میکند. گردشگران در سفر به این منطقه میتوانند در جنگل پلنگ دره و سد لفور پیادهروی و کمپینگ را تجربه کنند.
- وسعت شیرگاه: ۲۷۱۸ کیلومترمربع
- جمعیت شیرگاه: بیش از ۳۰ هزار نفر
- زبان: مازندرانی
- مشاغل: کشاورزی، دامداری و صنایعدستی
آب و هوای شیرگاه و بهترین فصل سفر

فاصله ۳۰ کیلومتری شهر تا دریا و قرارگرفتن در دامنههای البرز، آبوهوایی متنوع در شیرگاه ایجاد کرده است؛ طوری که حتی در یک روز، ارتفاعات خنکتر و دامنهها در این منطقه معتدلترند. در نتیجه بهترین زمان سفر به شیرگاه، از نیمه بهار تا اوایل پاییز است. در این زمان رودخانهها پرآب و جنگلهای هیرکانی سرسبز هستند.
- بهار هوایی معتدل و خنک دارد که برای پیادهروی مناسب است.
- تابستان این منطقه در ارتفاعات هوای خنکتری دارد، هر چند که دامنهها گاهی گرم و شرجی میگردد.
- پاییز با رنگهای زیبای برگها، چهره متفاوتی به جنگل های هیرکانی میدهد و برای عکاسی ایدهآل است.
- در زمستان شیرگاه آبوهوای کوهستانی و گاهی بارش برف دارد.
فاصله شیرگاه از شهرهای مختلف
با اطلاع از فاصله شهرهای بزرگ تا شیرگاه به شما در برنامهریزی زمان سفر کمک زیادی میکند. فاصله برخی از این شهرها تا این منطقه به شرح زیر است:
- تهران: ۲۲۸ تا ۲۳۵ کیلومتر، حدود ۳ تا ۳.۵ ساعت
- ساری: ۴۳ کیلومتر، حدود ۴۲ دقیقه
- اصفهان: ۶۶۱ کیلومتر، حدود ۸ ساعت
- مشهد: ۷۵۳ تا ۷۸۴ کیلومتر، حدود ۱۰ ساعت
- دریای خزر (نزدیکترین ساحل): ۶۷ کیلومتر، حدود ۴۰ دقیقه
- قائمشهر: ۲۵ کیلومتر، حدود نیم ساعت
چطور به شیرگاه برویم؟

شیرگاه در مسیر جنگلی و پرپیچوخم فیروزکوه قرار دارد. این مسیر از رودهن، دماوند و فیروزکوه عبور میکند. دسترسی به شیرگاه با سواریها و مینیبوسهای خطی رایجتر است و ترمینال مستقل بینشهری فعال در این شهر وجود ندارد.
از شهرهای مختلف ایران برای رسیدن به شیرگاه ابتدا باید خود را به مازندران برسانید؛ در ادامه مسیر با عبور از پل سفید و زیرآب و همچنین شهرهای رودهن، دماوند، فیروزکوه و ورسک به شیرگاه میرسید. در طول راه، ترکیب کوهستان، جنگل و رودخانه را خواهید دید و از جاهای دیدنی شیرگاه لذت ببرید.
مسیر قطار شیرگاه بخشی از خط ریلی تهران–شمال است که از میان کوههای البرز و جنگلهای سرسبز مازندران عبور میکند و از زیباترین مسیرهای ریلی ایران بهشمار میرود. این مسیر از تهران آغاز میشود و پس از گذر از ایستگاههایی مانند فیروزکوه و ورسک، به شیرگاه میرسد. ایستگاه شیرگاه روی خط اصلی تهران – ساری – گرگان قرار دارد، بنابراین قطارهایی که از شهرهای دیگر (مثل مشهد، تبریز یا اصفهان) به مقصد ساری یا گرگان حرکت میکنند، اگر از این مسیر عبور کنند، ممکن است در شیرگاه توقف داشته باشند.
مسیر قطار شیرگاه
قطارهایی که به مقصد ساری، قائمشهر یا گرگان حرکت میکنند، همگی در ایستگاه شیرگاه توقف دارند و این شهر را به یکی از در دسترسترین مقاصد ریلی شمال کشور تبدیل کردهاند:
- ایستگاه قطار شیرگاه از ساری: فاصله قطار ساری تا شیرگاه حدود ۵۵ کیلومتر است. که باید سوار قطار ساری به شیرگاه شوید و ایستگاه قائم شهر را رد کرده و در ایستگاه شیرگاه پیاده شوید.
- ایستگاه قطار شیرگاه از گرگان: حدود ۲۱۰ کیلومتر فاصله است که شرکت رجا بلیط این مسیر را میفروشد. با عبور از ایستگاههای گرگان، بندپی، بابل، قائمشهر باید در ایستگاه شیرگاه پیاده شوید.
- ایستگاه قطار شیرگاه از مشهد: طول این مسیر ۷۸۴ کیلومتر است. بلیط این مسیر توسط شرکتهای رجا، سفیر ریل آسیا و بنریل به فروش میرسد. باید بلیط قطار مشهد ساری و یا مشهد گرگان را تهیه کنید و در ایستگاه شیرگاه پیاده شوید.
پیشنهاد میکنیم همیشه قبل از تهیه بلیط، از توقف قطار در ایستگاه مدنظرتان مطمئن شوید؛ چون گاهی ممکن است قطار موقتا توقف نداشته باشد.
معمولا فقط قطارهایی که از تهران به سمت شمال (ساری یا گرگان) حرکت میکنند در ایستگاه شیرگاه توقف دارند. با خرید بلیط قطار تهران شیرگاه سفر به این منطقه را آغاز و در ایستگاه راه آهن شیرگاه سوادکوه به پایان مسیر میرسید. مسیر قطار از تهران تا شیرگاه از شهرهایی چون ورامین، گرمسار، فیروزکوه و ورسک میگذرد و در طول راه مناظر طبیعی بسیار زیبایی از کوه، جنگل و پلهای تاریخی مانند پل ورسک دیده میشود.
سفر به شیرگاه از تهران با وسایل نقلیه مختلف

بیشتر مسافران برای رفتوآمد به شیرگاه از اتوبوسهای مسیر تهران – ساری یا تهران – قائمشهر استفاده میکنند و در جاده و ورودی شیرگاه پیاده میشوند، یا اینکه از ترمینالهای ساری، قائمشهر یا پلسفید با تاکسیها و مینیبوسهای محلی به شیرگاه میروند. مسیرهای متنوعی برای سفر به شیرگاه در پیشروی گردشگران قرار دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- قطار شیرگاه از تهران: قطارهایی که از تهران به سمت ساری، قائمشهر یا گرگان حرکت میکنند، همگی از ایستگاه شیرگاه عبور میکنند. فاصله تهران تا شیرگاه با قطار، حدود ۶ ساعت است. میتوانید بلیط این مسیر را از قطارهای رجا، فدک، جوپار، بن ریل، نورالرضا، پارس لاریم، ریل ترابر سبا، مهتاب سیرجم و زندگی تهیه کنید.
- ترکیب سفر هوایی و زمینی از تهران به شیرگاه: اگر میخواهید بخشی از مسیر را به هواپیما طی کنید، میتوانید با پرواز به ساری بروید، از فرودگاه ساری تا شیرگاه ۴۳ کیلومتر فاصله دارید. میتوانید با تاکسی خود را به این شهر برسانید.
سوغات شیرگاه چیست؟
سوغات سنتی شیرگاه شامل لبنیات تازه، عسل طبیعی و شیرینیهای خوشعطر زعفرانی مثل پشت زیک و کماج است. صنایعدستی ارزشمند مانند جاجیم، گلیم، قالیچههای دستباف، سفال، لاکتراشی و کندهکاری روی چوب، ظرف و اشیای تزئینی، عروسکهای بافتنی محلی، جورابهای بافتنی و پتوهای نخی از دیگر سوغاتیهای این شهر هستند. خوراکیهای محلی شیرگاه نیز میتوانید به عنوان سوغاتی تهیه کنید.
اقامتگاه های شیرگاه

در سفر به شیرگاه، برای اقامت از اجاره ویلا و هتل تا کمپینگ، گزینههای مختلفی دارید. در ادامه لیستی از هتلها و اقامتگاههای شیرگاه را معرفی کردهایم:
- هتل آریا : متل آریا در روستای چای باغ و ۸ کیلومتری شیرگاه قرار دارد. این هتل دارای ۱۵ واحد اقامتی است که شامل ۶ کلبه چوبی ۳۵ متری، ۲ کلبه چوبی ۵۰ متری، ۷ سوئیت دو خوابه ۱۰۰ متری است.
- هتل جنگلی میزبان: در زمینی به مساحت ۸۷ هکتار در دل پارک جنگلی اندارگلی شیرگاه واقع شده است. این هتل دارای ۲۰ ویلا و ۲۰ کابانا چوبی است.
- اقامتگاه بومگردی افضل روآر: در روستای چالی شهر شیرگاه قرار دارد. روآر به معنی رودخانه پرآب و خروشان است. این اقامتگاه دارای باغ میوه به مساحت ۶ هزار متر مربع است.
- اقامتگاه بومگردی سرای رستم: در روستای چالی شیرگاه قرار دارد. این بومگردی ۵۰ ساله ۲۰۰ متر بنا دارد که شامل ۱ تا ۴ نفره و ۱ اتاق ۶ نفره است.
- اقامتگاه بومگردی خانه پدری آهنگرکلا: در روستای آهنگر کلا در فاصله ۶ کیلومتری شیرگاه قرار دارد. این اقامتگاه با ۸۰۰ متر باغ دارای ۴ اتاق است که ظرفیت ۱۵ نفر مهمان را دارد.
- اقامتگاه بومگردی خانه آسنی: در روستای آهنگر کلا واقع شده و با شیرگاه ۶ کیلومتر فاصله دارد. این اقامتگاه ۱۱۰ متری در وسط باغی به مساحت ۱۰۰۰ متر مربع است که ظرفیت ۱۵ مهمان را دارد و به صورت دربست اجاره داده میشود..
- اقامتگاه بومگردی چلچلا: در منطقه لفور، روستای نفت چال، خیابان تپه سر قرار دارد. این اقامتگاه دارای ۱ واحد اقامتی ۲۰۰ متری با ظرفیت پذیرش ۱۰ نفر را دارد.
رستوران ها و کافه های شیرگاه
برخی از کافهها و رستوران های شیرگاه را در ادامه معرفی کردهایم که رضایت بیشتری بین مشتریان دارند:
- رستوران ارفعکوه
- رستوران نغمه چمچم
- رستوران بابا سید
- کافه فانوس زیر آب
- کبابسرای حاجعلی
- رستوران ماه و ماهی لفور
- رستوران نهالستان و دلنوازان
- رستوران پایتخت و دیزی سرای حاجی درزی
- کافه فانوس
- کافه تیکا
غذاهای محلی شیرگاه
غذاهای محلی شیرگاه بازتابی از طبیعت سرسبز و فرهنگ غنی مردم مازندراناند؛ ترکیبی از عطر برنج، سبزیهای معطر، ماهیهای تازه و خوراکهای روستایی ساده اما پرانرژی که طعم اصیل شمال را زنده میکنند. در ادامه خاصترین غذاهای شیرگاه را معرفی کردهایم:
- مرغابی شکمپر: با مغزها، ادویهها و سبزیجات معطر تهیه میشود. برای پخت این غذا مواد میانی را آماده کرده و در شکم مرغابی پر می کنند و در نهایت مرغابی را با آب و رب میپزند.
- حلوای مخصوص شیرگاه: در عروسیها، جشنهای مذهبی و ملی سرو میشود.
- شیرینی کنجدی : در تهیه آن از تخممرغ، شکر، روغن و آرد استفاده میشود و از کند برای روی خمیر استفاده میکنند.
- نان ارسیولی: با آرد برنج و تنور سنتی تهیه میشود.
- تیرنگ بشتی: جزو غذاهای دستهجمعی شیرگاه است که با برنج و شیر تهیه میشود. در این غذا از روغن حیوانی، ماست و سرماست نیز استفاده میگردد.
سخن پایانی
برای سفر به شیرگاه، انتخاب زمان مناسب امکان استفاده از شرایط آبوهوایی مناسب و بازدید از جاهای دیدنی را فراهم میکند. استفاده از مسیر ریلی، علاوه بر صرفهجویی در هزینه، تجربه جدیدی در مسیر شیرگاه فراهم میکند.