دریاچه نمک حوض سلطان قم

دریاچه نمک حوض سلطان قم یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران و از جاهای دیدنی قم است که در حاشیه اتوبان خلیج فارس و حد فاصل شهرهای تهران و قم قرار دارد. حوض سلطان با نام‌هایی نظیر دریاچه شاهی و دریاچه ساوه قم نیز شناخته می‌شود. این دریاچه نمکین با قرار گرفتن در ضلع جنوبی رشته کوه‌های البرز در بیابان‌ها و کویرهای اطراف شهر قم جا خوش کرده و خود از ۲ چاله یا بخش مجزا تشکیل می‌شود.
چاله‌های غربی و شرقی این دریاچه به ترتیب، حوض سلطان و حوض مره نامیده می‌شوند. این بخش‌های جدا از هم توسط مسیر باریکی به یکدیگر متصل می‌شوند. در فصول بارانی و پر آب، کلیه بخش‌های این دریاچه سرشار از این مایع حیاتی شده و آن‌ها را به تفکیک نمی‌توان مشاهده کرد. حوض سلطان را می‌توان یادگاری دانست که از دریاچه ساوه به‌جا مانده است.
در میان دریاچه شاهی، خاکریزی تعبیه شده که اتومبیل‌ها و وسایل نقلیه گردشگران را به سمت دیگر آن هدایت می‌کند. حیات جانوری این نقطه از ایران هم به نوبه خود جالب توجه است. هوبره‌ها، کبوترها، غازهای خاکستری، آنقوت‌ها، لک‌لک‌ها و انواع عقاب‌ها از دیدنی‌ترین پرندگان این منطقه به حساب می‌آیند. به علاوه، گردشگران با مراجعه به این ناحیه می‌توانند جست‌وخیز خرگوش‌ها، روباه‌ها و آهوان را نیز تماشا کنند.
خاک این منطقه به‌واسطه برخورداری از انواع باکتری‌های دوست‌دار نمک سرشار از آنزیم‌ها و انواع آنتی‌بیوتیک‌ها است. این تالاب در فصول مختلف سال میزبان طیف گسترده‌ای از پرندگان مهاجر و کم‌یابی است که بر زیبایی حوض سلطان می‌افزایند.
با توجه به شرایط اقلیمی و آب‌وهوایی ویژه کویر، بازه زمانی اوایل بهار تا اواسط پاییز را بهترین موقع برای بازدید از این جلوه طبیعی می‌توان دانست. وسعت، عمق و شکل ظاهری حوض سلطان در مواقع مختلف سال متفاوت بوده و تا حدود زیادی به میزان بارندگی، مقدار آب ورودی از رودخانه‌های اطراف و حجم یخ و برف ذوب شده در ارتفاعات بستگی دارد.

چرا بازدید از دریاچه نمک حوض سلطان قم را پیشنهاد می کنیم؟

• مشاهده دریاچه‌ای آرام و زیبا در بستری از نمک و در دل کویر و یکی از زیباترین جاهای دیدنی اطراف تهران
• تجربه بازدید از یک آینه طبیعی و تماشایی
• امکان پیاده‌روی در زمین‌هایی پوشیده از نمک
• آشنایی با زیباترین گونه‌های جانوری و برخی از کم‌یاب‌ترین انواع پرندگان مهاجر
• عبور از روی خاکریز تعبیه شده در دل دریاچه با استفاده از وسایل نقلیه
• مشاهده یکی از غنی‌ترین معادن نمک و منیزیم ایران
• امکان بازدید از مراحل استخراج نمک
• امکان بازدید از کاروانسراها و سایت‌های تاریخی موجود در اطراف دریاچه نمک

ویژگی های طبیعی و گردشگری برجسته

دریاچه نمک حوض سلطان قم در فصول پر آب هم‌چون یک آینه طبیعی بزرگ در دل کویر خودنمایی کرده و تصویر آسمان با شکوه این ناحیه را منعکس می‌کند. این در حالی است که در مواقع کم‌آبی، بستر سفید و نمکی دریاچه در مقابل دیدگان گردشگران پدیدار می‌شود. در چنین زمانی، اغلب بازدیدکنندگان به گشت‌وگذار و تفرج در این شوره‌زار عظیم می‌پردازند. لایه‌های نمک این تالاب بر روی زمین‌هایی از جنس خاک رس گسترده شده‌اند. تلاقی رنگ سفید نمک و رنگ قهوه‌ای متمایل به قرمز خاک رس تصویری به یادماندنی و زیبا را به‌وجود می‌آورد. در مناطقی، عمق لایه‌های نمک موجود در بستر این دریاچه گاه به ۲۰ متر می‌رسد.
جالب است بدانید، با فاصله گرفتن از مرکز این تالاب و نزدیک شدن به حاشیه آن میزان شوری آب کاهش می‌یابد. حوض سلطان به‌عنوان یکی از غنی‌ترین معادن منیزیم ایران شناخته می‌شود. گشت‌وگذار در شوره‌زارهای گسترده این ناحیه و تماشای روند استخراج نمک در آن تجربه‌ای جالب را برای گردشگران به ارمغان می‌آورد. کاروانسراهای به‌جا مانده از دوران حکم‌رانی سلجوقیان، صفویان و قاجاریه را نیز می‌توان از دیگر جاذبه‌های اطراف حوض سلطان دانست.

چگونه به دریاچه نمک حوض سلطان قم برویم؟

برای رسیدن به دریاچه نمک حوض سلطان قم، ابتدا لازم است از طریق خرید اینترنتی بلیط هواپیما به مقصد تهران اقدام کنید. سپس، باید از طریق جاده به سمت قم حرکت کرده و با طی مسیری ۸۵ کیلومتری به روستای چشمه شور برسید. به این ترتیب، حوض سلطان را در سمت دیگر جاده مشاهده خواهید کرد. کافی است مسیر خود را تا نخستین زیرگذر ادامه داده و از آن‌جا به طرف دریاچه نمک بپیچید.
این دریاچه در فاصله ۴۰ کیلومتری شمال قم قرار دارد. بنابراین، گردشگرانی که از سمت دیگر ایران و از مسیر قم به مقصد حوض سلطان حرکت می‌کنند، با عبور از مجتمع مهتاب و با گذر از نخستین تپه، منظره حوض سلطان را مشاهده خواهند کرد. سپس، با حرکت به سوی تپه دوم و با پشت سر گذاشتن یک جاده خاکی به دریاچه نمک خواهند رسید. در ابتدای این مسیر خاکی تابلوی «تهران ۹۵ کیلومتر» را می‌توان دید.

جاهای دیدنی نزدیک به دریاچه نمک حوض سلطان قم

از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری اطراف دریاچه نمک حوض سلطان قم می‌توان به کاروانسرای حوض سلطان یا رباط سلطان اشاره کرد. این بنای به‌جا مانده از دوران قاجاریه بر پایه‌های سنگی استوار است. در بازدید از این بنا، علاوه بر دروازه اصلی، می‌توان بخش‌هایی نظیر ایوان‌ها، دالان‌ها و اصطبل‌های متعدد آن را نیز مشاهده کرد. از دیگر کاروانسراهای موجود در نزدیکی دریاچه نمک حوض سلطان می‌توان کاروانسرای قلعه سنگی متعلق به اواخر دوران سلجوقی، کاروانسرای علی‌آباد، کاروانسرای منظریه و کاروانسرای شاه عباسی را برشمرد. هر یک از مکان‌های یاد شده یادگار یکی از دوره‌های تاریخی ایران بوده و از حال‌وهوا و معماری ویژه‌ای برخوردارند. در اطراف این کاروانسرها چشمه‌ها و رودهای متعددی نیز مشاهده می‌شوند. هر یک از این رودخانه‌ها بخشی از آب دریاچه نمک حوض سلطان را تامین می‌کنند.

هتل ها و اقامتگاه های نزدیک به دریاچه نمک حوض سلطان قم

در مجاورت دریاچه نمک حوض سلطان قم هیچ هتل یا اقامت‌گاهی وجود ندارد. نزدیک‌ترین اقامت‌گاه‌های بوم‌گردی و هتل‌های این ناحیه در شهر قم و اطراف آن واقع شده‌اند از این جمله، می‌توان موارد زیر را برشمرد:
فاصله دریاچه نمک حوض سلطان تا اقامت‌گاه بوم‌گردی پاسنگان: ۶۶٫۹ کیلومتر
فاصله دریاچه نمک حوض سلطان تا اقامت‌گاه بوم‌گردی ورگان: ۷۲ کیلومتر
فاصله دریاچه نمک حوض سلطان تا هتل مهسان: ۴۷٫۸ کیلومتر