خانه های تاریخی اردبیل

خانه های تاریخی اردبیل

اردبیل یکی از کلان شهرهای کشور عزیزمان ایران، که در شمال غربی نقشه واقع شده است. این شهر که مرکز استان اردبیل است، جاذبه های طبیعی و تاریخی بسیاری را در دل خود جای داده است. همچنین بخاطر آب و هوای کوهستانی و نسبتا خنک معمولا گردشگران زیادی اردبیل را برای مسافرت انتخاب می نمایند. اگر شما هم قصد خرید بلیط هواپیما و سفر به اردبیل را دارید کمی صبر کنید، این شهر به دلیل دارا بودن تاریخ هفت هزار ساله در زمینه تمدن، فرهنگ، هنر و بخصوص معماری اصیل ایرانی اسلامی از اهمیت بسیاری برخوردار است. این هنر در ساخت خانه ها هم خیلی به چشم می خورد. امروز می خواهیم با هم خانه های تاریخی این شهر به عنوان بخش مهمی از جاهای دیدنی اردبیل را بیشتر بشناسیم.

عمارت آقازاده اردبیل

عمارت آقازاده اردبیل از دیگر خانه های تاریخی اردبیل است که در میدان عالی قاپو این شهر قرار دارد. این عمارت قدیمی در دوران قاجار در زمین مستطیل شکلی به مساحت ۱۴۰۰ متر مربع در دو طبقه ساخته شده است. عمارت آقازاده که یکی از نماد های معماری اردبیل محسوب می شود، توسط حاج اسماعیل آقا اف یکی از تاجر های مشهور و ثروتمند این شهر ساخته شده است. چون حاج اسماعیل سفرهای متعددی به آسیای میانه و قفقاز داشته است، نقشه این عمارت را در سفر تجاری خود به روسیه از آنجا آورده است.
بخش های مختلف عمارت اقازاده اردبیل شامل: دهلیز، تالار اصلی، صندوقخانه، نشیمن، مطبخ، حمام و مخارجه می شود. این عمارت دو حیات بزرگ و کوچک دارد. همچنین قسمت اعیانی عمارت به دو بخش اندورنی و بیرونی تقسیم بندی شده است. حیات عمارت آقازاده که میان دو ساختمان واقع شده است، در قسمت شرقی سردر با سکو های سنگی، هشتی (دالان) و در طرفین آن اسطبل اسب‌ ها، انبار علوفه و اقامتگاه خدمه قرار دارند.
هنگام ورود به داخل حیات، حوض سنگی زیبا که با سنگ های تراشیده و فواره با جلوه منحصر بفردی روبرو خواهید شد. باغچه های بزرگ با حاشیه های سنگ چینی را را هم نباید فراموش کرد. پنجره های دولایه که در هفت دری با ترکیب هنرمندانه چوب و شیشه های الوان زیبایی خاص را به این عمارت بخشیده است. گفته می شود که هنرمندان روسی حدود سه سال برای انجام معماری عمارت آقازاده وقت صرف کرده اند تا این شاهکار تاریخی را خلق نمایند.

خانه مناف زاده اردبیل

از دیگر خانه های تاریخی اردبیل که زیاد مورد توجه قرار نگرفته است، می توان به خانه مناف زاده اردبیل اشاره کرد. خانه مناف زاده اردبیل در سال ۱۳۰۹ توسط حسین قلی صادقی در مرکز شهر در زمینی با مساحت ۱۳۰۳ متر مربع با معماری خاصی ساخته شد. این خانه به شکل کوشک مانند ساخته شده است. منظور از کوشک یعنی، اختلاف سطح بین سمت شمالی و جنوبی، چون قسمت جنوبی ساختمان حدود ۹ پله از قسمت شمالی پایین تر قرار گرفته است، باعث شده است که نمای جنوبی یک طبقه و شمالی دو طبقه به نظر برسد.
نکته جالب در مورد استقامت و پایداری خانه مناف زاده این است که با اینکه در ساخت این بنا فقط از خاک و آجر استفاده شده است ولی این ساختمان بر اثر زلزله هیج آسیبی ندیده است. یعنی با گذشت بیش از یک قرن از ساخت بنا از زلزله ۶ ریشتری اردبیل جان سالم به در برده است. در معماری بی نظیر و با شکوه این خانه از در های کوتاه استفاده شده است که فروتنی و تواضع را به مردم یادآوری نماید.

خانه تاریخی ارشادی

خانه تاریخی ارشادی از دیگر خانه های تاریخی اردبیل در دوران قاجاریه در محله اوچدکان اردبیل ساخته شده است. از اول این خانه را با کاربری مسکونی احداث کرده اند، به همین دلیل سبک معماری خاص و زیبایی دارد. پی های خانه تاریخی ارشادی از سنگ، ملات ماسه و آهک ساخته شده است. این خانه که بازمانده از خانه بزرگ ارباب نشین است، در دوران های مختلف کاربری های متفاوتی داشته است بطوریکه در دوران پهلوی دوم به عنوان مدرسه استفاده می شد.
طاق نما ها، مقرنس های گچی، در و پنجره های چوبی و شیشه های رنگی زیبایی این خانه تاریخی را دو چندان کرده است. جالب است بدانید که در بخش شاه نشین، اتاق های جانبی و ورودی تزئینات گچی بصورت قاب بندی و مقرنس های گچی دارند همپنین بخاری های دیواری در اتاق شاه نشین، در و پنجره های چوبی با ترکیب شیشه های رنگی بصورت طرح های اسلیمی و حیاط آجری از دیگر جلوه های جذاب این خانه هستند.

خانه تاریخی ابراهیمی

خانه تاریخی ابراهیمی در طبقه بصورت همکف و زیر زمین است که به مرحوم سید هاشم ابراهیمی تعلق دارد، در کوچه شهیدگاه و تقریبأ در مرکز شهر اردبیل واقع شده است. خانه تاریخی ابراهیمی در سال ۱۳۸۳ پس از مرمت و بازسازی برای حفظ و احیا توسط اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان اردبیل به بهر برداری رسید. وقتی وارد حیاط مستطیل شکل با نمای آجری می شوید، حس آرامش خاصی را تجربه خواهید کرد. برای قسمت مهم این عمارت تالار را می توان نام برد. تالار خانه تاریخی ابراهیمی، دارای دو رواق و یک شاهنشین که با پنجره های مشبک ریز با شیشه های الوان به صورت ارسی زیبا آراسته شده اند.
مقرنس ها، گچ بری ها، نقاشی ها و کتیبه های با ارزش از جمله تزیینات منحصر برفرد این عمارت تاریخی و قدیمی هستند. سقف اتاق شاهنشین در وسط به شکل ترنج یک گل گرد و مدور با برگ‌های بلوط پهن گچبری شده است. این برگ ها بوسیله مقرنس های زیبا به نقاشی ها و کتیبه های موجود در دیوار های پیرامون متصل شده اند.

خانه تقوی اردبیل

خانه تقوی اردبیل یکی از جاهای دیدنی ایران است که دیرینه ساخت آن به دوران قاجار مربوط می شود. بهتر است بدانید که خانه تقوی اردبیل بعنوان خانه مسکونی کاربری داشته است. خانه تقوی اردبیل حدود ۸۰ سانتی متر پایین تر از سطح کوچه قرار دارد بنابراین برای رفتن داخل این خانه تاریخی زیبا و قدیمی بهتر است از ۳ یا ۴ پله پایین بروید. حیات زیبا خانه تقوی اردبیل با یک باغچه به شکل هشت ضلعی و دو باغچه دایره شکل جلوه خاصی دارد. کل ساختمان خانه تقوی یک طبقه و نیم است. قسمت اصلی خانه تقوی که نظر بازدیدکنندگان را بخود جلب می کند تالار خانه است.
تالار خانه تقوی درست در میان ساختمان قرار دارد، پنجره هایی با شیشه های رنگی و نقش های گره بندی بطور زیبا و جالب تزیین شده است. در قسمت پشت تالار دو اتاق بشکل پستو قرار دارند. پنجره های ارسی که با چوب روی آنها منبت کاری انجام شده است، طاق هایی با قوس های نیم دایره، گچبری های زیبا در ۴ گوش تالار همگی از ویژگی های خاص و منحصر بفرد این خانه محسوب می شوند.