سوغات اردبیل

شاید از خود بپرسید که برای سفر به اردبیل چه سوغاتی‌هایی خریداری کنیم تا عزیزانمان را خوشحال کنیم؟ در این مقاله از سفرمارکت به شما می‌گوییم که این دیار زیبا چه خوراکی‌ها و صنایع دستی متنوعی برای سوغات دارد. اگر کنجکاوید که درباره سوغات اردبیل بیشتر بدانید در ادامه مقاله همراه ما باشید.

تنوع سوغات استان اردبیل

اردبیل هم در بخش خوراکی‌ها تنوعی عالی دارد و هم در بخش صنایع دستی! اگر قصد خرید بلیط هواپیما اردبیل و سفر به این دیار را دارید با هر سلیقه‌ای که باشید می‌توانید یک سوغات خیلی خوب برای عزیزانتان بخرید. هم شیرینی‌های این منطقه بسیار خوشمزه‌اند و هم دست‌سازهای مردم محلی! هم می‌توانید ده‌ها خوراکی لذیذ در بازار اردبیل پیدا کنید و هم هدایای نفیس برای عزیزانتان بخرید. اردبیل به دلیل فرهنگ غنی در سوغات خود تنوع دارد و همیشه مسافران خود را خوشحال می‌کند.

خوراکی‌ها و شیرینی‌های اردبیل

در ادامه برایتان توضیح خواهیم داد که شیرینی‌های اردبیل چه تنوعی دارند و آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم. همچنین ازآنجایی‌که عده زیادی دوست دارند تا طرز تهیه آن‌ها را نیز بدانند در ادامه روش پخت شیرینی‌های اردبیل را به شما خواهیم گفت.
• عسل سبلان؛ یک طلای مقوی: مگر می‌شود به استان اردبیل سفر کرد و عسل مخصوص این خطه را نخرید؟ عسل کوه سبلان در اردبیل حکم طلا را دارد. این ماده غذایی مقوی به صورت طبیعی در دل طبیعت این منطقه درست شده و به جاهای زیادی صادر می‌شود. عسل سبلان در نوع خود هم لذیذ است و هم مقوی! هم یک سوغات باارزش است و هم یک هدیه انرژی‌بخش! اگر هم بخواهیم درباره خواص آن بگوییم که این ماده غذایی برای انواع بیماری‌های عفونی حکم دارویی قوی دارد. همچنین اشتهاآور است و در رژیم غذایی شما تأثیر زیادی دارد. البته این نکته را هم بگوییم که عسل سبلان در اردبیل طعم‌های گوناگونی دارد که از محبوب‌ترین آن‌ها می‌توان به عسل چهل گیاه، عسل گشنیز و عسل آویشن اشاره کرد که هرکدام خواص خاص خود را دارند. به خریداران بلیط هواپیما سفرمارکت توصیه می‌شود که برای خرید عسل سبلان حتماً به فروشگاه‌های معتبر سطح شهر مراجعه کنند؛ چراکه دلال‌ها همواره منتظر فرصت هستند تا عسل تقلبی به مسافران بفروشند.
• حلوای سیاه (قره حلوا): حلوای سیاه که به قره حلوا هم معروف است یکی از خوشمزه‌ترین سوغات اردبیل شناخته می‌شود که طعمی لذیذ و شیرین دارد. این نوع حلوا بیش از یک قرن است که در این منطقه پخته می‌شود و همواره در رژیم غذایی مردمان اردبیل وجود داشته است. در پخت حلوای سیاه از کره، گردو، کنجد و جوانه گندم استفاده می‌شود؛ به همین دلیل طعمی شیرین و بی‌نظیر دارد. درباره رنگ سیاه این حلوا باید گفت که به دلیل شیره انگور که به آن اضافه می‌شود رنگی تیره به خود می‌گیرد؛ به همین علت حلوای سیاه معروف است. برای تهیه حلوای سیاه، آرد جوانه گندم را که از قبل خیسانده و خشک کرده‌ایم با آرد سنگک ترکیب کرده و آب را به آن اضافه می‌کنیم. سپس آن را در تابه تفت می‌دهیم و کره محلی را به آن می‌افزاییم. بعد از آن شیره انگور و موم عسل را به مواد افزوده و ادویه مخصوص (پودر دارچین، هل، گلپر، زیره و زردچوبه) را اضافه می‌کنیم. در نهایت پودر کنجد، پودر گردو پودر پسته را افزوده و مواد را هم می‌زنیم تا یک دست شود.


• حلوای زنجبیلی؛ ترد و لذیذ: این حلوا ازآنجایی‌که طبعی گرم دارد، در مناطق سردسیر مانند اردبیل حسابی پرطرفدار است. همچنین حلوای زنجبیلی در ماه رمضان نیز به وفور پخته می‌شود و بر سر سفره اکثر ساکنین شهر وجود دارد. این حلوای لذیذ شامل محتویاتی مانند قند، آرد، کره، زعفران و پودر زنجبیل است و گاهی گردو و هل سبز نیز به آن افزوده می‌شود. حلوای زنجبیلی یک خوراکی بسیار مقوی است و بد نیست تا آن را نیز به عنوان سوغات برای عزیزانتان در نظر بگیرید. برای تهیه حلوای زنجبیلی در ابتدا آرد را الک کرده و در قابلمه تفت دهید. سپس کره را به آن اضافه کرده و پس از جذب شدن هل، پودر زنجبیل و گردو را نیز به آن بیفزایید. بعد پودر قند الک شده را به آن افزوده و با فشار قاشق آن را فشرده نمایید. در ادامه بعد از آماده شدن پودر قند و خلال بر روی آن بپاشید و با چاقو به شکل مربع برش دهید. سپس ظرف حلوا را درون یخچال گذاشته تا سرد شود و در نهایت نوش جان کنید.
• حلوای سفید: البته نوعی دیگر از حلوا در اردبیل پخت می‌شود که به حلوای سفید مشهور است و در اعیاد مذهبی آن را درست می‌کنند. این نوع حلوا در بخش خلخال رواج بیشتری دارد و همیشه می‌توان آن را بر سفره مردم دید. در پخت حلوای سفید اردبیل از آرد برنج، وانیل، گلاب و زعفران استفاده می‌شود؛ به همین دلیل در نهایت رنگ آن سفید به نظر می‌رسد. این خوراکی لذیذ معمولاً در مراسم عروسی توسط خانواده داماد به عروس هدیه داده می‌شود و شیرینی‌بخش جشن خواهد بود. برای تهیه حلوای سفید باید آرد برنج، شکر و گلاب را با یکدیگر ترکیب کنید و مواد بدست آمده را روی شعله هم بزنید. در این مرحله باید مواد به دست آمده با حرارت ملایم پخته شود و همزمان آن را هم بزنید. سپس هل را به آن اضافه کرده و بعد از چند دقیقه خاموش کنید. در نهایت حلوای سفید آماده شده و می‌توانید میل کنید.
• باقلوا؛ چاشنی لذیذ چای: یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های ایرانی که در اردبیل طبخ می‌شود باقلوا نام دارد. البته این نوع شیرینی در هر منطقه از ایران بسته به ذائقه افراد درست می‌شود و طعمی متنوع دارد. در باقلوای اردبیل از شیر، تخم‌مرغ، گردو پودر پسته استفاده می‌شود؛ لذا می‌توان آن را یکی از مقوی‌ترین خوراکی‌ها دانست. باقلوا امروزه در اکثر شیرینی‌ فروشی‌های شهر اردبیل یافت می‌شود و یکی از پرطرفدارترین سوغات اردبیل نزد گردشگران است. برای تهیه باقلوا در ابتدا باید شهد باقلوا یا همان شکر و آب را به همراه زعفران با یکدیگر ترکیب کرده و دم کنید. بعد از به جوش آمدن این ترکیب آب‌لیمو به آن اضافه کرده و شعله را خاموش کنید. برای تهیه خمیر باقلوا نیز باید تخم‌مرغ، شیر، ماست، بکینگ پودر و روغن ذرت را ترکیب کرده و سپس ورز دهید تا خمیری سفه به دست آید. سپس باید مواد را به مدت نیم ساعت استراحت داده و درون کیسه فریزر قرار دهید. بعد باید خمیر را به سه قسمت مساوی ترکیب کرده و هر قسمت را به ۱۶ توپ کوچک تقسیم کرد. سپس آن را با وردنه پهن کرده و نشاسته ذرت بر روی خمیر بپاشید. سپس لایه‌های موجود را در کف سینی چرب شده را چیده و گردوها را اضافه کنید. بعد لایه‌ها را روی هم قرار داده و در فر دمای ۱۹۰ درجه قرار دهید. بعد از طلایی شدن باقلواها آن را از فر درآورده و بعد از خنک شدن بر روی آن‌ها ترکیب جوشانده شده آب‌لیمو، شکر و آب بریزید.


• شکلات رسته: از دیگر سوغات اردبیل که خرید آن را به گردشگران توصیه می‌کنیم شکلات رسته است. این نوع شکلات صرفاً در این منطقه درست می‌شود و طعم آن بی‌نظیر است. در طبخ شکلات رسته از موادی مانند شیر، شکر، کره، خامه، سرشیر و گردو استفاده می‌شود. به همین دلیل آن را می‌توان یکی از مقوی‌ترین خوراکی‌ها دانست. شکلات رسته در بین کودکان نیز طرفداران زیادی دارد. به همین دلیل اگر کودک خردسال دارید توصیه می‌کنیم که با خرید این شکلات او را خوشحال کنید. در نظر داشته باشید که در تهیه شکلات رسته از آرد استفاده نمی‌شود. در پخت این شیرینی شیر، کره، خامه، سرشیر، مغز گردو کاکائو استفاده می‌شود که بعد از ترکیب شدن در قالب‌های فلزی قرار داده می‌شوند. در نهایت پس از پخته شدن توسط دستگاه‌های برش سنتی برش داده شده و به شکل کنونی در می‌آیند.
• شیرینی قرابیه؛ محبوب و خوشمزه: شیرینی قرابیه یک از پرمصرف‌ترین شیرینی‌ها در شمال غرب ایران است که سوغات خوبی برای عاشقان شیرینی نیز است. این شیرینی همراه با چای می‌تواند عصرانه‌ای مفصل برای فرار از خستگی روزانه باشد. در پخت شیرینی قرابیه از بادام، شکر و سفیده تخم‌مرغ استفاده می‌شود. همچنین برای تزئین خلال پسته و بادام روی آن می‌ریزند که شکل و شمایلی لذیذ به آن می‌بخشد. بد نیست بدانید که قرابیه در ترکیه نیز طرفداران زیادی دارد و مردم ترکیه آن را در رژیم غذایی خود همواره مصرف می‌کنند. برای تهیه شیرینی قرابیه، شکر، وانیل، سفیده تخم‌مرغ و بادام خورد شده را مخلوط کنید و ورز دهید. بعد از سفید رنگ شدن مواد داخل سینی فر کاغذ روغنی قرار داده و با کمک ماسوره یا اسکوپ ساز مواد را به اندازه‌های یکسان با فاصله از هم بچینید. بعد پسته و بادام را برای تزئین روی مواد ریخته و در فر بگذارید. در نهایت پس از ۱ ساعت شیرینی آماده شده و می‌توانید نوش جان کنید.
• قطاب عسلی (بالاباتماز): اردبیل نوعی قطاب در بین سوغات خود دارد که به وفور در خلخال پخت می‌شود. این نوع شیرینی لذیذ با عسل درست می‌شود و در نوع خود بسیار لذیذ و خوشمزه است. قطاب عسلی اردبیل شامل عسل، دارچین، میخک و گردو است و به دلیل داشتن این همه مواد مقوی انرژی‌بخشی بالایی دارد. بالاباتماز را می‌توان سوغات خلخال نیز دانست که به وفور توسط گردشگران خریداری می‌شود و همیشه طرفداران خاص خود را دارد. برای تهیه مواد میانی قطاب ابتدا پودر قند، پودر هل و گلاب را ترکیب کرده تا به شکل خمیر شود. سپس ماست و زرده تخم‌مرغ را هم زده و روغن و بکینگ پودر را اضافه کنید. سپس آن را به کل مواد افزوده و خمیر را درون سلفون حدود ۲ الی ۳ ساعت درون یخچال قرار دهید. سپس آن را از یخچال خارج کرده و به اندازه یک گردو از مواد درآورده و با وردنه باز کنید. بعد از آن مواد میانی را مانند پیراشکی درون خمیر گذاشته و فشار دهید تا به هم بچسبد. در نهایت درون فر گذاشته تا قطاب‌ها بپزند. در نهایت از فر خارج کرده و محلول جوشانده شده شکر، آب، عسل و گلاب را بدان اضافه کنید.


• قند چوری (نان برنجی): همه ما با اسم نان برنجی یاد سوغات استان کرمانشاه می‌افتیم؛ اما بد نیست بدانید که یکی از محبوب‌ترین سوغات اردبیل نوعی نان برنجی است که به قند چوری مشهور است. این شیرینی سفید رنگ به دلیل داشتن پودر قند به این اسم معروف شده است و بیشتر در ایام نوروز درست می‌شود. در روزهای عید، میزبان با تهیه قند چوری از مهمانان پذیرایی کرده و کام آن‌ها را شیرین می‌کند. اگر تمایل دارید تا در سفر به اردبیل یک سوغات خاص و خوشمزه برای عزیزانتان به یادگار بیاورید، پیشنهاد ما به شما قند چوری است. درست کردن قند چوری کار سخت نیست و در ابتدا باید روغن و تخم‌مرغ‌ها را با هم ترکیب کنید. سپس پودر قند، آرد برنج، زنجبیل وانیل را به مواد افزوده تا به شکل خمیر شوند. بعد از آن مواد را گلوله کرده و به شکل دلخواه در می‌آورید. آن را در تابه چرب شده گذاشته و در فر قرار می‌دهید تا بپزد. در نهایت آن را از فر خارج کرده و پس از سرد شدن زعفران به آن می‌افزایید.


• نان فطیر: مگر می‌شود صبح‌های اردبیل را با نان گرم فطیر آغاز نکرد؟ این نوع نان به دلیل طعم خوب، قیمت مناسب و ابعاد نه چندان زیاد به عنوان یکی از محبوب‌ترین سوغات اردبیل شناخته می‌شود که شهرت زیادی هم دارد. در پخت نان فطیر از پودر خمیر ترش، شکر، آب، دارچین و گردو استفاده می‌شود که طعم خوبی به آن بخشیده است. نان فطیر در اکثر مغازه‌های شهر اردبیل به وفور یافت می‌شود و به آسانی می‌توانید آن را خریداری کنید. برای درست کردن خمیر میانه نان فطیر، آب ولرم را همراه با شکر ترکیب کرده و به مدت ۱۰ دقیقه استراحت می‌دهید. سپس شیر، شکر، تخم‌مرغ و روغن را با هم ترکیب کرده و آرد را کم کم به آن می‌افزایید. سپس دوباره آن را استراحت داده تا حجم خمیر دو برابر شود. سپس مواد را ورز داده و چونه‌هایی بزرگ‌تر از گردو درست کرده و با وردنه باز می‌کنید. سپس چونه‌ها را بر روی کاغذ روغنی قرار داده و کنجد سیاه روی آن‌ها می‌پاشید. سپس در فرار قرار داده تا گریل شوند.
• تخمه آفتابگردان: اردبیل به داشتن تخمه‌های آفتابگردان مشهور است. این نوع تخمه ازآنجایی‌که انواع ویتامین و املاح مفید را دارند می‌تواند یک سوغات مفید به شمار آید. اگر در بدنتان کمبود ویتامین E و یا B دارید توصیه می‌کنیم که حتماً تخمه‌های آفتابگردان اردبیل را فراموش نکنید.
ناگفته نماند که با رزرو تور مسافرتی سفرمارکت می‌توانید از دیدنی‌های فراوان اردبیل و جاذبه‌های گردشگری متنوع این مقصد پرطرفدار با قیمتی مناسب بازدید کنید.

صنایع دستی اردبیل

سوغات اردبیل تنها به شیرینی و خوراکی ختم نمی‌شود و صنایع دستی این خطه نیز در نوع خود بسیار باارزش و منحصربه‌فرد است. در ادامه به معرفی چند مورد از محبوب‌ترین صنایع دستی اردبیل می‌پردازیم تا در صورت سفر به این دیار با آن‌ها آشنا باشید.
• چرم دوزی: یکی از باارزش‌ترین سوغات اردبیل دست‌سازهای چرم دوزی شده است که با چرم گوسفند دباغی و خلق می‌شوند. انواع کیف‌ها، کفش، کیف پول، دستبند و غیره را می‌توان در گروه محصولات چرم دوزی‌شده‌ اردبیل دانست که ارزش فراوانی دارند. این صنایع دستی ازآنجایی‌که به صورت طبیعی درست می‌شوند دوام بالایی دارند و شاید تا سال‌ها برایتان کار کنند. همچنین به دلیل قیمت مناسب خود همواره توسط گردشگران خریداری شده و پرطرفدارند.


• جاجیم: یکی دیگر از انواع سوغات اردبیل که بیشتر توسط عشایر این خطه تولید می‌شود جاجیم است. جاجیم‌های این منطقه بیشتر با نقوش لوزی و خطوط عمودی طراحی می‌شوند و ده‌ها رنگ متنوع را می‌توان در آن‌ها دید. بد نیست بدانید که در گذشته از جاجیم برای پیچیدن رختخواب استفاده می‌شد و به آن‌ها نظم می‌بخشید. امروزه جاجیم‌ها کارایی بیشتری دارند و به دلیل تنوع در طرح و نقش، سوغات نفیسی به شمار می‌آیند. اگر روزی بخت با شما یار شد و به اردبیل سفر کردید، خوب است تا جاجیم را نیز به عنوان سوغاتی باارزش در خریدهای خود قرار دهید. راهنمای سفر به اردبیل شما را در برنامه‌ریزی و ارزیابی هزینه‌ها در سفر به این مقصد تماشایی کشورمان یاری می‌رساند.
• گلیم: یکی دیگر از قدیمی‌ترین سوغات اردبیل گلیم است که قدمتی فراوان دارد. خوب است بدانید که تاریخچه گلیم به زمان اشکانیان برمی‌گردد و گواه بر اصالت و قدمت آن است. امروزه در گوشه و کنار ایران گلیم‌های مختلفی درست می‌شود؛ اما گلیم‌های اردبیل چیز دیگری است. گلیم خاص اردبیل برگرفته از فرهنگ منطقه است و می‌توان بر آن نقوش مختلفی را دید که از طبیعت الهام گرفته شده است. درباره کاربرد گلیم‌ها می‌توان گفت که این دست بافت‌های باارزش بیشتر به عنوان خورجین، کیسه و یا وسایل تزئینی استفاده می‌شوند. لذا برای هر کاربردی که مدنظر دارید می‌توانید از گلیم‌ها استفاده نمایید.
• ظروف شیشه‌ای: شیشه‌کاری‌های ظریف اردبیل که به شیشه تراش معروف‌اند، از دیگر سوغات اردبیل به شمار می‌آیند که زیبایی منحصربه‌فردی دارند. در این هنر ظروف شیشه‌ای با طرح‌های جذاب و قشنگ خلق می‌شوند و به منزل شما زیبایی خاصی می‌بخشند. این ظروف خوش طرح و نقش معمولاً برای تزئین در محل کار و یا منزل به کار برده می‌شوند و می‌توانند هدیه‌ای باارزش برای عزیزانتان باشند.
• پلاس بافی: پلاس دست بافتی شبیه به گلیم است که معمولاً از آن به عنوان سجاده یا زیرانداز استفاده می‌شود. پلاس که در بیشتر روستاهای ایران و اردبیل درست می‌شود طرح و نقشی هندسی دارد و گاهی از آن به عنوان خورجین نیز استفاده می‌کنند. پلاس‌‎ها معمولاً توسط عشایر و یا روستاییان درست می‌شوند؛ به همین دلیل می‌توان از آن‌ها به عنوان هدیه‎‌ای اصیل یاد کرد.
• ظروف مسی: مگر می‌شود به اردبیل سفر کرد و ظروف مسی نخرید؟ یکی از بهترین سوغات اردبیل که شهرت جهانی هم دارد ظروف ساخته شده از مس است. مسگری که یکی از پررونق‌ترین شغل‌های اردبیل است امروزه مشتریان زیادی هم دارد. شما در بازار اردبیل می‌توانید چندین نوع ظرف اعم از قابلمه، لیوان و کاسه مسی پیدا کنید که در زندگی روزمره نیز طرفدار دارند. همچنین ظروف مسی اردبیل را می‌توان یک هدیه باارزش برای اقوام دانست و خرید آن را به شما هم توصیه می‌کنیم.


• اجاق قراقی: یکی از سوغات اردبیل که شاید نامش را کمتر شنیده باشید اجاق قراقی نامیده می‌شود. این دست بافت که از پشم گوسفند درست می‌شود بیشتر توسط عشایر دشت مغان ساخته می‌شود. خوب است بدانید که اجاق قراقی در گذشته در جلوی اجاق و زیر منقل قرار می‌گرفته و به همین دلیل به این اسم شهرت پیدا کرده است. این دستبافت زیبا بیشتر از نقوش هندسی الهام گرفته و در آن می‌توان طرح‌های رنگارنگی را دید که به زیبایی کار افزوده‌اند. اجاق قراقی از لحاظ بافت شبیه به جاجیم است ولی بیشتر به شکل مستطیل ساخته می‌شود. طرح و نقش زیبا در اجاق قراقی باعث محبوبیت زیاد آن شده است و اگر به دنبال یک هدیه خاص می‌گردید ما آن را به شما توصیه می‌کنیم.

سوغات اردبیل را از کجا بخریم؟

حالا که با برترین سوغات اردبیل آشنا شدید، بد نیست بدانید که اصلاً این اقلام را می‌توان از کجا خریداری کرد؟ بازار اردبیل یکی از وسیع‌ترین و متنوع‌ترین مراکز خرید و جاهای دیدنی اردبیل است که هر نوع سوغات که بخواهید در آن یافت می‌شود. بازار بزرگ اردبیل با معماری سنتی و راسته‌های گوناگون خود همچنان حال و هوای قدیم را حفظ کرده است و در عین حال باکیفیت‌ترین‌ها را تقدیم افراد می‌کند. در این بازار انواع شیرینی، لبنیات، ظروف مسی، پارچه، تخمه آفتابگردان و غیره به فروش می‌رسد و هرچه که بخواهید می‌توانید در آنجا پیدا کنید. همچنین با کمی ماجراجویی در آنجا بد نیست تا سری به حجره‌های مختلف زده و از معماری باشکوه بازار لذت ببرید. با اینکه اردبیل مراکز خرید مختلفی دارد اما بازار سنتی این شهر از زیبایی خاصی برخوردار است و حتی توریست‌های خارجی را به خود جذب می‌کند. لذا همواره به مسافران تور اردبیل و دیگر گردشگران توصیه می‌کنیم که در سفر به این خطه حتماً از بازار بزرگ شهر دیدن کرده و سوغات خود را از آنجا تهیه کنند.


کلام آخر
ازآنجایی‌که اردبیل فرهنگی غنی دارد سوغات متنوعی نیز درون جامعه سنتی خود جای داده است. شما با هر سلیقه‌ای که باشید می‌توانید یک هدیه نفیس برای دوستانتان خریداری کرده و با چمدانی پر از هدایای باارزش به منزل برگردید. فراموش نکنید که برای خرید هر نوع خدمات سفر می‌توانید روی کمک سفرمارکت حساب کرده و رزرو هتل، بلیط و یا تور خود را به ما بسپارید. همچنین با نصب اپلیکیشن سفرمارکت دسترسی راحتی به تخفیف‌ها و قیمت‌ها داشته باشید و با نرخی عالی راهی یک سفر خاطره‌انگیز شوید.