دشت لوت
[ پنهان کردن ]
■ معرفی کویر لوت
■ جاذبههای کویر لوت
■ کویر لوت در شب
■ دشت لوت گرمترین نقطه زمین!
■ پدیدههای جالب کویر لوت
■ چگونه به لوت سفر کنیم؟
ایران کشوری چهار فصل با اقلیمهای گوناگون است که انواع متنوعی از اقلیمهای کره زمین را در خود جای داده است. به عنوان کشوری خشک و نیمهخشک، کویرها بخش بزرگی از مناطق مرکزی و شرقی ایران را در برگرفتهاند. از سوی دیگر، یکی از مکانهایی که گردشگران در سال های اخیر به آن علاقه نشان می دهند و برای سفر به آن بلیط هواپیما تهیه میکنند، بیابانهای ایران است. به طوری که سالیانه تورهای بیابان گردی و کویرنوردی زیادی در دشتها، کویرها و بیابانهای ایران برگزار می شود.■ جاذبههای کویر لوت
■ کویر لوت در شب
■ دشت لوت گرمترین نقطه زمین!
■ پدیدههای جالب کویر لوت
■ چگونه به لوت سفر کنیم؟
در مقاله زیر قصد داریم شما را با یکی از مقاصد مهم گردشگری بیابانی ایران به نام دشت لوت آشنا کنیم پس با ما همراه باشید.
معرفی کویر لوت
دشت لوت یکی از بیابانهای ایران است که در جنوب شرقی قرار دارد و بخش هایی از آن در استانهای یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی قرار دارد. این بیابان بیست و هفتمین بیابان بزرگ در بین بیابانهای جهان به شمار میرود.
معنی اسم دشت یعنی لوت در زبان ترکی به معنی لخت، تشنه، بیآب و علف و فاقد هرچیز است که با ماهیت این بیابان سازگاری دارد عنوانهای «چاله لوت»، «دشت لوت»، «کویر لوت» و «بیابان لوت» برای این منطقه خشک و بیابانی به کار برده میشود. در نوشتههای جغرافیایی از واحد لوت گاهی بهنام «چاله لوت» و گاهی بهصورت «دشت لوت» نام برده میشود. در بین عامه مردم و در بسیاری از خبرها بهدلیل برخی مشابهتها با دشت کویر، از عنوان «کویر لوت» استفاده میشود درحالی که استفاده از کویر برای لوت درست نیست و در پرونده ثبت جهانی لوت در یونسکو نیز عنوان «بیابان لوت» ثبت شدهاست نه با عنوان «کویر لوت»؛ زیرا دشت لوت بیابان است نه کویر و کویر بخش کوچکی از مساحت دشت لوت را تشکیل میدهد بنابراین باید توجه داشته باشیم که در خطاب قرار دادن این بیابان از واژه کویر استفاده نکنیم.
جاذبههای کویر لوت
دشت لوت بر خلاق کویر نمکزار نیست و دارای تپهای ماسهای و شنی است که یکی از زیباترین مناظر در دشت لوت، کلوتهای اسرارآمیز شهداد است؛ کلوتهای شهداد از دور شبیه شهری با آسمانخراشهای کلوخی است که برخی آن را شهر ارواح، شهر خیالی و یا شهر لوت نامیدهاند. کلوتهای شهداد مرتفعترین هرمهای ماسهای دنیا هستند که بر اثر فرسایش باد و آب ایجاد شدهاند. در میانه این کلوتهای اعجاب برانگیز تقریبا هیچ حیاتی وجود ندارد و میگویند هنوز هیچ انسانی همه بخشهای این شهر را نپیموده است و به این دلیل به این شهرارواح نیز می گویند.
احتمال این که در بیابان لوت قدم بزنید و با تکه ای شهاب سنگ و فسیل برخورد کنید زیاد است. زیرا این منطقه در طول سال ها دست نخورده باقی مانده و فسیل های زیادی در ماسه های مدفون شده اند بنابراین لوت برای اکثر فسیل شناسان بهشت محسوب می شود.
برای اشخاصی که در کویر به دنبال گنج هستند نیز دشت لوت منطقه ای بکر و قابل توجه به شمار می رود زیرا طبق افسانههای قدیمی در این مناطق بیابانی دفینههای قدیمی و گنجینهها دفع شدهاند.
کویر لوت در شب
دشت لوت منطقهای بکر است که تا سالیان سال به دلیل خشک و بی آب و علف بودن متروکه اعلام شده است به همین دلیل میزان آسیبی که تا سالیان اخیر توسط انسانها به دشت ها وارد شده بود بسیار کم است، این موضوع باعث شده که تعداد زیادی از گردشگران برای فعالیتهای بیابانگردی و آفرود یا رصدهای ستاره شناسی به این منطقه بیایند زیرا این مناطق از نظر آلودگی نوری در پایین ترین حد خود قرار دارد به طوری که آلودگی نوری در قسمت مرکزی کویر به صفر میرسد و این موضوع باعث میشود که گروه های رصدی و ستاره شناسی برای فعالیت های علمی یا عکاسی خود از این کویر بهره ببرند.
شبهای دشت لوت بسیار سرد است زیرا عدم وجود پوشش گیاهی که باعث تعدیل آب و هوا میشود خود یک بخش تاثیر گذار بر دمای این دشت است و با اینکه دمای لوت در روز بسیار بالاست ولی شب های بسیار سردی دارد پس برای سفر کردن در بیابان باید لباسهای گرم خود را نیز بردارید و اصلا تصور نکنید که شب های بیابانها همانند روزهای آن گرم است.
چشمک ستارگان در نیمه شبهای بیابان هر کسی را مسحور خود میکند.
دشت لوت گرمترین نقطه زمین!
در مطالعه گرمترین نقاط کره زمین با استفاده از تصاویر ماهوارهای بیابان لوت در سالهای ۲۰۰۴، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ به عنوان گرمترین نقطه کره زمین اندازهگیری شد که در سال ۲۰۰۵ با دمای ۷۰٫۷ درجه سانتی گراد گرمترین رکورد دما در تمام زمین را ثبت کردهاست. این دما ۱۲ درجه سانتیگراد بیشتر از رکورد رسمی دمای هوای زمین است که در سال ۱۹۹۲ در لیبی ثبت شدهاست. باید توجه داشت که گرمترین نقطه کره زمین در سالهای مختلف تغییر میکند؛ برای در سال ۲۰۰۳ کوئینزلند استرالیا با دمای ۶۹٫۳ درجه سانتیگراد گرمترین نقطه زمین بوده که این دما دومین دمای بالا پس از لوت در دوره هفتساله مطالعه ناسا بهشمار میرود. علاوه بر آن دمای سطح زمین معمولاً بالاتر از دمای هوا در همان نقطه است و اعداد ثبتشده بهعنوان دمای سطح زمین که با استفاده از شاخص دمای سطح بهدست آمده، بهمعنای دمای هوای آن مناطق نیست. مطالعات دانشمندان در سال ۱۹۱۵ درباره تفاوت دمای هوا و سطح زمین در دره مرگ کالیفرنیا نشان داد که در حالی که دمای سطح زمین در عمق ۰٫۴ سانتیمتری خاک سطحی ۷۱٫۵ درجه سانتیگراد اندازهگیری شد، همزمان دمای هوا در ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتری سطح زمین ۴۲٫۵ درجه سانتیگراد بودهاست.
بسیاری از منابع به اشتباه منطقه گندم بریان را گرم ترین منطقه لوت اعلام میکنند اما بعدها مشخص شد که چاله مرکزی لوت دارای بالاترین سطح دما نسبت به بقیه قسمت های آن است.
اما با همه این موضوعات دما در فصول مختلف و روزهای مختلف سال متغیر است و هیچ نقطهای در زمین نیست که دمای کاملا یکسانی داشته باشد و به قطع و برای همیشه گرم ترین نقطه در جهان باشد اما با توجه به اندازه گیری دما به صورت میانگین در برخی سال ها این بیابان گرم ترین نقطه جهان بوده است اما این موضوع همیشگی نیست و متغیر است.
پدیدههای جالب کویر لوت
شاید تصور کنید که دشت لوت خالی از پوشش گیاهی یا گونه های جانوری باشد اما یک گونه گیاهی به نام گز هم در این دشت وجود دارد. دشت لوت با وجود سختی آب و هوا اما گونههای جانوری متنوعی دارد، روباه شنی، خرگوش، گربه شنی، جبیر، جرد، سارگپه، شاهین، مگس گیر، چک کاکلی، تیر مار، شتر مار، مار جعفری، آگامای سروزغی، دم سیاه و عربی و انواع عقرب شامل عقرب طلایی، سیاه و جرار و در ارتفاعات کل، بز و جبیر قابل مشاهده است که نشانه چرخه فعال اکولوژی دشت لوت است.
توجه کنید که دشت لوت با این حجم از زیبایی چهره اسرار آمیز خود را تنها به کسانی نشان خواهد داد که تنها به آن سفر کنند زیرا راهی بس خطرناک و دشوار را پیش روی آنان می گذارد اگر قصد گشت و گذار در لوت را دارید هرگز به تنهایی و یا با افرادی که تخصص ندارند دست به این کار نزنید زیرا پیدا کردن مسیر و محل مناسب اتراق اصلا کار ساده ای نیست و لحظه ای غفلت باعث گم شدن گردشگران میشود.
شاید تصور این موضوع که آبهای جاری در منطقه لوت وجود داشته باشد، سخت بهنظر برسد؛ اما این موضوع واقعیت دارد و جالب است بدانید که تعداد این روانآبها، خصوصا در مناطق حاشیهای کویر، کم نیست. چهره بسترهای خشکیده رودها و فرسایش زمین در چاله مرکزی رود، نشانگر وجود رودهایی پرآب و باستانی در گذشته این منطقه است.
چگونه به لوت سفر کنیم؟
حتما تاکنون متوجه شدید لوت برخلاف اسم آن کاملا بی آب و علف نیست! در بخش بیابانی لوت شهری دیدنی به نام شهداد وجود دارد که همچون نگینی در بین تپههای شنی این بیابان خودنمایی میکند. شهر ماهان که در اصل یکی از زیباترین باغهای کشور است نیز در بخشی از استان کرمان و در مجاورت بخش بیابانی قرار دارد.
هر دو مکان نامبرده شده در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند و نه تنها گردشگران داخل کشور بلکه افرادی از کشورهای دیگر نیز برای دیدن این عجایب طبیعت به کرمان سفر میکنند.
همان گونه هم قبلا اشاره کردیم لوت بخشی از خراسان جنوبی، یزد، سیستان و بلوچستان و کرمان را تحت سلطه خود دارد. ماهان و شهداد در مسیر کویر هستند و به راحتی از مسیر کرمان به سیستان بلوچستان میتوان هم از زیبایی این باغها لذت برد و هم محو تماشای تپههای شنی لوت شد. جادههای شهداد آسفالت هستند از نسبتا از کیفیت خوبی برخوردار هستند و با ماشینهای شخصی میتوان از مسیرهای آن عبور کرد اما جاده مخصوص که منطقه گرم لوت به نام گندم بریان نیازمند ماشینهای آفرود است و بهتر است که به تنهایی و با ماشینهای دیکر عبور از این مسیر را امتحان نکنید. در راه سفر به ماهان از سمت کرمان به سیستان بلوچستان، شهر شهداد در انتهای جاده منشعب شده از مسیر کرمان به ماهان قرار دارد ولی حتما دقت کنید از جاده آسفالت استفاده کنید تا به پهنه کویر برسید. کرمان از ماهان ۳۵ کیلومتر فاصله دارد ولی این فاصله برای شهداد چیزی حدود ۹۵ کیلومتر است.
فیلتر نظرات کاربران
امتیاز کاربران
0
عالی
0
خوب
0
متوسط
0
بد
0
خیلی بد
زمان سفر
نوع سفر
نظرات