جاهای دیدنی ارومیه

معرفی جاهای دیدنی ارومیه

ایران سرزمینی پهناور است که هر نقطه از آن، سرشار از جاذبه‌ های فرهنگی، طبیعی و تاریخی است. یکی از مناطق زیبا و پر از جاذبه در ایران، شهر ارومیه است. ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی،‌ قدیمی ترین شهر در منطقه شمال غربی ایران است که در ۲۰ کیلومتری دریاچه ارومیه قرار گرفته است. این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ با ۷۳۶۲۲۴ نفر جمعیت، دهمین شهر پرجمعیت ایران و دومین شهر پرجمعیت منطقه شمال‌غرب ایران به ‌شمار می رود. این شهر با ارتفاع ۱۳۳۲ متر در غرب دریاچه ارومیه، در دامنه کوه سیر و در میان دشت ارومیه واقع شده است. ارومیه دارای جاذبه های گردشگری فراوانی بوده و به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و قرار گرفتن در کنار قله ها، دره ها، مناطق جنگلی فراوان و ییلاق های خنک به یکی از مقاصد گردشگری کشور تبدیل شده است. طبیعت بکر و آب و هوای معتدل و مرطوب این شهر نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند و همچنین وجود قومیت‌های گوناگون با مذاهب و ادیان مختلف به همراه تاریخ سه هزار ساله این شهر زمینه خوبی را جهت جذب گردشگران داخلی و خارجی فراهم کرده است. هوای ارومیه در تابستان نسبتا گرم و در زمستان سرد است.
ارومیه به عنوان یکی از ۱۹ شهر تاریخی ایران در یونسکو ثبت شده است و برخلاف شهرهایی مانند نینوا و سارد که تنها خاکشان باقی مانده است، ارومیه همچنان استوار پابرجاست. ارومیه به عنوان شهر دارای اولین بیمارستان، نخستین مرکز آموزش پزشکی، اولین مدرسه به شیوه نوین، اولین شبکه تلویزیون محلی، اولین نشریه محلی در ایران، پایتخت والیبال ایران و دومین شهر پرترافیک ایران شناخته می‌ شود. ارومیه برای مدتی در دوره پهلوی به رضائیه تغییر نام داد. برخی نام این شهر را چی چست می دانند که نام قدیمی دریاچه ارومیه بوده است. در لغت ارومیه از دو بخش اور و میه تشکیل شده است که اور در زبان آشوری به معنای شهر و در زبان کلدانی به معنی نزدیک، میه در زبان آشوری به معنای آب و در زبان کلدانی به معنی دریا است. بنابراین ارومیه به معنای شهر آب یا نزدیک دریاست. شهر ارومیه زیباترین و متفاوت ترین شهر استان آذربایجان غربی به عنوان یکی از بهترین مقاصد برای سفر به شمار می رود که می توانید با خرید بلیط هواپیما سفری بی نظیر به این خطه داشته باشید. اکثر افراد با شنیدن نام ارومیه، دریاچه ارومیه را به یاد می آورند اما ارومیه علاوه بر این دریاچه جاذبه های دیدنی متنوع دیگری نیز دارد که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.

تاریخچه

عده ای بر این باورند که شهر ارومیه در هزاره دوم قبل از میلاد مسیح تاسیس شده است. برخی نیز ارومیه را زادگاه زرتشت می دانند که مدتی توسط عثمانی ها و روس ها اشغال شده بود. بافت این شهر از نظر قدمت به سه قسمت تقسیم می شود که قدیمی ترین بخش آن مربوط به بازار قدیمی ارومیه است. امروزه شهر ارومیه ۵ بخش دارد که عبارتند از: انزل، نازلو، بخش مرکزی، سیلوانا و صومای برادوست.

دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه داخلی ایران و یکی از شورترین دریاچه های جهان محسوب می شود. این دریاچه ششمین دریاچه بزرگ آب شور دنیاست. طبق تقسیمات کشوری این دریاچه بین دو استان آذربایجان غربی و استان آذربایجان شرقی قرار گرفته است. این دریاچه به دلیل بحران کم آبی کشور با خشکی رو به رو شده بود اما خوشبختانه مجددا جانی تازه یافت و امروزه یکی از جاهای دیدنی ارومیه به حساب می آید. دراچه ارومیه زیستگاه بسیاری از پرندگان به شمار می رود و صد ها جزیره کوچک در آن جای گرفته است. دریاچه ارومیه در سال ۱۳۵۲ در فهرست پارک های ملی ایران به ثبت رسید. این پارک ملی از زیستگاه های طبیعی جانوران در ایران بوده و یکی از ۹ ذخیره گاه زیست کره در ایران است.

دریاچه مارمیشو

دریاچه مارمیشو از بی نظیر ترین و بکر ترین جاذبه های طبیعی آذربایجان غربی است. این دریاچه در ۴۵ کیلومتری غرب ارومیه و در میان کوه های مرزی ایران و ترکیه واقع شده است که با چشم اندازی زیبا مکانی برای استراحت مسافران بوده و زیبایی آن چشم هر بیننده ای را خیره می کند. این دریاچه نام خود را از رهبر مسیحیان یعنی بنیامین مارشیمون گرفته است. مساحت دریاچه بسیار وسیع و نیلگون مارمیشو ۵ هکتار بوده و عمقی حدود ۵۰ الی ۶۰ متر دارد. آب دریاچه مارمیشو از تجمع آب رودخانه نازلوچای حاصل می گردد و رودخانه نازلوچای نیز از کوه های ستاره لوند و بایبون سرچشمه می گیرد و در نهایت در تنگه ای سرسبز و تماشایی جریان می یابد. دریاچه مارمیشو زیستگاه گیاهانی مانند درختان بید، درختان گردو، درختان بلوط، بنه، عناب، گلابی، زالزالک، بادام، گز، صنوبر و سایر درختچه‌ ها است. هم چنین پرندگان مهاجر مختلفی نیز در این دریاچه زندگی می کنند.

چشمه آب معدنی کوه زنبیل

یکی از چشمه های آب معدنی که خواص درمانی بسیاری دارد، چشمه آب معدنی کوه زنبیل است. این کوه بیشتر با نام زنبیل داغی شناخته می شود که در مجاورت دریاچه ارومیه و در دهستان نازلو قرار دارد. چشمه آب معدنی کوه زنبیل یکی از چشمه های آب معدنی موجود در ارومیه است که هرساله گردشگران و بومیان زیادی را به سمت خود جذب می کند. این چشمه شامل یک حوضچه به شکل دایره است و عمقی نزدیک به ۲۵ سانتی متر دارد. قطر این چشمه حدود ۴ متر است. چشمه از کف حوض جوشیده و از آن گاز خارج می شود. آب چشمه شامل مواد معدنی بی کربنات کلسیم، منیزیم آهن دار و سولفات است که برای درمان بیماری های پوستی و مفصلی بسیار موثر است. آب معدنی کوه زنبیل بسیار گواراست و با نوشیدن آن جان تازه ای می گیرید.

پیست اسکی خوشاکو

ارومیه در فصل زمستان هم جاذبه هایی دارد که پیست اسکی خوشاکو یکی از آن هاست. این پیست تنها پیست اسکی استان آذربایجان غربی است که در بخش سلوانه و روستای خوشاکوی ارومیه واقع‌ شده و گردشگران و علاقمندان بسیاری را از سراسر کشور در فصل زمستان به سوی خود جذب می کند. پیست اسکی خوشاکو موقعیت خاصی دارد ولی مدت ها ست که مورد بی توجهی قرار گرفته است، در صورتی که ساخت هتل و ایجاد امکاناتی برای اسکان اسکی بازان می تواند رونق این منطقه را بیشتر کند.

چشمه آب گرم هفت آباد

در فاصله ۴۵ کیلومتری از شهر ارومیه در بخش سیلوانا و محال مرگور و در روستایی به نام هفت آباد، یکی از جاذبه های طبیعت گردی ارومیه بنام چشمه آب گرم هفت آباد قرار دارد. این چشمه خواص درمانی بسیاری دارد و گفته می شود که آب چشمه هفت آباد در درمان بیماری هایی همچون بیماری های استخوانی، آرتروز، رماتیسم، تسکین اعصاب و بیماری های پوستی و تنفسی بسیار مفید است. دمای تقریبی آب چشمه بین ۳۲ تا ۳۴ درجه است و علت گرمای آن مجاورت با آتشفشان است. روستای هفت آباد دارای سه چشمه آب گرم است. چشمه های آب گرم شامل یک چشمه اصلی و دو چشمه کوچکتر است. چشمه اصلی در زمین یکی از اهالی روستا قرار دارد، از این رو صاحب زمین برای جمع آوری آب چشمه و استفاده بهتر مردم از آن استخری ساخته است تا گردشگران به راحتی بتوانند در آب چشمه شنا کنند. دو چشمه بعدی در بستر رودخانه باراندوز چای قرار دارند. شکل چشمه ها استوانه ای بوده و با قطر حدود ۳۰ سانتی متر همراه با گاز دی اکسید کربن از دل زمین می جوشند. قرار گرفتن در دامنه سرسبز باعث خلق ترکیبی زیبا و خارق العاده از طبیعت در چشم بیننده شده است.

پارک جنگلی شیخ تپه

پارک جنگلی شیخ تپه در جنوب شرقی شهر ارومیه و در مجاورت تپه باستانی شیخ تپه واقع شده است. این پارک جنگلی با وسعت ۴۴ هکتار پوشیده از درختان سرو و کاج است. شیخ تپه جزو تپه های باستانی است که به دوره ماد ها تعلق دارد و نمایی زیبا از شهر ارومیه را به تصویر می کشد ولی امروزه به دلیل ساخت و ساز های شهری اثری از آن باقی نمانده است. در میدان منتهی به پارک جنگلی شیخ تپه خوشه انگوری قرار گرفته که نماد شهر ارومیه است. پارک جنگلی شیخ تپه دارای سالن های نمایشگاه های بین المللی ارومیه و شهربازی کودکان و بزرگسالان است و یکی از تفرجگاه های اصلی مردم ارومیه برای تفریح و استراحت در تعطیلات اخر هفته به شمار می آید. این پارک زیبا و بی نظیر همه ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می کند. پیشنهاد می شود که هنگام خرید بلیط قطار مشهد ارومیه یا مسیرهای دیگر و سفر به این شهر از این پارک جنگلی حتما دیدن کنید و از مناظر زیبای آن لذت ببرید.

آبشار سوله دوکل ارومیه

آبشار سوله دوکل یکی از چشم‌ اندازهای طبیعی و زیبا در ارومیه است که به آبشار دیزج هم معروف است. آبشار سوله دوکل با ارتفاع ۳۴۸۷ متر از بلند ترین آبشار های ایران است و چشم انداز بسیار زیبایی دارد. این آبشار در روستای ییلاقی سوله دوکل از توابع بخش سیلوانای ارومیه، منطقه مرزی زیوه مرگور، حدود ۵۰ کیلومتری غرب ارومیه و در محل تلاقی مرزهای ایران، ترکیه و عراق و در دامنه کوه دالامپر قرار دارد. آبشار سوله دوکل یکی از سر شاخه های رود خانه باراندوز چای به شمار می رود. این آبشار به آبشار گنجنامه همدان بسیار شباهت دارد و همیشه پر از آب است که به آن آبشار مه آلود نیز گفته می شود. در فصل بهار و تابستان گیاهان و گل های زیبا و رنگارنگی اطراف این آبشار را فرا می گیرد و جلوه خاصی به آن می دهد که چشم هر بیننده ای را خیره می کند.

دره‌ قاسملو ارومیه

دره‌ قاسملو طبیعتی وحشی و زیبا در حوالی شهر ارومیه است و به زبان ترکی خان دره سی نیز نامیده می شود. خان دره سی از سنگ یک پارچه است که بین اهالی محل به قلعه شیرین و فرهاد معروف است و در نوع خود بی همتاست. دره قاسملو با مساحتی حدود ۳۵۰۰۰ هکتار در ۳۵ کیلومتری جنوب غربی ارومیه، یکی از پربازدید ترین مکان های دیدنی ارومیه است که سالانه گردشگران زیادی به این مکان سر می زنند. گونه های گیاهی متنوعی از جمله بارهنگ، چنار، گزنه آبی، هفت‌ بند، تمشک، ترشک، خاکشیر طبی، بابونه کاذب، شاه ‌پسند، زردینه و کاکوتی در این منطقه رشد می کنند. فصل بهار و تابستان بهترین زمان سفر به این دره برای گذراندن اوقات فراغت است.

بازار تاریخی ارومیه

بازار سرپوشیده و تاریخی ارومیه در بافت قدیمی شهر مابین خیابان امام خمینی و‌ خیابان عسگر آبادی قرار دارد و قدمت آن به دوره صفویه برمی گردد. گشت ‌وگذار در بازار و آشنایی با فرهنگ، معماری و نوع داد وستد آن نیز یکی از جذاب ‌ترین بخش‌های سفر به ارومیه محسوب می شود. این بازار هنوز هم یکی از مراکز اقتصادی شهر ارومیه محسوب می شود. معماری بازار تاریخی ارومیه بسیار ساده بوده و دارای طاق ها و گنبد های پی در پی است. این بازار نیز همانند دیگر بازارهای تاریخی شامل راسته ها، تیمچه ها، سراها، حمام ها، چهارسوها، مساجد ومغازه های متعدد است. با گشت و گذار در بازار تاریخی ارومیه می توانید طلا، ظروف مسی، لبنیات، گیاهان دارویی و انواع ادویه جات را بخرید. این بازار در کنار مسجد اعظم ارومیه واقع شده است که خود این مسجد نیز یکی از آثار تاریخی مهم ارومیه به شمار می رود. بازار تاریخی ارومیه در سال ۱۳۶۲ به عنوان آثار تاریخی و ملی به ثبت رسیده است.

کلیسای مار سرگیز

کلیسای مار سرگیز که با نام کلیسای سیر نیز شناخته می شود، در دامنه کوه سیر و در ۱۲ کیلومتری شهر ارومیه واقع شده است. این بنای تاریخی به عنوان یک مکان مذهبی و مقدس در ارومیه و شهر های اطراف شناخته می شود. عموم مسیحیان از جمله ارامنه و آشوری این کلیسا را به عنوان زیارتگاه می شناسند. این کلیسا یکی از آثار سنگی استان آذربایجان غربی است و همه دیوارها و سقف آن با سنگ های نامنظم و مستحکم ساخته شده اند. سبک معماری به کار رفته در این بنا نشان می دهد که قدمت آن مربوط به دوران پیش از اسلام است. همچنین برخی از روایات حاکی از آن است که هنگامی که خسرو پرویز توانست بر رومیان غلبه کند، همسر مسیحی وی دستور داد که کلیسای مار سرگیز ساخته شود. این کلیسا در تاریخ ۱۹ آبان ۱۳۵۴، با شماره ثبت ۱۱۲۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

کلیسای ننه مریم

کلیسای ننه مریم یکی از قدیمی ترین کلیساهای ایران و جهان بوده و از جاهای دیدنی شهر ارومیه به شمار می رود. این کلیسا میراثی به جا مانده از دوره آشوریان است. نام امروزی این میراث تاریخی شرق آشور است که در گذشته به نام های دیگری همچون کلیسای حضرت مریم و کلیسای مارت مریم معروف بود. باستان شناسان معتقدند که این کلیسا پس از کلیسای بیت لحم در فلسطین، دومین کلیسای قدیمی جهان است. کلیسای ننه مریم در گذشته یکی از معابد معروف زرتشتیان و یک آتشکده بوده که بعد از پذیرش دین مسیح توسط زرتشتیان تغییر کاربری داده و به کلیسا تبدیل شده است. سبک معماری این کلیسای مقدس مربوط به دوران ساسانیان است. داخل این بنای تاریخی زیبا تلفیقی از معماری ساسانی و پارتی است. درون این کلیسا برخلاف سایر کلیسا ها تزئینات چشمگیری نداشته و به گونه ای ساده طراحی شده است که در بدو ورود نظر هر بیننده ای را جلب میکند و علت این امر نیز اعتقاد آشوریان به پرهیز از هر گونه آراستن و تزئین کردن کلیساهای خود است.

یخچال دوقوز پله

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری مطرح ارومیه، یخچال دوقوز پله است. دوقوز در زبان ترکی به معنی عدد نه است. این جاذبه زیبا با نام های دیگری همچون یخچال نه پله، یخچال دوغوز پله و یخچال دوققوز پله نیز شناخته می ‌شود. یخچال دوقوز پله در خیابان عسگر خان ارومیه واقع شده است. قدمت ساخت این بنا به دوران قاجار بر می گردد و محلی برای نگهداری یخ در تابستان و برگزاری مراسم چهارشنبه سوری بوده است. بعد از صنعتی شدن شهر ارومیه این بنا بدون استفاده ماند و کارایی اولیه خود را از دست داد اما امروزه به عنوان نمایشگاهی با نام خانه آبگینه فعالیت دارد و یکی از آثار زیبای ارومیه برای جذب توریست به شمار می رود. علاقمندان با مراجعه به این نمایشگاه می توانند با روش های شیشه گری، نقاشی روی شیشه، معرق روی شیشه و سفال گری آشنا شده و از دیدن آن ها نهایت لذت را ببرند. این اثر در تاریخ ۲۳ بهمن ماه سال ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۷۸۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

سه گنبد ارومیه

سه گنبد یک برج مدور به ارتفاع ۱۳ و قطر ۵ متر است. با وجود اینکه این برج به دوره سلجوقیان تعلق دارد، در سال ۵۸۰ هجری توسط منصور بن موسی ساخته شده است. ساختمان این اثر تاریخی در دو طبقه ساخته شده است که به طبقه اول سردابه و به طبقه دوم مقبره می گویند. این برج استوانه ای یک دخمه ای دارد که روی قسمت بالایی اش اتاق مقبره آجری ساخته شده و معماری درگاه وردی این اتاق که از قطعات سنگی و گچ با نقوش هندسی طراحی و با کتیبه تزئین شده، بسیار جالب توجه است. دیوارهای بنا و سقف اصلی گنبد نیز تا به امروز سالم و دست نخورده باقی مانده اند. سه کتیبه از سنگ تراشیده شده در داخل این بنای استوانه ای وجود دارد که حاوی نوشته هایی به خط کوفی است. از ویژگی های جالب برج سه گنبد می توان به سردر پرنقش و نگار و جذاب آن اشاره کرد. با وجود این که در آن دوران تزئینات کاشی کاری از هنرهای رایج بود، اما هیچ اثری از رنگ آمیزی در این بنا وجود ندارد. برج سه گنبد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در خیابان زرگر ارومیه قرار دارد.

موزه شهر ارومیه

در شهر ارومیه نیز مانند تمام شهرها یک موزه تاریخی وجود دارد که آثار تاریخی مربوط به شهر و سایر مناطق را در خود جای داده است. پیشنهاد می شود افرادی که قصد مسافرت به این شهر را دارند، از بازدید آن غافل نشوند. این موزه در سال ۱۳۴۶ تاسیس شده و تمام آثار باستانی تاریخی ارزشمند را به نمایش عموم گذاشته است. موزه ارومیه به عنوان یکی از کامل ترین و بهترین موزه های ایران شناخته می شود. کتاب های نفیس و قدیمی خطی که ارزش بسیار زیادی دارند نیز در این موزه نگهداری می شوند و از طرفی موزه مردم شناسی با تأکید بر صنایع دستی، هنرهای ملی و ... مجموعه آثار موزه ارومیه را تکمیل تر می کند. در این موزه در مجموع دو تالار بزرگ و کوچک وجود دارند که در تالار بزرگ مجموعه آثار تاریخی و باستانی به نمایش گذاشته شده اند و تالار کوچک به موزه مردم شناسی اختصاص یافته است.
در تالار کوچک فرهنگ مردم آذربایجان غربی و فرهنگ مردمان سایر نقاط ایران به نمایش گذاشته شده است. در این بخش از موزه پوشاک، زیورآلات و شیوه زندگی مردم نقاط مختلف ایران به طور جذابی در معرض بازدید مردم قرار گرفته است. قدمت برخی آثار باستانی موجود در این موزه به ۷هزار سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد و جدید ترین آثار موزه به دوره قاجار تعلق دارد. به طور کلی، آثار موزه ارومیه به چهار بخش تاریخی، قبل از تاریخ، مردم شناسی و اسلامی تقسیم شده است. بازدید از این موزه فرصتی را برای علاقمندان از این مجموعه آثار تاریخی و دیدنی فراهم آورده‌ تا با مشاهده آن‌ها، علاوه ‌بر آشنایی با گوشه ‌ای از زندگی گذشتگان، سفری خاطره ‌انگیز و لذت‌ بخش را در جاهای دیدنی ارومیه تجربه نمایند.

پارک دانشجو

پارک دانشجو ارومیه در امتداد بوستان ائللر باغی و پارک ساحلی قرار دارد. نام دیگر این پارک گوللر باغی است که در زبان ترکی به معنی باغ گلهاست. این پارک مساحتی حدود ۶ هکتار و شامل ۴۱۰ هزار بوته گل و لاله از ۱۰۰ نوع مختلف است. در پارک دانشجوی ارومیه هر ساله در ماه اردیبهشت جشنواره گل برگزار می شود. هم چنین در شهریور ماه نیز این پارک میزبان جشنواره انگور است. این پارک یک فضای بسیار مناسب برای استراحت به دور از هیاهوی شهر به حساب می آید. به مسافران و گردشگرانی که قصد بازدید از جاهای دیدنی ارومیه را دارند، پیشنهاد می شود که فرصت بازدید از این پارک زیبا و چشم نواز را از دست ندهند.

دهکده ساحلی چی ‌چست

یکی دیگر از جاذبه های شهر ارومیه دهکده ساحلی چی چست است که در فاصله ۱۸ کیلومتری ارومیه به طرف دریاچه (بندر گلمانخانه) واقع شده است. این بنا در سال ۱۳۳۹ تاسیس شد و پس از انقلاب کاربرد های مختلفی نیز داشته است اما از سال ۱۳۷۸ شهرداری ارومیه آن را احیا کرده و به صورت توریستی در آورده است. این بنا دارای امکانات تفریحی، فرهنگی و رفاهی بوده و در روز های گرم سال جزو استراحتگاه های مناسب به شمار می آید. وسعت این دهکده در حدود ۲۰ هکتار بوده و دارای امکاناتی نظیر هتل، رستوران، کافه های مدرن و کلاسیک، آمفی ‌تئاتر، باغ توت و فضای سبز است. این مجموعه دارای بازی هایی همچون بیلیارد، ایرهاکی، استوکر و کارتینگ اتومبیل ‌رانی نیز است. این دهکده نیز میزبان جشنواره انگور است که یکی از مراسم و سنت های اصیل آذری به شمار می رود.