جاهای دیدنی مهاباد

مهاباد یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی است و بسیاری از مردم اصطلاحاً به آن نگین آذربایجان غربی نیز می‌گویند. این شهر در ۱۲۰ کیلومتری شهر ارومیه و در میان چندین کوه قرار گرفته و بسیار سرسبز است. بیشترین آمار گردشگران در استان آذربایجان غربی، به شهر مهاباد اختصاص یافته‌است. مسافران با تهیه بلیط هواپیما ارزان و یا به کمک سایر وسایل نقلیه به این شهر سفر می‌کنند.
در ابتدا مهاباد یک آبادی بسیار کوچک بوده‌است. در سال ۱۳۰۸ قمری حاکمیت ایل مکری به این شهر منتقل شد و پس از آن مهاباد بسیار توسعه یافت. مهاباد از شمال با میاندواب، از جنوب با سردشت، از شرق با بوکان و از غرب با پیرانشهر و نقده هم‌مرز است.
این شهر به واسطه تاریخ و قدمتی که دارد، آثار دیدنی و تاریخی بسیار زیادی را در خود جای داده‌است. هم‌چنین آب و هوای مهاباد به گونه‌ای است که مکان‌های گردشگری و طبیعی بسیار زیادی در آن وجود دارد. در این مقاله به معرفی برخی از نقاط گردشگری مهاباد خواهیم پرداخت.
آثار تاریخی مهاباد

حمام میرزا رسول

حمام تاریخی میرزا رسول از سال ۱۳۸۰ به بعد به یک موزه مردم شناسی تبدیل شده‌است. این حمام قدمت بسیار زیادی دارد و در نزدیکی بازار و در مرکز شهر واقع شده است. سبک معماری این حمام به‌گونه‌ای است که کارشناسان تاریخی آن را به دوره صفوی و یا قاجار نسبت می‌دهند. این حمام از قسمت‌های مختلفی همچون سربینه، گرم‌خانه و فضای انتقالی تشکیل شده‌است. گنبدهایی بر روی سقف این حمام ساخته شده‌اند که هر کدام به چهار نورگیر مجزا مجهز شده‌اند. این گنبدها بسیار دیدنی هستند و کاشی‌های فیروزه‌ای آن‌ها نیز بسیار چشم‌نواز هستند.
در بخش موزه‌ای این حمام، وسایلی که نشان‌دهنده فرهنگ و شیوه زندگی مردم این منطقه بوده‌است، در معرض نمایش قرار گرفته‌است. در این موزه مردم شناسی، لباس‌های مردم کرد و لباس‌های محلی مهاباد نیز به نمایش گذاشته شده‌است که تماشای آن‌ها خالی از لطف نیست.

مسجد جامع سرخ مهاباد

قدمت این مسجد نیز هم‌چون بسیاری دیگر از آثار تاریخی، به دوره صفویان باز می‌گردد. در گویش کردی مهاباد به این مسجد مزگه‌وتی می‌گویند. این مسجد در بافت قدیمی و سنتی شهر قرار گرفته‌است. در ساخت این بنا از آجرهای قرمز رنگ استفاده شده‌است به همین دلیل به آن مسجد سرخ نیز گفته می‌شود. معماری این بنا همچون مسجد جامع تسوج آذربایجان شرقی است و از آن الهام گرفته شده‌است. ۱۸ گنبد آجری و ۱۰ ستون سنگی بر روی سقف این مسجد قرار گرفته‌است. این بنا یکی از اصلی‌ترین و ارزشمندترین بناهای اسلامی و تاریخی در غرب کشور است. طاق‌ها، گنبدها، شبستان و صحن این مسجد بسیار متوازن ساخته شده‌است به همین دلیل بنای کلی بسیار سالم باقی مانده‌است.

بازار مهاباد

یکی از محبوب‌ترین اماکن گردشگری برای مسافران، بازدید از بازارهای محلی و غیرمحلی یک شهر است. بازارچه‌های مهاباد اجناس بسیار متنوعی برای فروش دارند. یکی از مشهورترین بازارهای مهاباد، بازارچه لباس‌های تاناکورا است که در نزدیکی ترمینال قرار گرفته‌است. بازارهای مهاباد دارای فروشگاه‌های همچون لوازم برقی خانگی، صوتی و تصویری، لوازم آرایشی و بهداشتی، ساعت، وسایل تزئینی، طلا و بدلیجات و ... است. یکی از مراکز خرید این شهر، بازار اصغری مهاباد است که چهار طبقه مجزا دارد و هر آنچه که نیاز داشته باشید را می‌توانید در این مجموعه پیدا کنید. مجتمع تجاری نوین مهاباد نیز از دیگر مراکز خرید مشهور این شهر است.

محوطه باستانی برده کنته

محوطه باستانی بردکنته و یا برده کنته، یکی دیگر از مناطق گردشگری مهاباد است که در کیلومتر ۸ جاده مهاباد به سمت ارومیه و در نزدیکی روستایی به نام یوسف‌کده واقع شده‌است. محوطه باستانی برده کنته یک تپه باستانی و تاریخی است که از دوره ایران باستان و از عصر پادشاهی و حکومت ماناها به جای مانده‌است. محدوده حکومت ماناها شامل بخش‌هایی از کردستان و اطراف دریاچه ارومیه بوده‌است. ماناها در هزاره اول پیش از میلاد مسیح در این بخش‌ها زندگی می‌کردند.
براساس گفته کارشناسان تاریخی تپه‌های بردکنته، نمایشگاه آیین مهر و یا یک نوع معبد و آتشکده بوده‌‌است. از این مجموعه تنها چند پله، ستون و چند بنای سنگی دیگر به جای مانده‌است.

مقبره بداق سلطان

این مقبره دارای قدمت تاریخی زیادی است و ساخت آن به دوره حکومت صفویان برمی‌گردد. مقبره بداق بر روی تپه‌ای در جنوب شهر مهاباد ساخته شده است. بداق سلطان نام یکی از فرزندان شیرخان و از نوادگان صارم بیگ مکری است که در دوره حکومت مکری‌ ها در میان مردم از احترام زیادی برخوردار بوده‌است. در مجاورت این بقعه، قبرستانی به نام گومبه‌زان قرار گرفته است که خود یک جاذبه تاریخی محسوب می‌شود. این گنبد آجرهای قرمز رنگی دارد و ارتفاع آن معادل ۶ متر است.

گوردخمه فقره قا

یکی از مهم‌ترین محل‌های سکونت مادها، اطراف آرامگاه فقریکا یا فقره‌قا بوده‌است. پس از حمله آشوریان این منطقه خالی از سکنه می‌شود. این آرامگاه در ۱۵ کیلومتری مهاباد واقع شده‌است. آرامگاه فقره‌قا یک نوع دخمه سنگی با ۳ قبر است که در ارتفاع ۱۳۳۱ متری از سطح دریا در دل یک صخره بزرگ ساخته شده‌است. بسیاری از کارشناسان تاریخی یکی از قبرهای این دخمه و آرامگاه را به فرآتیس پدر دیاکو اولین پادشاه ماد نسبت می‌دهند. این دخمه در نزدیکی روستای اگریقاش بوده‌است و با توجه به نام این روستا که به معنای آتش همیشه روشن است، احتمال می‌رود که یک آتشکده بزرگ در نزدیکی این آرامگاه وجود داشته‌‌است.

خانقاه شمس الدین برهانی

قدمت این مکان به دوره قاجاریه و سال ۱۳۱۰ باز می‌گردد. شمس‌الدین برهانی یک شیخ مشهور در مهاباد بوده‌است که در این خانقاه به خاک سپرده شده‌است. بنای این خانقاه آجری است و زیبایی بسیار زیادی دارد. این اثر ارزش تاریخی بسیار بالایی دارد و در سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسید.

حمام لج

یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری مهاباد حمام لج است که در روستای لج و در نزدیکی مهاباد قرار گرفته‌است. قدمت این بنا به سال ۱۰۵۰ هجری قمری بازمی‌گردد. بنای اصلی این حمام از سنگ، گچ و آجر ساخته شده است.

موزه سرای استاد هیمن

استاد هیمن یکی از مشهورترین شاعران مهابادی است که چند سالی است خانه آن در مهاباد به یک موزه تبدیل شده‌است. بازدید از این موزه برای عموم آزاد است. این موزه در خیابان شهید شهریکندی واقع شده‌است. لازم به ذکر است که موزه سرای استاد هیمن یکی از ۲۰ موزه خصوصی برتر در ایران به شمار می‌رود.
طبیعت مهاباد

غار سهولان

یکی از مشهورترین مکان‌های دیدنی مهاباد، غار سهولان یا کونه کوتر است. قدمت این غار به ۷۰ میلیون سال پیش برمی‌گردد و دومین غار آبی بزرگ کشور محسوب می‌شود. پس از این که وارد غار شدید، باید ۱۰۰ پله پایین‌تر بروید تا به محوطه خشکی غار برسید. این غار هم‌چون غار علیصدر همدان، مکانی جهت قایق‌سواری دارد و به کمک آن می‌توانید از تمامی قسمت‌های غار دیدن کنید. این غار مملو از قندیل و سنگ‌های آهکی است و تعداد زیادی کبوتر و لانه پرنده در آن وجود دارد. دمای داخل غار عموماً کمتر از دمای هوای خارجی غار است بنابراین بهتر است لباس گرم فراموش نکنید.

تالاب کانی برازان

تالاب بین‌المللی کانی برازان در مسیر دریاچه و در امتداد آن قرار دارد. با مراجعه به این تالاب می‌توانید انواع گونه‌های جانوری و پرندگان مختلف را مشاهده کنید. این تالاب در اغلب ماه‌های سال سرسبز و باصفا است.

دریاچه مهاباد

رودخانه و سد از دل شهر مهاباد گذر می‌کند. یکی از باصفاترین مناطق گردشگری مهاباد دریاچه است. بسیاری از گردشگران در اطراف این دریاچه استراحت می‌کنند و برخی دیگر به ماهی‌گیری می‌پردازند. این دریاچه از وسط یکی از مشهورترین پارک‌های مهاباد یعنی پارک ملت می‌گذرد.

باغ میکائیل

باغ میکائیل یا پارک ملت مهاباد یکی از مشهورترین پارک‌های مهاباد است که در نزدیکی دریاچه سد قرار گرفته‌است. این پارک دارای امکانات رفاهی هم‌چون بوفه، سکوهای نماز، سرویس بهداشتی، زمین بازی کودکان و ... است.
سخن پایانی
شهر مهاباد آب و هوای معتدل و کوهستانی دارد تابستان‌های این شهر خنک و زمستان‌های آن بسیار سرد است. در فصل پاییز بادهای موسمی بسیار زیادی در این شهر می‌وزد. بهار زیباترین فصل این منطقه است. بنابراین اگر قصد سفر و خرید بلیط هواپیما به این شهر را دارید، بهتر است فصل‌های تابستان و بهار را انتخاب کنید.