کلیسای ارامنه گریگوری بوشهر

کلیسای ارامنه گریگوری بوشهر

از آنجایی که بوشهر شهری است با تاریخ طلایی در دوران قاجار که به دلیل داشتن بنادر مهمی مانند عسلویه، کنگان و سیراف دارای ارتباط تجاری با اکثر نقاط بوده است بنابراین محل سکونت اقوام و مذاهب مختلف بوده است از این رو دیدن کلیسا در این شهر دور از انتظار نیست. یکی از کلیساهای این شهر به نام کلیسای ارامنه گریگوری در محله شنبدی بوشهر واقع شده است. قدمت تاریخی این کلیسا به دوران قاجار برمی‌‌گردد و توسط خانواده آوادیان با کمک مسیحیان انگلیسی که در بوشهر سکونت داشتند ساخته شه است. این کلیسا از زمان ساخت تا سال ۱۹۴۸ به فعالیت خود ادامه داد تا اینکه با فوت یکی از ارمنی‌های سرشناس بوشهر به نام ملکومیان، تمام وسایل و اموال این کلیسا به کلیسای وانک در اصفهان منتقل می‌شود. اگرچه بعد از مدتی با استقرار دوباره چند خانواده ارمنی در بوشهر فعالیت کلیسا ارامنه گریگوری از سر گرفته شد اما دوباره بعد از چند سال متنوقف شد.

اگر از بالا به کلیسا نگاه کنیم همانند صلیب است. ساختمان این کلیسا دارای بخش های مختلفی است مانند تالار اجتماعات، محراب، دو راهرو و اتاق‌هایی که در دو طرف محراب قرار گرفته است. همچنین در دو طرف این کلیسا حیات‌هایی با کاربری دفن مردگان قرار گرفته است. جالب است بدانید این کلیسا برخلاف کلیساهای دیگر دارای برج ناقوس نیست و تنها دو ناقوس در راهروی شمالی این کلیسا نصب شده است. بزرگترین بخش کلیسای ارامنه گریگوری بوشهر تالار اجتماعات آن با ارتفاع ۱۲ و عرض ۸ متر است. جنس سقف این تالار از چوب است همچنین ستون هایی که سقف این تالار را تحمل می‌کند نیز از جنس خوب است که بالاهای آن به شکل زیبایی تزئین شده است. البته در گذشته این تالار بزرگتر از اکنون بو ه است و تا میانه‌های خیابان انقلاب فعلی در بوشهر کشیده شده بود اما در سال ۱۳۴۰ بخشی آز آن به دلیل عملیات عمرانی شهری تخریب شد و قسمتی از حیاطی که به خیایان دید دارد نیز به مجتمع تجاری تبدیل شده است.

بخش اصلی هر کلیسا، محراب آن است که در این کلیسا پله‌هایی به صورت قرینه وجود دارد که از دو طرف به تالار می‌رسد. طی سالیان زیادی پس از انقلاب این کلیسا متروکه بود و از آنجایی که آب و هوای بوشهر گرم و مرطوب است روند تخریب بیشتر شده و در نهایت باعث از بین رفتن بخش‌های زیادی از گنبد و سقف آن شد. اما با به دست گرفتن این مکان توسط سازمان میراث فرهنگی سعی بر بازسازی قسمت‌های از دست رفته همانند شکل اولیه آن شد. و در نهای در سال ۱۳۸۱ نام این کلیسا در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.