نخلستان های آبپخش بوشهر

بوشهر یکی از زیباترین شهرهای بندری و جنوبی کشور است. این شهر جمعیت زیادی را در خود جای داده است و سومین شهر پرجمعیت جنوب ایران محسوب می‌شود. این شهر از سمت شمال، جنوب و غرب در امتداد خلیج فارس قرار گرفته است. این شهر گرمسیری در ارتفاعی معادل ۱۸ متر از سطح دریا واقع شده است و آب و هوای نیمه بیابانی و گرمی دارد. نوع اقلیم و آب و هوایی این استان سبب شده است تا نخل‌های زیادی در این منطقه پرورش پیدا کند.
نخل و نخلستان یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان بوشهر است. نخل‌های سرسبز و بلند قامت در ورودی اغلب شهرستان‌های بوشهر به چشم می‎خورد. استان بوشهر بیش از ۳۹ هزار هکتار جنگل نخل و شش میلیون اصله نخل دارد. از میان شهرهای بوشهر دو شهر آبپخش و دشتستان بیشترین تعداد نخل و پهناورترین نخلستان‌ها را در خود جای داده‌اند. نخلستان‌های این شهر یک جاذبه دیدنی بسیار جذاب هستند. اغلب گردشگرانی که با خرید بلیط هواپیما به بوشهر سفر می‌کنند، از این شهر نیز بازدید می‌کنند.
در این مقاله به معرفی نخلستان‌های آبپخش بوشهر و بررسی ویژگی‌های آن خواهیم پرداخت.

آب‌پخش بوشهر

آبپخش شهری به وسعت ۷۰۰ هکتار در شهرستان دشتستان است. این شهر در نزدیکی برازجان و در ۶۰ کیلومتری بوشهر واقع شده است. آبپخش بوشهر یکی از قطب‌های مهم برداشت خرما در کشور است. سالانه بیش از ۶۰ هزار تن خرما از نخلستان‌های آبپخش برداشت می‌شود و به سراسر ایران و کشورهای خارجی نیز صادر می‌شود. به طور کلی ۳۵ درصد از کل خرمای تولید شده در استان بوشهر متعلق به شهر آبپخش است. لازم به ذکر است که علاوه‌بر خرما، امکان کاشت و پرورش میوه‌هایی همچون مرکبات، انار، لیمو و ... نیز در این شهر وجود دارد. این شهر معماری منحصربفردی دارد. مردم منطقه زندگی خود را بر پایه آیین‌ها و سنت‌های محلی می‌گذرانند. نخلستان‌های آبپخش تنها بخشی از جاذبه‌های گردشگری این شهر هستند.
وجود نخلستان‌های پهناور در این شهر به رشد اقتصادی و درآمدزایی مردم منطقه کمک کرده است. همچنین زیبایی‌های بسیار زیادی به این شهر بخشیده است که همواره مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد.

تاریخچه شهر آبپخش بوشهر

شهر آبپخش از گذشته تا کنون به عنوان نگین سبز استان بوشهر در نظر گرفته شده است. آب جوی‌هایی در داخل و اطراف این منطقه وجود دارند، از رودخانه‌ای به نام شاهپور سرچشمه می‌گیرند. یک نهر دیگر نیز از این رودخانه سرچشمه می‌گیرد و در منطقه تقسیم می‌شود. تقسیم شدن و وجود انشعاب آب کانال در این شهر، سبب شده است تا نام آبپخش برای این منطقه انتخاب شود. این شهر در سال ۱۳۷۵ و از ادغام سه روستا درواهی، قلایی و بهرام آباد به وجود آمد. این شهر دومین شهر بزرگ در منطقه دشتستان و هفتمین شهر بزرگ در کل بوشهر است. قدیمی‌ترین شبکه آبیاری کشور در این شهر قرار گرفته است. آبپخش بیش از ۲۰ شبکه آبیاری و زهکشی دارد که برخی از آن‌ها به سال ۱۳۲۰ مربوط می‌شوند.

نخلستان‌های آبپخش

نخل‌ها و نخلستان‌های این شهر بسیار سرسبز و بلند هستند و خاص‌ترین ورودی شهر را برای آبپخش فراهم کرده اند. علاوه‌براین کانال‌های پرآبی در دو طرف ورودی شهر وجود دارد که جلوه بصری زیبایی را خلق کرده است. ورودی این شهر از دو طرف در محاصره نخلستان‌های سرسبز است. آبپخش دارای طولانی‌ترین جاده نخلستانی در جنوب ایران است. نخلیات این شهر شانه به شانه هم قرار گرفته‌اند و وسعت آن‌ها به بیش از ۲۹ هزار هکتار می‌رسد. محققان بر این باورند که میزان سطح زیر کشت نخلستان‌های آبپخش در سطح جهان بی‌نظیر است.
نخلداران این منطقه هر سال در ماه‌های شهریور و مهر، خرمایی که از نخلستان‌ها چیده شده است را می‌چینند و به فروش می‌رسانند. نخلداران پس از اتمام خرما تا سال آینده صبر می‌کنند تا بتوانند بار دیگر درآمد سالیانه خود را از نخلستان‌های خود به‌دست بیاورند.
از نخلستان‌هایی که در این منطقه وجود دارد، خرماهای متنوع و گوناگونی برداشت می‌شود. از مهم‌ترین محصولات این نخلستان‌ها می‌توان به خرما کبکاب، شیخالی، بریمی، برهی، حاج باقری، محبوبی، شکری، قندی و گنتار اشاره کرد. عمده‌ترین محصولات این منطقه خرماهای گوناگون است اما در کنار این نخلستان‌ها، محصولات دیگری همچون انار، انگور، انجیر، گندم، هندوانه، طالبی، لیموشیرین، لیموترش و ... نیز کشت می‌شود.


نخلستان‌های آبپخش بوشهر از رودهای دالکی و شاپور تغذیه می‌کنند.

سوغاتی‌های نخلستان آبپخش

• پنیر درخت نخل: در بین تنه درخت نخل یک مغز شیری رنگ و ترد وجود دارد که طعم آن گس و در عین حال شیرین است. این ماده بسیار مقوی و گران قیمت است و به آن پنیر درخت نخل گفته می‌شود. پنیر نخل بسیار مقوی است و استفاده از آن سبب رشد و نمو بهتر برگ‌ها و میوه‌ها نیز می‌شود. پنیر نخل یک سوغاتی بسیار خوب و لذیذ از شهر آبپخش و دیگر شهرهایی است که نخلستان‌های زیادی را در خود جای داده‌اند. مسافران بسیار زیادی در این نخلستان‌ها توقف می‌کنند تا هم از آن‌ها بازدید کنند و هم از محلی‌های منطقه سوغاتی های مخصوص خریداری کنید.
• عرق تارونه: یکی دیگر از سوغاتی‌های آبپخش، عرق تارونه است. در ابتدای بهار که درختان نخل شروع به شکوفه زدن می‌کنند، نخلداران این شکوفه‌ها را چیده و از آن عرق خوراکی تارونه تهیه می‌کنند. عرق گل تارونه نیز همانند سایر عرقیجات خواص درمانی زیادی دارد و برای دردهای معده و همچنین قلب بسیار مفید است.
• صنایع دستی: مردان و زنان محلی در منطقه آبپخش از درختان نخل و چوب آن‌ها استفاده می‌کنند و انواع محصولات حصیری همچون پرده، جارو، سبد، ظروف، کلاه، کیف، زیرانداز و .... می‌بافند. این محصولات و صنایع دستی را می‌توانید از بازار محلی آبپخش خریداری کنید.
• شیره خرما: هنگامی که نخلداران خرماهای یک منطقه را می‌چینند، آن‌ها را در حیاط خانه‌ای جمع آوری می‌کنند. پس از گذشت چند روز شیره خرما از این محصولات جدا می‌شود و از طریق کانال کوچکی که در حوض وجود داشت، همه شیره یکجا جمع‌آوری می‌شود. شیره خرما را در بسته‌بندی‌های مختلف می‌توانید از بازار خریداری کنید. همچنین اگر گذرتان به نخلستان‌های آبپخش افتاد، مردان و زنان محلی زیادی را خواهید دید که محصولاتی از این قبیل را به فروش می‌رسانند.
• سرکه خرما: بومیان و محلی‌های منطقه آبپخش، از خرماهای نامرغوب جهت تولید سرکه خرما استفاده می‌کنند. سرکه خرما بسیار خوش‌طعم است. در پخت بسیاری از غذاها و ترشیجات از این سرکه استفاده می‌شود.
محصولات دیگری همچون چیپس و شکلات خرما، انواع کیک، کلوچه‌های خرمایی، خامه خرما و ... در این منطقه وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها به عنوان سوغات استفاده کنید.


سخن پایانی
آبپخش یک فرودگاه با باندهای کوچک دارد که اغلب برای مقاصد کشاورزی از آن استفاده می‌شود. برای سفر به آبپخش می‌توانید از جاده اصلی استان بوشهر که شمال استان را به جنوب آن متصل می‌‌کند استفاده کنید. این جاده به جاده برازجان – گناوه شهرت دارد و از شهر آبپخش عبور می کند.