سد البرز (سد لفور)

سد لفور یا همان سد البرز یکی از جاذبه‌های دیدنی شمال ایران است. این سد از ۳ رودخانه آذر رود، اسکلیم رود و کار سنگ تغذیه می‌کند و با عمقی نزدیک به ۷۵ متر، توانایی ذخیره ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب را دارا است که علاوه بر مصارف کشاورزی، در تاًمین برق شهرستان‌های همجوار نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. استان مازندران با دارابودن جنگل‌های انبوه پوشیده از درختان سر به فلک کشیده، پوشش گیاهی فوق‌العاده، آب‌وهوای بی‌نظیر و اجتماعی از انواع مختلف گونه‌های جانوری، همواره مورد توجه گردشگران و دوستداران طبیعت بوده است. سد لفور نیز با داشتن طبیعت بکر و رؤیایی، همچون نگینی در بین زیبایی‌های چشم‌نواز این استان قرار گرفته است و طبیعت آن هر چشمی را به خود خیره خواهد کرد.
این سد با داشتن ساختار طبیعی و پوشش سنگ‌ریزه‌ای مهم‌ترین منبع تأمین آب شهرستان‌های اطراف سوادکوه به شمار می‌آید و علاوه بر چشم‌انداز بی‌نظیری که برای منطقه فراهم کرده است، تأثیر بسیار زیادی نیز بر اکوسیستم اطراف خود دارد. سد لفور در دل جنگل چهل میلیون ساله لفور قرار گرفته و همین مسئله زیبایی آن را دوچندان می‌کند. علاوه‌برآن مسیر رسیدن به سد نیز از میان پیچ‌وخم‌های زیبا و چشمه‌های متعدد می‌گذرد و همین مسئله لذت سفر به این منطقه را چندین برابر کرده است. با وجود این تفاسیر بدون شک می‌توان گفت سد لفور یکی از زیباترین و دنج‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران است که به‌دوراز هیاهو و سروصدای زندگی شهری طبیعتی بی نظیر را پیشکش چشمان مسافرانی که با خرید بلیط هواپیما به سواد کوه سفر می‌کنند، می‌کند.

سد لفور کجاست؟

سد لفور از مناطق جذاب و دیدنی استان مازندران به شمار می‌آید که در شهرستان سوادکوه شمالی واقع شده است. دهستان لفور یکی از دهستان‌های خوش‌آب‌وهوای شهرستان سوادکوه است که در نزدیکی شیرگاه مازندران قرار دارد و با داشتن سد لفور به یکی از جذاب‌ترین نقاط گردشگری ایران تبدیل شده است. این دهستان از سمت شمال به جنگل‌های شیرگاه، از سمت جنوب به ارتفاعات رشته‌کوه البرز، از سمت غرب به بابل‌کنار و از سمت شرق به جنگل‌های زیرآب و جوارم محدود می‌شود. موقعیت اصلی سد البرز در منطقه دوئوتک دهستان لفور واقع در محل تلاقی سه رودخانه آذر رود، اسکلیم رود و کار سنگ است که در ۴۵ کیلومتری شهرستان بابل قرار گرفته. سد لفور در اسناد رسمی به نام (سد صالحی مازندرانی) نام‌گذاری شده است که این نام یادآور یکی از مشاهیر بزرگ دهستان لفور، یعنی آیت‌الله صالحی مازندرانی است.

تاریخچه سد لفور

پروژه احداث سد در استان مازندران در اواخر دوران حکومت پهلوی کلید خورد و طبق مطالعات اولیه و بررسی احتمالات لازم ابتدا بنابراین بود که سد روی رودخانه بابل‌رود و در منطقه بابل‌کنار احداث شود. در سال ۱۳۵۷ و با پیروزی انقلاب اسلامی موضوع احداث سد به فراموشی سپرده شد تا اینکه پس از گذشت ۱۷ سال دولت هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۷۴ تصمیم گرفت پروژه احداث سد را عملی کند و این پروژه با تغییر محل احداث سد، از بابل‌کنار به منطقه بالادست آن یعنی لفور، با هدف تاًمین آب موردنیاز ۵۴ هزار هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان‌های بابلسر، بابل، قائم‌شهر و جویبار کلید خورد.
نخستین کلنگ احداث سد در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۷۴ توسط رئیس‌جمهور وقت، هاشمی رفسنجانی در منطقه دئوتک دهستان لفور و در زمینی معروف به خرچاک به زمین زده شد و سرانجام در روز یکشنبه مورخ ۲۷/۵/۱۳۸۷ مصادف با نیمه شعبان، سد لفور (البرز) با حضور مقامات وقت کشوری و مقامات استان مازندران برای اولین‌بار به بهره‌برداری رسید. البته این سد در ابتدا سد پاشاکلا نام‌گذاری شده بود که بعدها به سد البرز تغییر نام داد. لازم به ذکر است در جریان احداث این سد، آستانه‌های مبارک امامزاده صالح (ع) و امامزاده زکریا (ع) با احترام و تشریفات مخصوص به پایین‌دست سد منتقل شدند.

جاذبه‌های سد لفور

دریاچه سد لفور بدون شک در تمام چهارفصل سال زیبا و تماشایی است. در نیمه اول سال، طبیعت زیبای این دریاچه همراه با طراوتی شگرف و صدای درهم‌پیچیده پرندگان و سبزی جوانه‌های تازه روییده شده بر درختان، هوش از سر هرکسی می‌پراند. پاییز نیز برای این سد، وقت تماشای رقص برگ‌های زرد و نارنجی بر روی آب دریاچه است. فضای آرامش‌بخش دریاچه همراه با طبیعت بکر و بی‌نظیر اطراف آن بهترین فرصت برای افرادی است که می‌خواهند چند روزی را با خیال آسوده در طبیعت سپری کنند و از زندگی روزمره شهری فاصله بگیرند. همچنین دریاچه لفور با داشتن طیف وسیعی از جاذبه‌های طبیعی، محل مناسبی برای عاشقان عکاسی در طبیعت است. شاید کمی باورنکردنی به نظر برسد اما جنگل لفور چهل میلیون سال قدمت دارد، این جنگل در کنار دریاچه لفور یکی از شاهکارهای بزرگ خلقت است که هرکسی باید دست‌کم یک‌بار آن را ببیند. با تمام این تفاسیر به‌راحتی می‌توان گفت دریاچه لفور یک منطقه گردشگری جذاب است که روح را جلا می‌دهد و آرامش را برای کسانی که به این منطقه سفر می‌کنند به ارمغان می‌آورد.

تفریحات در سد لفور

دریاچه لفور دارای ماهی‌های مختلف است که از انواع معروف آن می‌توان به ماهی‌های زردپر، سرخ باله و ماهی سفید رودخانه‌ای اشاره کرد؛ بنابراین لذت ماهیگیری در این دریاچه یکی از تفریحات بی‌نظیری است که هرکسی باید آن را تجربه کند.
حس خوش تکیه دادن به درختان بلند افرا، گوش‌دادن به صدای نسیم، قدم‌زدن در آب رودخانه با پای برهنه و تجربه چندروزه زندگی روستایی از دیگر تفریحات لذت بخشی است که در صورت سفر به این منطقه آنها را تجربه خواهید کرد. علاوه بر آن رستوران ماهی لفور یکی از دنج‌ترین غذاخوری‌های منطقه است که انواع کباب‌های مختلف، ماهی قزل‌آلا و غذاهای لذیذ سنتی و محلی را به مسافران ارائه می‌دهد تا علاوه بر گردش در طبیعت اطراف، مسافران طعم لذیذ غذاهای شمالی را نیز تجربه کنند.

جاهای دیدنی اطراف سد لفور

آبشار گزو
یکی از جذاب‌ترین مناطق گردشگری اطراف سد البرز، آبشار گزو است که به‌هیچ‌وجه نباید از آن غافل شوید. این آبشار بیشتر به دلیل ارتفاع بلندی که دارد معروف شده است. آبشار گزو ۵۲ متر ارتفاع دارد که از بالای کوه به درون یک دره می‌ریزد و منظره‌ای را خلق می‌کند که کمتر کسی می‌تواند آن را در کلام توصیف کند. می‌توان ساعت‌ها در کنار آبشار نشست و به قطره‌های شبنمی که از اطراف آن پراکنده می‌شود خیره شد، علاوه بر آن اگر در فصل گرما، به این منطقه سفر کنید می‌توانید طعم شیرین آب‌تنی در آن را نیز تجربه کنید.

امامزاده گزو
امامزاده گزو بقعه و بارگاهی ساده است که بر مزار سه امامزاده بنا شده و به بقعه سه تن برادر معروف است. این امامزاده در دل جنگلی قرار گرفته که روح معنوی آن با صدای پرندگان جنگل درهم‌پیچیده است و می‌توان گفت آرامش محض را به شما هدیه می‌کند. این امامزاده یکی از مراکز زیارتی سیاحتی منطقه به‌حساب می‌آید و هرساله مسافران زیادی را به سمت خود می‌کشاند.

پل ورسک
پل ورسک یکی از زیباترین پل‌های ایران است که شهرتی جهانی دارد. این سازه آهنی هنر یک مهندس اتریشی است که با سبک معماری ایرانی درهم‌آمیخته و شاهکاری زیبا را به وجود آورده است. این پل روی دره‌ای به عمق ۱۱۰ متر بنا شده و نام آن نیز در کتاب رکوردهای گینس در گروه مرتفع‌ترین پل‌های جهان ثبت شده است.

جزیره سد لفور
یکی از ناشناخته‌های دریاچه سد لفور، جزیره‌ای است که در نزدیکی آن قرار دارد. به نظر می‌رسد این جزیره شبیه به یک قبرستان قدیمی است. برای رسیدن به این جزیره باید مسیر را شنا کنید یا با قایق به آن برسید. در جزیره نیز یک امامزاده وجود دارد که می‌توانید شب را آنجا سپری کنید.

مسیرهای دسترسی به سد لفور

بهترین مسیر رسیدن به سد البرز عبور از جاده شیرگاه - بابل‌کنار است. برای رسیدن به جاده می‌توانید از سمت فیروزکوه به سمت پل سفید حرکت کنید و پس از گذشتن از مناطق زیرآب و شیرگاه به سمت جاده شیرگاه - بابل‌کنار تغییر مسیر دهید. پس از ورود به این جاده باید مناطق کلیج خیل و اسلام‌آباد را نیز پشت سر بگذارید. در نهایت انتهای این جاده به سد البرز ختم می‌شود. فاصله تهران تا سد لفور ۲۴۰ کیلومتر است که با ۳ و نیم تا ۴ ساعت رانندگی می‌توان به آن رسید.