زیگورات چغازنبیل شوش

درباره زیگورات چغازنبیل

زیگورات چغازنبیل یک سازه باستانی مشهور و یکی از آثار ثبت شده از ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو است. چغازنبیل که به زبان ایلامی باستان می‌شود «دور اونتاش»، یک مجموعه از دوران ایلام یا عیلام باستان است که در استان خوزستان و در میان مسیر شوشتر و شوش (از شرق به غرب) و مابین دزفول و اهواز (از شمال به جنوب) قرار گرفته است. چغازنبیل در ۴۲ کیلومتری شرق شهر شوش قرار گرفته و بخشی از محدوده شهرستان شوش به شمار می‌رود. در سمت شرق چغازنبیل، روز دز قرار گرفته و بین آن و شهر شوشتر فاصله انداخته است. هر چند تقریبا ۲۵ کیلومتر را باید طی کنید تا از شوشتر به چغازنبیل برسید. علاقه مندان به آثار باستانی و بازدید از این زیگورات می توانند با خرید بلیط هواپیما چارتر اقدام کنند.

چرا بازدید از زیگورات چغازنبیل پیشنهاد می‌شود؟

- اولین اثر ثبت شده از ایران در فهرست جهانی یونسکو است.
- بزرگترین زیگورات موجود در ایران به شمار می‌رود.
- زیگورات چغازنبیل را می‌توان معادل آسیایی اهرام مصر دانست.
- یکی از نخستین ساختارهای تصفیه آب جهان را دارد.

معنای واژه زیگورات و چغازنبیل چیست؟

واژه زیگورات به معنای کوه و قله یا جای مرتفع است. نام کهن چغازنبیل یا دوراونتاش، به معنای جایگاه و محل اونتاش (سازنده آن) است. اما خود چغازنبیل در زبان لری، به معنای زنبیلی شبیه کوه است.

تاریخچه زیگورات چغازنبیل

زیگورات چغازنبیل بخشی از مجموعه‌های باستانی تمدن‌های اولیه در دوران انقلاب کشاورزی و تمدن‌های میان رودانی به شمار می‌رود. شهر باستانی شوش هم در شمال غربی زیگورات جای گرفته است. این زیگورات یا معبد هرمی شکل، در حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد توسط «اونتاش ناپیرشا» فرمانروای عیلامی، برای یکی از خدایان باستانی به نام «اینشوشیناک» ساخته شده است. این زیگورات که هرمی با قاعده چهار ضلعی است، توسط دیوارهایی محافظت می‌شده است و اکنون این دیوارها بازسازی شده‌اند.
در مجموعه چغازنبیل، معابدی برای الهه‌های دیگر هم وجود دارد و به نظر می‌رسد قرار بوده معابد دیگری هم ساخته شود. اما فرمانروایان بعدی عیلامی، آن را ادامه ندادند. در مجموعه چغازنبیل همچنین مجموعه‌ای از مقابر سلطنتی مربوط به عیلام باستان وجود دارد. چغازنبیل در روزگار خود، یک مرکز مذهبی و زیارتی بزرگ بوده است.
زیگورات چغازنبیل، توسط حکومت آشوریان با فرمانروایی آشوربانیپال، در سال ۶۴۰ پیش از میلاد، مورد تهاجم قرار گرفته است.

ساختار و معماری زیگورات چغازنبیل

زیگورات چغازنبیل اکنون تقریبا ۲۵ متر ارتفاع دارد. ولی مطالعات باستان شناسی نشان داده است که ارتفاع آن تا قبل از تخریب توسط آشوربانیپال و فرسایش تدریجی، دوبرابر این و دارای ۵ طبقه بوده است. هر ضلع این زیگورات نزدیک به ۱۰۰ متر طول دارد. زیگورات یک ساختار مذهبی بوده که در منطقه میان رودان مانند عراق امروزی، تعداد بیشتری از آنها را می‌توانید ببینید. اما زیگورات چغازنبیل، نمونه‌ای منحصر به فرد در ایران به شمار می‌رود.
زیگورات چغازنبیل بیشتر با خشت خام و آجرهای خشت پخته شده ساخته شده است. آثاری از تزیینات و نگاره‌هایی دست ساز که به خطوط عیلامی و اکدی هستند، هم بر پیکره آن وجود دارد. از دیگر وجوه اهمیت چغازنبیل، صنعت کاشی کاری و لعاب کاری است که هنوز آثار آن در این معبد ویران شده دیده می‌شود. همچنین برخی مطالعات نشان می دهد که کهن ترین تصفیه خانه های آب جهان باستان در این مجموعه ایجاد شده است.
رومن گیرشمن باستان شناس فرانسوی در حدود ۱۰ سالی که در منطقه خوزستان به پژوهش پرداخت، چند مرحله از کاوش را هم در چغازنبیل به انجام رساند.

هزینه و زمان پیشنهادی بازدید از زیگورات چغازنبیل چه قدر است؟

برای بازدید از محوطه زیگورات و برای اینکه مسحور عظمت و شگفتی آن بشوید، حدود ۱ ساعت کافی است. برای بازدید از زیگورات، نیاز به پرداخت ورودیه است.

چگونه به زیگورات چغازنبیل برویم؟

چغازنبیل در محوطه‌ای باز و دور از شهر قرار گرفته است. نزدیک‌ترین ایستگاه قطار به مجموعه، ایستگاه قطار هفت تپه است. اگر از شوشتر قصد دارید به چغازنبیل بروید، باید مسیرتان به سمت مجتمع کشت و صنعت را به سوی غرب ادامه بدهید. اما اگر از سمت شوش یا اهواز قصد رفتن به آن را دارید، باید از اتوبان اهواز-شوش استفاده کنید. همچنین اگر از شهر های دیگر مثلا شهر تهران قصد رفتن به زیگورات چغازنبیل را دارید میتوانید با تهیه بلیط هواپیما تهران اهواز به شهر اهواز بروید.

در نزدیکی زیگورات چغازنبیل از چه جاهای دیدنی دیگری می‌توان بازدید کرد؟

رودخانه دز: حدود ۲ کیلومتر
معبد دانیال شوش: ۴۲ کیلومتر
سازه های آبی شوشوتر: ۴۵ کیلومتر

چه هتل هایی در نزدیکی زیگورات چغازنبیل برای اقامت وجود دارد؟

نزدیکترین مکان‌های اقامتی در پیرامون زیگورات چغازنبیل، اقامتگاه های بومگردی در روستاهای اطراف هستند. روستای خماط در شمال مجموعه نزدیکترین روستا به مجموعه است. روستاهای شیخ علی اصغر و روستای هفت تپه، نواحی مسکونی نزدیک بعدی هستند.

چه رستوران ها و غذاخوری هایی نزدیک به زیگورات چغازنبیل هستند؟

رستوران و اقامتگاه بومگردی ابوعلی در روستای خماط

فصل مناسب برای بازدید از زیگورات چغازنبیل چه زمانی است؟

منطقه خوزستان، تابستان‌های گرمی را تجربه می‌کند. پس توصیه می‌کنیم در فصل‌های خنک تر سال به بازدید از منطقه شوش، شوشتر و چغازنبیل بروید.