قوانین خروج از کشور بدون کارت پایان خدمت

سربازی یکی از مهم‌ترین دوران‌های زندگی پسران است. از ثبت‌نام در دانشگاه گرفته تا پیدا کردن کار و خروج از کشور، همگی به نوعی به گذراندن دوران سربازی و گرفتن کارت پایان خدمت بستگی دارد. اگر بدون داشتن کارت پایان خدمت قصد خروج از کشور را دارید، باید بدانید که در این مورد محدودیت‌هایی وجود دارد که باید قبل از اخذ ویزا، رزرو بلیط هواپیما و حتی هر اقدام دیگر از آن‌ها آگاه باشید. البته نگران نباشید طی کردن این پروسه سخت نیست و می‌توانید به آسانی مجوز خروج بگیرید. باید بدانید که خروج از ایران برای مشمولان سربازی دیگر رویا نیست و شرایط خروج از کشور بدون کارت پایان خدمت برای همه آسان شده است. در ادامه از این مقاله سفرمارکت به شما می‌گوییم که چگونه این مراحل را طی کرده و سفرتان را آغاز کنید.

شرایط خروج از کشور مشمولان

همانگونه که می‌دانید در ایران آقایان در سن ۱۸ سالگی مشمول وظیفه می‌شوند و در صورت گذراندن سربازی برای خروج از کشور باید کارت پایان خدمتشان را ارائه دهند. ولی امروزه سفر خارجی برای افرادی که سربازی نرفته‌اند نیز میسر شده است. از جمله شرایط خروج از کشور بدون کارت پایان خدمت دریافت و ارائه گواهی اشتغال به تحصیل از دانشگاه محل تحصیل است که به عنوان معافیت تحصیلی شناخته می‌شود. یعنی اگر شما دانشجو، دانش آموز و یا طلبه هستید با ارائه گواهی از مرکز تحصیلی خود می‌توانید اقدام به سفر خارجی کنید. همچنین مشمولین باید فاقد غیبت برای اعزام به خدمت باشند، در غیر اینصورت شرایط خروج از ایران شامل حالشان نمی‌شود. یکی دیگر از شرایطی که برای این افراد در نظر گرفته شده، گذاشتن وثیقه است که در ادامه به طور مفصل شرح می‌دهیم.

شرایط خروج از کشور برای دانش‌آموزان (قبل از ۱۸ سالگی)

همان‌طور که می‌دانید، از پایان ۱۸ سالگی‌تان، موظف به گذراندن دوران سربازی هستید. از اولین ماه بعد از آن‌که هجده سالتان تمام شد، برای خروج از کشور نیاز به مجوز از سازمان وظیفه عمومی دارید. قبل از این زمان، به‌راحتی می‌توانید به پلیس مهاجرت و گذرنامه مراجعه کنید و مراحل دریافت گذرنامه را طی کنید. البته باید گواهی اشتغال به تحصیل داشته باشید و وثیقه بگذارید.
مراحل اداری صدور گذرنامه برای دانش‌آموزان:
۱. ارائه‌ی گواهی اشتغال به تحصیل به همراه وثیقه سفر به سازمان نظام وظیفه
۲. صدور و ارسال مجوز خروج از کشور توسط سازمان نظام وظیفه عمومی به پلیس گذرنامه ناجا
۳. صدور گذرنامه یا تمدید آن به وسیله پلیس گذرنامه ناجا
نکته: مبلغ وثیقه بر اساس نوع سفر دانش‌آموز مشخص می‌شود. انواع سفر و مبالغ هر کدام را در بخش‌های بعدی این نوشتار مشاهده خواهید کرد.

شرایط خروج از کشور برای افراد بالای ۱۸ سال

بعد از آن‌که ۱۸ سالتان تمام شد، چهار راه پیش رو دارید:
۱. وارد یکی از دانشگاه‌های داخل ایران شوید و تحصیلات خود را ادامه دهید.
۲. شرایطتان به‌گونه‌ای باشد که از خدمت معاف شوید و کارت خود را بدون گذراندن دوران سربازی بگیرید.
۳. در یکی از دانشگاه‌های خارجی ثبت‌نام کنید و تحصیل خود را در خارج از کشور ادامه دهید.
۴. به سربازی بروید.
نکته: بعد از اتمام دوران تحصیلی (فرقی نمی‌کند در کدام مقطع هستید)، حداکثر تا یک سال فرصت دارید که خودتان را به سازمان نظام وظیفه معرفی کنید.
نکته ۲: در صورتی که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارید، باید مبلغی را به عنوان وثیقه بپردازید.

چه افرادی می‌توانند بدون کارت پایان خدمت به خارج از کشور سفر کنند؟

تکلیف افرادی که معاف شده‌اند یا در حال خدمت هستند یا برای تحصیل با خرید آنلاین بلیط هواپیما خارجی به خارج رفته‌اند که مشخص است. اما زمانی که در دوران یکساله خود هستید یا دانشجو شده‌اید و قصد سفر به خارج از کشور را دارید با طی کردن یک سری از فرآیندها می‌توانید مجوز خروج از کشور را دریافت کنید.
به طور کلی مشمولین دارای شرایط زیر می‌توانند مجوز خروج از کشور را دریافت کنند:
• غیبت نداشته باشند.
• معافیت تحصیلی داشته باشند.
• وضعیت تحصیلی آن‌ها مشخص باشد.
• بتوانند وثیقه مورد نیاز را به‌موقع بسپارند.
• مهلت معرفی فارغ‌التحصیلان به پایان نرسیده باشد.
• دانش‌آموزان باید گواهی اشتغال به تحصیلشان را ارائه کرده باشند.
• دانشجویان باید مجوز خروج موقت از کشور را درخواست کرده باشند.
نکته: طبق سایت سازمان نظام وظیفه عمومی، دانشجویانی که قصد خرج از کشور را دارند، می‌توانند به سایت www.vazifeh.police مراجعه کنند و درخواست خود را در بخش خدمات الکترونیکی به صورت اینترنتی ثبت کنند.
در هنگام ثبت درخواست مجوز خروج از کشور به‌صورت اینترنتی به موارد زیر دقت کنید:
• درصورتی‌که برگه اعزام به خدمت خود را دریافت کرده‌اید، حداکثر تا ۱۵ روز قبل از تاریخ اعزام می‌توانید درخواست خروج از کشور را ثبت کنید.
• مشمولان تنها می‌توانند یک درخواست در حال جریان داشته باشند.
• حتماً باید در بانک سپه حساب باز کنید تا بعد از بازگشت از سفر، وثیقه به این حساب ریخته شود.
• حتماً باید با نام فرد درخواست‌کننده شماره حساب بانک سپه را باز کنید، وگرنه درخواست شما در وب‌سایت تأیید نمی‌شود.
• برای ثبت درخواست مجوز خروج از کشور لازم است مبلغی را به‌عنوان تعرفه بپردازید. این مبلغ معادل ۹۶۳۱۳ ریال است.
• بعد از پرداخت این تعرفه امکان پرداخت ودیعه برای شما فعال می‌شود.
نکته: اگر دانشجو هستید، بعد از پرداخت تعرفه نیاز به تأیید دانشگاه است. سپس پرداخت ودیعه برای شما فعال می‌شود.
• تأیید درخواست شما برای خروج از کشور حدود ۴۸ ساعت (روز کاری) طول می‌کشد.
• تمامی پرداخت‌ها از طریق درگاه پرداخت الکترونیک انجام می‌شود و حتماً باید کارت بانکی، رمز اینترنتی و شماره شناسایی دوم (۲cvv) خود را داشته باشید.

انواع سفر طبق سازمان نظام وظیفه

طبق سازمان نظام وظیفه مشمولین می‌توانید انواع سفرهای زیر را انجام دهید:
• سفرهای علمی
• سفرهای زیارتی
• سفرهای سیاحتی
• سفر کاری - مأموریتی
• سفر مطالعاتی
• سفر ورزشی
نکته: بخشی از شرایط لازم برای دریافت مجوز خروج از کشور و انجام این سفرها با همدیگر مشترک هستند. این شرایط را در بخش‌های پیشین ذکر کردیم. از جمله آن‌ها می‌توان به نداشتن غیبت، سپردن وثیقه مورد انتظار، معافیت تحصیلی و موارد دیگر اشاره کرد.
در ادامه قوانین و شرایط هر کدام از این سفرها را بیشتر توضیح می‌دهیم.

سفرهای زیارتی

مقدار وثیقه برای سفرهای زیارتی می‌تواند متفاوت باشد که البته مبلغ آن معمولا کمتر از سفرهای سیاحتی است. لازم به توضیح است که دانشجویان و طلاب علوم دینی برای سفرهای زیارتی باید نامه‌ای مبنی بر تعیین محدوده زمانی خروج از کشور دریافت کنند که برای حج تمتع می‌تواند تا ۵۰ روز نیز اعتبار داشته باشد. همچنین این افراد باید وثیقه‌ای که از قبل تعیین می‌شود را ارائه داده و یا ضمانت‌نامه‌ای بانکی تحویل دهند.

قوانین مربوط به سفرهای زیارتی

درصورتی‌که در مهلت یک‌ساله خود را سپری می‌کنید و برگه اعزام به خدمت را دریافت کرده‌اید و غیبت ندارید و می‌خواهید با خرید بلیط هواپیما ارزان به یک سفر زیارتی بروید، تاریخ سفرتان حداکثر باید ۱۵ روز زودتر از تاریخ اعزام به خدمت شما باشد.


اگر دانشجو هستید، در زمان درخواست مجوز خروج از کشور به‌منظور سفر زیارتی حتماً باید اطلاعات زیر را ثبت کنید:
• محدوده زمانی سفر
• مشخصات شناسنامه
• کد ملی
• مقطع تحصیلی
• سال ورود به دانشگاه
• نام کشور
• علت مسافرت
اگر دانشجو یا طلاب علوم دینی هستید و قصد سفر به کشورهای عراق و عربستان را دارید، لازم است بدانید که مجوز خروج از کشور برای شما با درخواست دانشگاه یا مدیریت حوزه علمیه استان محل تحصیل‌تان برای مدت زمان مشخصی صادر می‌شود. این زمان برای حج تمتع ۵۰ روز و برای سفرهای دیگر حداکثر ۳۰ روز است.
روحانیون حداکثر ۶۰ روز و اساتید و مبلغین با اعلام مرکز مدیریت مربوطه حداکثر ۱۸۰ روز می‌توانند در خارج از کشور بمانند.

فرصت‌های مطالعاتی

یکی شرایط خروج از کشور برای افراد بدون کارت پایان خدمت و با هدف حضور در فرصت‌های مطالعاتی دانشجو بودن در مقاطع کارشناسی ارشد و یا دکتری است. این افراد معمولا برای مقطع فوق لیسانس می‌توانند ۶ ماه در خارج از ایران به سر برند، همچنین دانشجویان دکتری این امکان را دارند تا یک سال در کشوری دیگر اقامت داشته باشند. همچنین این افراد باید موافقت‌نامه از سازمان نظام عمومی و وزارت علوم دریافت کنند. لازم به یادآوری است که خروج مشمولان با هدف ادامه تحصیل قوانین جداگانه‌ای دارد که باید در مورد آن بیشتر اطلاعات کسب کنید. ناگفته نماند که قوانین مربوط به فرصت‌های مطالعاتی ممکن است هرازگاهی تغییر کند، لذا قبل از هر اقدامی در این باره به طور کامل از سازمان نظام وظیفه استعلام بگیرید.
فرایند رسیدگی به طور اختصار شامل چه مواردی است؟
- ارائه نامه اشتغال به تحصیل به همراه وثیقه
- صدور و ارسال مجوز از سازمان وظیفه عمومی به پلیس گذرنامه ناجا
- صدور گذرنامه و یا تمدید آن

قوانین مربوط به سفرهای ورزشی

ورزشکاران مشمول با تأیید وزارت ورزش و جوانان به‌منظور آمادگی، شرکت در مسابقات رسمی و اردوهای تدارکاتی می‌توانند مجوز خروج از کشور را دریافت کنند. این درخواست صرفاً از طرف وزارت ورزش و جوانان و با تضمین مراجعت مشمول و همچنین سپردن وثیقه انجام‌پذیر است.

قوانین مربوط به سفرهای مطالعاتی

اگر در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل می‌کنید، با دریافت مجوز خروج از کشور حداکثر می‌توانید ۶ ماه را برای تحقیق، آزمایش، پیشرفت تحصیلی یا استفاده از تجربیات سایر کشورها در خارج از ایران بمانید. این مدت زمان برای مقطع دکترا یک سال است. این مهلت غیرقابل تمدید است.
کلیه دانشجویان در هر مقطع تحصیلی تنها می‌تواند یک‌بار برای سفرهای مطالعاتی مجوز خروج از کشور را دریافت کنند.
نکته: سفرهای مطالعاتی و دوره‌های مشترک با درخواست دانشگاهی که در آن تحصیل می‌کنید و با تأیید وزارت علوم یا وزارت بهداشت یا سازمان مرکزی دانشگاه آزاد انجام می‌شود.

قوانین مربوط به سفرهای علمی

سفرهای علمی شامل سفرهایی است که به منظور شرکت در کنفرانس‌های علمی یا شرکت در کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی انجام می‌شود.
مدت زمان مجاز برای سفرهایی که به‌منظور شرکت در کنفرانس‌های علمی یا ارائه مقالات انجام می‌شود در تمام مقاطع تحصیلی، حداکثر ۳۰ روز است.
مدت زمان مجاز برای شرکت در کارگاه‌ها یا دوره‌های آموزشی برای تمام مقاطع تحصیلی حداکثر ۴۵ روز است.

قوانین مرتبط با سفرهای سیاحتی

اگر در دوران دانشجویی به سر می‌برید یا در مهلت یک‌ساله هستید و قصد سفر به کشورهای دیگر را دارید، بعد از دریافت مجوز خروج از کشور حداکثر می‌توانید ۲۰ روز خارج از ایران بمانید.

قوانین مربوط به سفرهای درمانی

مشمولان غیر غایب یا معاف موقت می‌توانند برای معالجه بیماری خود مجوز خروج از کشور را دریافت کنند. برای دریافت این مجوز نیاز به تأییدیه از طرف شورای عالی پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا شورای عالی پزشکیِ سازمان وظیفه عمومی ناجا دارید. مدت زمان مجاز برای ماندن در خارج از کشور کاملاً بستگی به طول درمان مشمولان دارد و همچنین این مدت زمان قابل تمدید است.

مشمولان چه مراحلی را باید طی کنند؟

اولین کاری که مشمول باید انجام دهد درخواست گواهی اشتغال به تحصیل است و سپس آن را به همراه وثیقه‌ای که تهیه کرده است به سازمان نظام وظیفه تحویل دهد. در نظر داشته باشید که مجوز خروج از کشور توسط این سازمان صادر نمی‌شود و باید مجوز خروج را از یگان خدمتی دریافت کنید. بعد از ارائه مدارک مجوز مشمول به پلیس گذرنامه ارسال شده و گذرنامه موقت صادر می‌شود. براین اساس گذرنامه مدت زمان مشخصی دارد که به فرد اجازه خروج از کشور برای مدت زمان معلوم را می‌دهد. پس از طی کردن این مراحل باید اقدام به دریافت ویزا و رزرو بلیط هواپیما کرد که کار چندان سختی نیست. به خاطر بسپارید که مشمول پس از بازگشت از سفر به همراه مدارک شناسایی به سازمان نظام وظیفه مراجعه کرده و وثیقه را دریافت کنید.

مبالغ وثیقه مورد نیاز برای خروج از کشور مشمولان

همان‌طور که در بخش‌های پیشین گفتیم، مبلغ وثیقه برای دریافت مجوز خرج از کشور طبق سفری که قصد انجام آن را دارید، متفاوت می‌شود. در ادامه این مبلغ را مشاهده می‌کنید:
• سفر زیارتی: ۵۰ میلیون ریال
• سفر سیاحتی: ۳۰۰ میلیون ریال
• سفرهای علمی: ۱۵۰ میلیون ریال
• سفر تحصیلی: ۴۰۰ میلیون ریال

مدارک مورد نیاز جهت گرفتن پاسپورت

اصل و کپی شناسنامه و گواهی اشتغال یا فراغت از تحصیل از جمله اصلی‌ترین مدارکی است که متقاضیان باید ارائه دهند. همچنین برگ اعزام به خدمت بدون غیبت، برگ درخواست معافیت (کفالت، پزشکی و غیره)، برگه تایید اتمام تحصیلات، دفترچه حساب بانکی و مبلغ وثیقه از دیگر مواردی است که باید ارائه دهید.
برای اطلاعات بیشتر درباره شرایط و هزینه های دریافت و تمدید پاسپورت یا گذرنامه، این مقاله سفرمارکت را بخوانید.

برای اخذ مجوز باید به کجا مراجعه کرد؟

مشمولین برای اخذ مجوز باید به یکی از دفاتر پلیس + ۱۰ مراجعه کرده و کد سخا که مشخص‌کننده وضعیت آن‌ها است را دریافت کنند. سپس باید به سامانه اینترنتی نظام وظیفه مراجعه کرده و با وارد کردن کد ملی و کد سخا وارد صفحه اختصاصی خود شوند. در ادامه باید درخواست، تاریخ سفر و نام مرکز علمی خود را وارد کرده و مبلغی را برای بررسی درخواست پرداخت کنند. بعد از حدود ۲۴ الی ۴۸ ساعت تاییده‌ای صادر می‌شود و فرد بایستی وثیقه مشخص شده را واریز کند.

چند نکته مفید و کاربردی

- خروج از کشور با هدف زیارت اربعین شرایط متفاوتی دارد که باید به طور دقیق از آن مطلع شوید.
- متقاضیان نباید در سنوات ارفاقی بر سنوات مجاز تحصیل قرار داشته باشند.
- افراد متقاضی باید فاقد غیبت باشند.
- وثیقه به افرادی غیر مشمول باز پس داده نمی‌شود.
- برگه اعزام به خدمت مشمولین باید فاقد غیبت باشد.
- تا قبل از سن مشمولیت (تا قبل از ۱۸ سالگی) خروج از کشور نیاز به اخذ مجوز ندارد.
- صدور مجوز برای خروج از سوی سازمان نظام وظیفه است و امور مربوط به خروج از کشور را باید از یگان خدمتی پیگیری کرد.
- انواع سفرهای مطالعاتی، زیارتی، سیاحتی و علمی مورد استفاده مشمولان است.
- مدت زمان معرفی مشمولین فارغ‌التحصیل مقطع دیپلم و پیش‌دانشگاهی به سازمان نظام وظیفه نباید به اتمام رسیده باشد.
- به یاد داشته باشید که وثیقه جایگزینی برای کارت پایان خدمت و تضمین بازگشت است.
- شرایط خروج از کشور بدون کارت پایان خدمت شامل روحانیون و طلاب هم می‌شود.

پاسخ برخی پرسش‌های پرتکرار

اگر مشمول با تاخیر به ایران بازگردد چه عواقبی در انتظار اوست؟ باید بدانید که اگر مشمولان سربازی پس از موعد مقرر به کشور برگردند، ۶ ماه الی ۱ سال از خروج مجددشان جلوگیری به عمل می‌آید. لذا همواره به متقاضیان توصیه می‌کنیم که زودتر از موعد مقرر به وطن برگردند.
در صورت عدم بازگشت مشمول چه اتفاقی می‌افتد؟ در قوانین و شرایط خروج از کشور بدون کارت پایان خدمت آمده است که در صورت عدم بازگشت فرد وثیقه وی به نفع دولت ضبط شده و از حساب وی برداشته می‌شود.
شرایط استرداد وثیقه چیست؟ مشمول وظیفه بایستی پس از برگشت به کشور شخصا و همراه با مدارک شناسایی به سازمان نظام وظیفه مراجعه کرده و وثیقه را باز پس گیرد.
در چه مقطع تحصیلی می‌توان برای خروج از کشور اقدام کرد؟ فارغ‌التحصیلان لیسانس به بالاتر می‌توانند با سپردن وثیقه اقدام به خروج کنند. البته درباره دانشجویان مقطع کاردانی سخت‌گیری های زیادی وجود ندارد و با طی کردن روند قانونی و تحویل وثیقه می‌توانند اقدام به اخذ مجوز کنند.
آیا دانشجویان در سنوات ارفاقی حق خروج از کشور دارند؟ یکی از شرایط خروج از کشور بدون کارت پایان خدمت این است که دانشجویان در سنوات ارفاقی با موافقت کمیسیون موارد خاص دانشگاه و سازمان نظام وظیفه می‌توانند حق خروج از کشور دریافت کرده و با ارائه وثیقه از ایران خارج شوند.
شرایط خروج از کشور بدون کارت پایان خدمت برای فارغ‌التحصیلان چیست؟ افراد فارغ‌التحصیل باید گواهی فراغت از تحصیل و کارت ثبت اتمام تحصیل از دفتر پلیس ناجا داشته باشند و از تاریخ فراغت آن‌ها کمتر از یک سال گذشته باشد.

کلام آخر
در نظر داشته باشید که شرایط خروج از کشور برای افراد بدون کارت پایان خدمت ممکن است هر از گاهی تغییر کند، ولی کلیت آن مانند اخذ مجوز، وثیقه و غیره عوض نمی‌شود. لذا همواره به افراد توصیه می‌کنیم که در این باره اطلاعات کامل از پلیس ناجا و نظام وظیفه دریافت کنند. همچنین در نظر داشته باشید که بسته به کشور مقصد و مدت زمان سفر میزان وثیقه می‌تواند متغیر باشد. در نهایت پس از طی کردن مراحل می‌توانید با خیالی آسوده اقدام به اخذ ویزا، دریافت ارز مسافرتی و رزرو بلیط هواپیما کرده و راهی سفر شوید.