روستای اورامان تخت مریوان

درباره روستای اورامان

اورامان روستایی در بخش اورامان شهرستان سروآباد در استان کردستان است که از غرب به عراق، از شمال به کردستان و از جنوب به جوانرود محدود می ‌شود و جاده‌ای به طول ۷۵ کیلومتر آن را به مریوان وصل می ‌کند. این منطقه بخشی است که بین ایران و عراق مشترک است. اورامان را اورامان تخت یا هورامان تخت یا هه ورامان هم می ‌گویند. هه ورامان به معنای جایگاه خورشید است. روستای اورامان با داشتن معماری پلکانی به روستای هزار ماسوله کردستان مشهور است، یعنی حیاط یک ساختمان پشت بام ساختمان پایینی است. مردم اورامان به زبان اورامی که یکی از گویش‌های گورانی است و زیرگروهی از گویش‌های شمال غرب ایران است، سخن می ‌گویند. این روستای زیبا در دل کوه و طبیعت با معماری شگفت انگیز سالانه گردشگران و توریست های زیادی را از تمام نقاط جهان به خود جذب می کند. علاوه بر این روستای اورامان روستاهای پلکانی در سنندج مانند روستای پالنگان و روستای ژیوار به دلیل کوهستانی بودن منطقه بیشتر به چشم می‌خورد

چرا باید از روستای اورامان بازدید کنیم؟

یکی از جاهای دیدنی مریوان و از روستاهای پلکانی در ایران است که نمونه ‌ای از ماسوله گیلان به شمار می‌رود.
سکونتگاهی با بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت است و خانه هایی سالم از ۹۰۰ سال پیش تاکنون دارد.
طبیعتی بی ‌نظیر دارد و چشم‌ اندازهایش هر چشمی را به خود خیره می‌کند.

تاریخچه روستای اورامان

بر اساس تحقیقات باستان ‌شناسی قدیمی ‌ترین ساکنین غرب ایران که اورامان امروزه نیز جزئی از آن است، مردمانی به نام کرتو در حدود هزاره هشتم قبل از میلاد بودند که معیشتی مبتنی بردامداری و زندگی ای کوچ نشینی داشتند که بعدها و در حدود هزاره دوم قبل از میلاد اولین دسته از آنان یکجا نشین شدند و اولین شهر را در اورامان بنا نهادند که این شهر معروف باستانی «ءاتوور» نام داشت که توسط آشوریان حدود سه هزار سال پیش به آتش کشیده شده‌است و در منطقه ای به نام آتورگه قرار داشته‌ است. آتورگه نام قدیمی مکانی در مجاورت پاوه امروزه است که شامل حد فاصل بانوره تا روستای زردوئی می‌باشد که حتی نام روستای زردوئی تا حدود ۲۰۰ سال پیش آتورگه بوده‌ که بعدها به زردوئی تغییر نام یافت، بنابراین اولین یکجانشینان مردم هورامان اجداد مردم زردوئی هستند. قدمت آثار باستانی و تاریخی روستای اورامان بر طبق گزارشات باستان شناسی بین ۴۰ هزار تا ۱۲ هزار سال پیش تخمین زده شده است.
این آثار کشف شده که اغلب در حوالی روستای هجیج، ناو و اسپریز یافت شده اند شامل ابزارهای سنگی نخستین انسان های غار نشین و حتی استخوان های به جای مانده از حیوانات شکار شده است که بیشتر این استخوان ها متعلق به بز کوهی بوده اند. همچنین، بقایایی از اجاق هایی که در غارها بر پا می کرده اند کشف گردیده است. آثار یافت شده مذکور، مربوط به دوران پارینه سنگی می باشند.

از دیگر آثار عصر آهن در اورامان سنگ ‌نبشته اورامان در نزدیکی تنگی ور است. این کتیبه مربوط به دوره آشوری‌ها است که نقش سارگون دوم شاه آشور بر آن نمایش داده شده که همراه با کتیبه ‌ای میخی به زبان آشوری در شرح لشکرکشی‌های وی در غرب زاگرس و اورامان است. از دوره سلوکی و اشکانی چند پوست نوشته کشف شده که با عنوان بنچاق اورامان از آن‌ها یاد می‌شود.

معماری روستای اورامان

اورامان تخت بر خلاف نامش اصلاً تخت و صاف نیست بلکه در ناحیه بسیار ناهموار کوهستانی واقع شده است. معماری اورامانات متکی بر ساخت و ساز با استفاده از سنگ و بصورت خشکه چین است به این معنا که ملاتی در آنها به کار نرفته است و خانه‌ها در روستاهای منطقه با توجه به شیب تند دامنه‌های صخره‌ای به صورت پلکانی ساخته شده‌ است. پنجره های آبی، سقف‌های چوبی و گل و گلدان‌ها از زیبایی‌های خانه‌های اورامان تخت هستند. برخی خانه‌ها در این دیار قدمتی بیش از ۹۰۰ سال دارند و آسیب زیادی ندیده اند. خانه‌ها در اکثر موارد در دو طبقه ساخته شده و براساس معیشت فضاهای خانه‌ها با یکدیگر متفاوت است و خانه‌های افراد باغ دار، کشاورز، دامدار کما بیش با هم متفاوت است. در بسیاری از موارد طبقه همکف به محل نگهداری گله و انبار اختصاص دارد. فضای اصلی مسکونی در طبقه بالاتر واقع است و از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود.

هزینه و زمان پیشنهادی بازدید

برای بازدید از روستای اورامان هزینه ای دریافت نمی شود و ۲۴ ساعته می توان از این روستا بازدید نمود. اگر از سنندج یا مریوان حرکت کنید می ‌توانید یک روزه از اورامان تخت بازدید کنید.

نحوه دسترسی به روستای اورامان

روستای اورامان تخت با مریوان ۷۵ کیلومتر فاصله دارد و در قسمت جنوب شرقی آن قرار گرفته است. اگر از مریوان حدود نیم ساعت به سمت سنندج برانید به سه راهی معروف حزب الله خواهید رسید. از اینجا باید به سمت روستای اورامان تخت بپیچید. جاده اورامان در دامنه کوه‌های زیبا ایجاد شده است.

در روستای اورامان از چه بناهایی می توان بازدید کرد؟

آرامگاه پیر شالیار
در نزدیکی‌های اورامان تخت در مسیری موسوم به بلبه‌ رهه ورامان، مهم ‌ترین مکان تاریخی شهر را که آرامگاه پیر شالیار نام دارد می‌توانید ببینید که بنایی ساده دارد. بنای آرامگاه پیر شالیار از سنگ است و گنبدی فیروزه‌ ای دارد و از احترام بسیاری نزد مردم برخوردار است.
مسجد اورامان تخت
مسجدی قدیمی در اورامان تخت وجود دارد که از مساجد کم ‌نظیر ایران محسوب می‌شود و با وجود بازسازی، هنوز هم می‌توان اصالت را در بافت این بنا دید و لذت برد. در ساخت این مسجد از سنگ برای بنا و چوب گردو برای در و پنجره‌ها استفاده شده است. این مسجد از انواع مساجد شبستانی است و گنبدی بر فرازش دیده نمی شود. نکته جالب در مورد مسجد اورامان تخت، وجود چهار گلدسته و چهار طبقه بودن بنای آن است. ۱۴ ستون از چوب گردو در داخل مسجد دیده می‌شود که نقوش اسلامی دارند.
طبیعت روستای اورامان
رودخانه‌های سیروان و لیله در نزدیکی اورامان تخت جریان دارند و کوه‌های سر به فلک کشیده چشم‌اندازهایی بی ‌نظیر را پیش‌ روی‌ تان قرار می‌دهند. درختان بلوط از دیدنی‌های این منطقه هستند و در کنار آنها درختان میل، شرو، پسته وحشی، گردو، توت، زالزالک، گلابی، انجیر، انار و … نیز دیده می‌شود.

بهترین زمان سفر

بهترین فصل سفر به اورامان تخت، بهار و به ویژه اردیبهشت ماه است. اگر قصد سفر به کردستان و اورامان را داشته باشید می توانید با تهیه بلیط هواپیما یا هر وسیله نقلیه دیگری از زیبایی های این منطقه لذت ببرید.

مکان های دیدنی نزدیک روستای اورامان

مسجد اورامان تخت: ۲۷۰ متر
آرامگاه پیرشالیار: ۸۰۰ متر
روستای بلبر: ۹.۸ کیلومتر

مکان های اقامتی نزدیک به روستای اورامان

هتل اورامان تخت: ۱۹ متر
خانه مسافر دیوه خان: ۴۰۰ متر
هتل شادی اورامان: ۱ کیلومتر

رستوران ها و غذا خوری های نزدیک به روستای اورامان

کافه رستوران کوردیا: ۴۰۰ متر
کبابی کوگا:۵۵۰ متر
غذای آماده ته کسه ر: ۷۵۰ متر
کافه رستوران سنتی بنفشه: ۲.۴ کیلومتر
کبابی قدیمی کماله: ۳.۳ کیلومتر