حمام چهار فصل اراک

اراک، مرکز استان مرکزی ایران است. شهر اصلی اراک که ابتدا نامش سلطان آباد بود و توسط یوسف خان گرجی تأسیس شد. اراک از جنوب، غرب و شرق توسط کوه ها احاطه شده است و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا حدود ۱۷۵۰ متر است. این شهر در ۲۶۰ کیلومتری شهر تهران واقع شده است و در مجاورت شهر‌های قم و اصفهان قرار دارد. این شهر جاذبه‌های گردشگری تاریخی و طبیعی بسیاری دارد که حمام چهار فصل یکی از آثار تاریخی آن است که از اواخر دوره قاجار به جا مانده است. گردشگری که از حمام چهار فصل در خیابان بهشتی دیدن می‌کند، هم می‌تواند خرید کند و هم در کافه‌های نزدیک وقت بگذراند.
مرکز خرید گلستان و مرکز خرید جلالی نیز در نزدیکی موزه حمام چهار فصل قرار دارند و بازدیدکنندگان می‌توانند با یک پیاده روی کوتاه به آن جا برسند. مرکز خرید معروف امیرکبیر نیز ۵ دقیقه پیاده تا موزه فاصله دارد. در نزدیکی حمام چهار فصل، خانه ای قدیمی به نام خانه خاکباز وجود دارد که به تازگی تبدیل به یک رستوران و موزه سنتی به نام موزه مفاخر شده است، که نه تنها می‌توانید از رستوران موزه مفاخر برای خوردن غذاهای سنتی اراکی استفاده کنید بلکه از خانه تاریخی لذت ببرید و عکس بگیرید. در صورت خرید بلیط هواپیما و سفر به شهر اراک، بازدید از این جاذبه ضروری است و گردشگران می توانند از دیدن این مکان لذت ببرند.

چرا بازدید از حمام چهار فصل اراک پیشنهاد می‌شود؟

• این حمام به دلیل تزئینات خاص و نقاشی‌هایش یک شاهکار معماری محسوب می شود.
• حمام چهار فصل دارای زیباترین کاشی کاری در قرون اخیر است.
• بازدید از این حمام برای علاقمندان به تاریخ پیش از اسلام و پس از اسلام گزینه بسیار مناسبی است.

تاریخچه حمام چهار فصل

حمام چهارفصل یکی از جاهای دیدنی اراک و از آثار به جا مانده از دوران قاجار است و در حدود ۱۰۰ سال پیش توسط تاجر فرش به نام حاج محمد ابراهیم خوانساری ساخته شده است. وی چندین بنای دیگر از جمله حوزه علمیه در اراک را حمایت می‌کرد. این حمام تنها حمام موجود در کشور است که بخش خاصی برای اقلیت‌های مذهبی دارد.
در آن زمان، یهودیان دارای برخی امکانات مانند قبرستان و مدرسه بودند، اما آن‌ها حمام نداشتند و حق استفاده از حمام عمومی را نداشتند، بنابراین بنیانگذار این ساختمان تصمیم به ساخت آن گرفت. این حمام به دلیل کاشی کاری سربینه (رختکن) که چهار فصل سال را به تصویر می‌کشد، چهار فصل نامگذاری شده است. این بنای ارزشمند درتاریخ دهم آبان ماه ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۳۳۹در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و پس از عملیات تعمیر و بازسازی در سال ۱۳۷۳ به عنوان موزه باستان شناسی و مردم شناسی اراک بازگشایی شد و در حال حاضر پذیرای علاقمندان و گردشگران زیادی است. مجسمه‌های مومی، تجهیزات قرقره، ظروف مسی، نسخه‌های خطی و ظروف فلزی برجسته از آثار موجود در این موزه هستند. اسکلت انسانی ۷۵۰۰ ساله که در تپه شیب دار شازند یکی از شهر‌های استان مرکزی پیدا شده است در این موزه قرار دارد.

معماری حمام چهار فصل

این حمام شامل چهار حمام یکی برای زنان، یکی برای مردان، یکی برای اقلیت های مذهبی و یک حمام خصوصی است. مساحت این حمام برابر با ۱۶۰۰ متر مربع است. در گذشته، آب مورد نیاز برای حمام از طریق قنات تأمین می‌شد. تقریباً تمام فضای داخلی حمام با کاشی موزاییک تزئین شده است. سربینه دارای ۸ ستون، گنبد بلند و کاشی کاری دلپذیر و نقش برجسته گچ بری با نقوش عربی و نقاشی صحنه های تاریخی است که چشم هر بیننده ای را خیره می کند. خط بنایی، موزاییک و کاشی‌های چند رنگ از دیدنی ترین زیورآلات مورد استفاده در ساختار حمام هستند. این کاشی‌ها به طرز فریبنده‌ای برای پوشش بدنه مجموعه استفاده شده‌اند و تصاویر زیبایی از انسان‌ها و همچنین حیوانات و گل‌های مختلف را به تصویر می‌کشند. رنگ‌های استفاده شده در کاشی‌ها بیشتر زرد، لاجوردی، فیروزه‌ای، سفید، سبز، خاکستری، قرمز و نارنجی است. طبقه اول این ساختمان حدود سه متر کمتر از کف خیابان است، بنابراین آب به راحتی و با اتلاف حرارت کمتر به حمام منتقل می‌شود. رختکن زنان یکی از زیباترین قسمت‌های این ساختمان است که دارای گنبد یکپارچه بدون ستون است. سقف همه قسمت‌های حمام گنبد قوسی است.

هزینه و زمان پیشنهادی بازدید

همه روزه از ساعت ۹ صبح الی ۷ عصر می‌توانید از این مجموعه زیبا دیدن کنید. مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از این موزه ۱ الی ۲ ساعت است.

نحوه دسترسی به موزه حمام چهار فصل اراک

همانطور که قبلاً ذکر شد، حمام چهار فصل در خیابان بهشتی قرار دارد که یکی از اصلی ترین خیابان‌های شهر اراک است. بنابراین، راه‌های زیادی برای رسیدن به حمام تاریخی وجود دارد. بازدیدکنندگان می‌توانند به راحتی با تاکسی شاتل به این مکان بروند. همچنین تاکسی عمومی برای میدان باغ ملی وجود دارد که تنها ۲۰۰ متر با این موزه فاصله دارد. نزدیک ترین ایستگاه اتوبوس در میدان هفت تیر است که تنها ۳۵۰ متر با این موزه فاصله دارد.

بهترین زمان سفر به اراک

اراک به دلیل واقع شدن در منطقه کوهستانی، آب و هوای سردی دارد به همین دلیل زمستان فصل مناسبی برای سفر به این شهر نیست. بهترین زمان سفر از اواسط بهار تا اواخر تابستان است.

مکان‌ها و جاذبه‌های دیدنی نزدیک حمام چهار فصل اراک

باغ ملی: ۱۸۰ متر
مرکز خرید امیرکبیر: ۸۵۰ متر
کلیسای مسروپ مقدس اراک: ۹۰۰ متر
مدرسه سپهداری: ۱.۷ کیلومتر
خانه صنایع دستی حسن پور: ۱.۷ کیلومتر

هتل‌های نزدیک حمام چهار فصل

مهمانپذیر توحید: ۴۰۰ متر
خانه معلم: ۱.۷ کیلومتر
هتل زاگرس اراک: ۱.۹ کیلومتر
مهمانسرای گردو: ۳ کیلومتر
هتل امیرکبیر اراک: ۶.۱ کیلومتر