کوه تفتان زاهدان

کوه تفتان زاهدان بلندترین قله در استان سیستان و بلوچستان، و از برترین جاذبه‌های گردشگری این استان، به‌ویژه برای کوه‌نوردان و صخره‌نوردان است. رشته‌کوه تفتان از چهار قله تشکیل شده که سه دهانه آن آتش‌فشانی است و همواره از دهانه آنها دود و گاز گوگرد خارج می‌شود. بلندترین قلۀ این رشته‌کوه زیبا ۳۹۴۱ متر است و بالا رفتن از آن فقط مناسب کوهنوردان حرفه‌ای است.
آخرین فوران این قله آتش‌فشانی ۶۹۰۰ سال پیش صورت گرفته و از آن زمان به بعد این قله در حال انتشار دود و گوگرد است. نام کوه تفتان از واژه تپت گرفته شده که به زبان محلی به معنای گرما است.
قله‌های کوه تفتان در گستره‌ای به درازای ۱۲ کیلومتر پراکنده شده‌اند. معروف‌ترین قله آتش‌فشانی این رشته‌کوه چهل تَن نام دارد. نام چهل تن را به این دلیل به این قله داده‌اند که بر اساس افسانه‌ای چهل تن از رهروان راه حقیقت در این کوه گم شده‌اند. نام دیگر این قله زیارت است. نام قله‌های دیگر تفتان مادر کوه، صبح کوه و نر کوه است.
یکی از ویژگی‌های کوه تفتان وجود معدن‌های باارزش فلزات گران‌بها مانند طلا، مس، تیتانیوم، منگنز، آنتیموان و مواد باارزش دیگر است.

چرا بازدید از کوه تفتان زاهدان را پیشنهاد می کنیم؟

ویژگی‌های منحصربه‌فرد این منطقه از ایران، کوه تفتان را به یکی از بهترین مکان‌های کوهنوردی و صخره‌نوردی برای ورزشکاران تبدیل کرده است. با مروری بر برخی از ویژگی‌هایی این منطقه همراه ما باشید.
* کوه تفتان یکی از آتش‌فشان‌های فعال ایران است و دیدن این دهانه‌های آتش‌فشانی که دود و گاز گوگرد از آنها خارج می‌شود، شانسی است که نباید آن را از دست داد. هر ایرانی برای یک بار هم که شده، باید به این منطقه برود و قدرت طبیعت را از نزدیک ببیند.
* اگر از زاهدان به سمت تفتان می‌روید، شهرستان خاش را هم ببینید و با مردم بلوچ این منطقه آشنا شوید.
* آب چشمه‌های آبگرم این منطقه خواص درمانی بسیاری دارند و درمان دردهای استخوانی هستند. پس اگر به کوه تفتان رفتید، فراموش نکنید ساعتی هم بدن خود را به چشمه‌های آب گرم آنجا بسپارید.
* اگر به دامنه کوه تفتان رفتید، یا از آن بالا رفتید، نگاهی به گونه‌های مختلف گیاهی دامنه کوه بیندازید. گیاهان دارویی زیادی در دامنه کوه می‌رویند که شاید همیشه در عطاری‌ها به دنبال آنها بودید. درختچه‌هایی مانند بادام کوهی، گز، سیه چوب، و بوته‌های آویشن، کاسنی، ریواس، پیاز کوهی، خارکلک و پونه را در آنجا می‌بینید که هر کدام خواص دارویی زیادی دارند.
* اگر شما سنگ‌نورد حرفه‌ای هستید، دو دیوار سنگ‌نوردی به نام گراش خان و شصت خدا در کوه تفتان وجود دارد که در بیشتر فصل‌های سال می‌تواند پذیرای شما باشد.
* در دل کوه و در مسیر رفتن به قله تفتان، باغ‌های بسیار و چشمه‌های فراوان آبگرم و سرد در مسیر شما قرار گرفته که شاید همه آنها را نتوانید به‌صورت هم‌زمان در یک منطقه ایران بیابید.

ویژگی های طبیعی و گردشگری برجسته کوه تفتان زاهدان

در نزدیکی قله کوه تفتان زاهدان سه دریاچه وجود دارد که دریاسر نام دارند. دو دریاچه بخش شمالی کوه کم‌عمق‌تر هستند و آب آنها شیرین است. آب سومین دریاچه شور است و عمق آن نیز بیشتر از دو دریاچه آب شیرین است. رودهای مختلفی به این دریاچه‌ها می‌ریزند که لادیز و گزد دوتای آنها هستند. آب این دریاچه‌ها و رودها در فصل‌های پربارش و خنک سال بیشتر و در فصل تابستان کمتر است.
چشمه‌های بسیار آب شیرین و آبگرم گوگردی در اطراف قله و دریاچه‌ها قرار گرفته‌اند. چشمه‌های آبگرم جم چن در شمال غربی قله، چشمه آمنی و یوسف آباد در غرب قله، و چشمه برآبک در شمال قله قرار گرفته‌اند. چشمه ترشاب هم در نزدیکی روستای ترشاب، در جنوب قله تفتان است. همچنین چشمه‌های آبگرم مرغاب در جنوب شرقی قله تفتان، گنج امین در غرب روستای سنگاه، چشمه‌های کولکو، پوچلگی و پاول در شرق قله تفتان هم این مجموعه را کامل می‌کنند.
با اینکه کوه تفتان از نظر جغرافیایی در منطقه گرم و خشک قرار گرفته است، در ماه‌هایی از سال از برف و یخ پوشیده می‌شود. همچنین در این منطقه با حیوان‌هایی مانند گرگ و شغال هم ممکن است برخورد کنید.

چگونه به کوه تفتان زاهدان برویم؟

اگر از تهران به‌قصد کوهنوردی یا دیدن کوه تفتان به این منطقه می‌روید، راه زیادی در پیش دارید. پیشنهاد ما به شما تهیه ارزانترین بلیط هواپیما از تهران به مقصد زاهدان است. با تهیه بلیط هواپیما چارتر سفری ارزان به زاهدان خواهید داشت. فاصله بین زاهدان تا دامنه کوه تفتان ۱۶۳ کیلومتر است که کمتر از سه ساعت زمان می‌برد.
برای کوه‌نوردان حرفه‌ای چهار مسیر مختلف برای رسیدن به کوه در دسترس است که بهترین آنها مسیر جبهه غربی کوه است. پناهگاهی نیز به نام صبح در بلندی ۳۲۵۰ متری کوه برپا شده است که پس از گذر از تنگ گلو به آن می‌رسید. توجه داشته باشید که بالا رفتن از این قله‌ها بهتر است با راهنما و با اطلاع هیئت کوهنوردی استان صورت گیرد.

جاهای دیدنی نزدیک به کوه تفتان زاهدان

در مسیر زاهدان به تفتان دیدن روستاهای زیبا و دیدنی کوشه، تمندان، ترشاب، سنگان، انجیرک، خارستان و ده‌ها روستای دیدنی دیگر را که از دیدنی‌ترین مناطق گردشگری این استان هستند را از دست ندهید. همچنین در بازگشت از قله سری به شهر خاش بزنید و از دیدنی‌های این شهر نیز دیدن کنید.

هتل ها و اقامتگاه های نزدیک به کوه تفتان زاهدان

نزدیک‌ترین اقامتگاه به کوه تفتان در روستای تمندان قرار گرفته است. این روستا که حدود ۳۰ کیلومتری کوه تفتان است، پر از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری است.
سخن پایانی
بهترین زمان برای رفتن به کوه تفتان زاهدان فصل بهار، و به‌ویژه فروردین و اردیبهشت است. در پائیز و زمستان نیز می‌توان برای بالا رفتن از قله به این منطقه رفت، اما در این فصل‌ها با وزش بادهای شدید و آزاردهنده‌ای روبه‌رو خواهید شد. در تابستان نیز گرمای سوزان آفتاب مانع کوه‌نوردی و سنگ‌نوردی است.
اگر کوه‌نورد هستید و برای بالا رفتن از قله‌های کوه تفتان به این منطقه سفر کردید، یا گردشگری هستید و به‌قصد تماشای این قله‌ها از دور، به این منطقه رفته‌اید، یک نکته را به خاطر داشته باشید. گازهای بیرون آمده از دل قله‌های این آتش‌فشان سمی هستند. اگر به قله‌ها نزدیک شدید یا وزش باد دودِ گوگرد را به سمت شما آورد، حتما دهان و بینی خود را با ماسک بپوشانید.
همچنین در زمان بارش باران در جایی پناه بگیرید. گازهای گوگرد در ترکیب با قطره‌های باران تبدیل به اسیدِ خطرناک سولفوریک می‌شود که برای شما خطرناک است.