درباره شهر نیشابور
نیشابور یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران است که به شهر فیروزه شهرت دارد و زادگاه بزرگان و اندیشمندان زیادی است. نیشابور به عنوان دومین شهر بزرگ در استان خراسان رضوی در دامنه های بینالود قرارگرفته است. با شنیدن نام نیشابور در ذهن خیلی ها سنگ زیبای فیروزه تداعی می شود، سنگی قیمتی که جزو سوغاتی های مشهور نیشابور شناخته شده و به کل جهان صادر می گردد. همچنین نیشابور به شهری فرهنگی، گردشگری، صنعتی و تاریخی در شمال شرق ایران شهرت دارد و به عنوان یکی از نمادهای تاریخ و فرهنگ ایران معروف است. نیشابور مركز تمدن و هنر ایرانی شاعران و اندیشمندان زیادی را پرورش داده است، همچنین به دلیل قرارگیری این شهر در مسیر جاده ابریشم مورد توجه گردشگران زیادی قرار می گیرد و اکنون نیز بعد از گذشت سال ها هنوز هم گردشگران مشتاقانه به
رزرو بلیط هواپیما می پردازند. شهر نیشابور دارای قومیت هایی مانند فارس، ترک، کرد، بلوچ، عرب، ازبک و ارمن است که زبان مشترک همه این اقوام فارسی است. با سفر به این شهر زیبا می توانید جاذبه های طبیعی و تاریخی زیادی را از نزدیک ببینید و سفر بی نظیری را تجربه کنید.
تاریخچه شهر نیشابور
نیشابور به عنوان یادگاری از دوره صفویه باقی مانده و در دوره میانه و خوارزمشاهیان به عنوان پایتخت فرهنگی شناخته شده است. شهر نیشابور در سده یازدهم به عنوان هشتمین شهر بزرگ جهان بوده و تاریخ نیشابور از دوره ساسانیان آغاز می شود که این شهر به دستور شاپور یکم تاسیس شده و در سال ۶۴۳ میلادی فتح گردیده است، همچنین این شهر برای مدتی به عنوان پایتخت امیرنشین طاهریان بوده است، در قرن ششم هجری قمری حکومت غزنویان به دست سلجوقیان از بین رفت و سپس طغرل این شهر را به عنوان اولین پایتخت سلجوقیان برگزید. دین اسلام نیز به صورت رسمی از سال ۶۴۳ میلادی وارد نیشابور شد و شیعه اسماعیلی دومین مذهب رایج در نیشابور به رسمیت شناخته شد.
در اوایل دوره اسلامی، عظمت این شهر در حدی بود كه شهرت جهانی داشت و بر روی سكه های دوران خلفای اموی و عباسی نام این شهر دیده می شد. با مهاجرت ارمنی ها به نیشابور در سده بیستم باری دیگر مسیحیت در این شهر رواج پیدا کرد، سپس تعداد ارمنی های نیشابور از دهه ۱۹۸۰ کمتر شد و امروزه تعداد بسیار اندکی باقی مانده است. همچنین این شهر چندین بار به خاطر زلزله ویران شده و دوباره مورد بازسازی قرار گرفته است. در قرون وسطی و دوران طلایی اسلام نیز به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای جهان اسلام است که گسترش یافته و صاحب جایگاهی ممتاز شده است.
موقعیت جغرافیایی نیشابور
شهرستان نیشابور در ارتفاع ۱۲۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد و تراکم نسبی جمعیت این شهرستان حدودا ۴۲ نفر در کیلومتر مربع است. نیشابور از شمال به شهرستان های چناران و قوچان و از جنوب به شهرستان های کاشمر و تربت حیدریه و از شرق نیز به شهرستان مشهد و از غرب نیز به شهرستان های اسفراین و سبزوار محدود می شود. اين شهرستان به شكل بيضی بوده و در امتداد رشته كوه بينالود قراردارد و این رشته كوه ها به صورت نواری نيشابور را از شهرهای مشهد، چناران و قوچان جدا می کند.
آب و هوای نیشابور
شرایط آب وهوایی در نیشابور معمولا در زمستان ها سرد و خشک و در تابستان ها گرم و خشک است، بدین جهت بهترین زمان سفر به شهر نیشابور بین ماه های اسفند تا خرداد و شهریور تا آبان است. شهر نيشابور در فلات مركزی و نيمه بيابانی قرار دارد و در اثر وزش بادهای مهاجر هوا بسيار خنک می شود. دما به طور ميانگين ۸- الی ۳۳ درجه است و بارش باران از اواخر مهرماه آغاز گرديده و تا اوايل دی ماه ادامه دارد، سپس از اوايل دی ماه به صورت برف آغاز می شود و از اوايل فروردين ماه تا اوايل ارديبهشت نیز بارش بهاری اتفاق می افتد. همچنین می توان گفت در طول سال، نیشابور تحت تأثير توده های آب و هوايی متفاوتی قرار می گیرد، توده های سرد قطبی سیبری از اواخر پاييز تا اوايل بهار فعال می شود و توده های هوایی مرطوب مديترانه ای و اقيانوس اطلس از اواسط پاييز تا اواسط بهار را تحت تأثير قرار می دهند. در آخر نیز توده های هوایی گرم و خشک صحرای عربستان این شهرستان را تحت تأثير قرار داده و باعث افزايش دما و خشکی هوا می شود. پس در هنگام خرید بلیط هواپیما از آب و هوای این شهر مطلع شوید تا سفری به یاد ماندنی داشته باشید.
جاهای دیدنی شهر نیشابور
• آرامگاه خیام نیشابوری
حکیم ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری در دوره ترکان سلجوقی زاده شد و با آموزش در نزد عالمان و استادان برجسته در فلسفه و ریاضیات تبحر یافت. آوازه ایشان بیشتر در نگارش رباعیات است که شهرت جهانی دارد که به اغلب زبان های زنده ترجمه شده اند. خیام با حمایت ملک شاه سلجوقی به همراه جمعی از دانشمندان و ریاضیدانان معروف در رصد خانه به کارهای تحقیقات می پرداخت و نتیجه این تحقیقات نیز اصلاح تقویم رایج بوده است. آرامگاه خیام در باغی زیبا قرار دارد و بازدید از آن به همه گردشگران توصیه می شود. مجموعه خیام شامل کتابخانه، باغ، موزه است و آرامگاه خیام نیز به شکل یک ساختمان سنگی به شکل مربع ساخته شده است. برای بازدید از این مجموعه می توانید همه روزه از ساعت ۷ صبح تا ۱۱ شب مراجعه کنید.
• آرامگاه عطار نیشابوری
فریدالدین ابو حامد محمد عطار نیشابوری یکی از عارفان و شاعران مشهور اواخر سده ششم و اوایل سده هفتم هجری قمری بوده است. وی در سال ۵۱۳ هجری قمری در نیشابور متولد شد و در زمان حمله قوم مغول به شهر شادیاخ مهاجرت کرد، سپس در آن جا داروخانه ای بنا نهاد و طبابت، داروسازی و عرفان را آموخت. وی با کنار گذاشتن امور دنیوی به راه زهد، گوشه گیری و تقوی وارد شد و تا پایان عمر با بسیاری از عارفان هم صحبت بود، تا حدی که بیش از ۱۸۰ اثر مختلف از وی به یادگار مانده است، حدود ۴۰ مورد از آنها شعر و بقیه نثر هستند. این آرامگاه یادگاری از دوره تیموری است و در دوره پهلوی نیز مورد مرمت قرار گرفته است، بنای کنونی این آرامگاه به شکل هشت ضلعی با گنبد کاشی کاری شده است که چهار ورودی دارد. بازدید از این مجموعه همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۱۱ شب امکان پذیر است.
• آرامگاه کمال الملک
در کنار آرامگاه عطار نیشابوری، بنایی به کمال الملک اختصاص دارد و در ساخت این بنا از کاشی های معرق با نقوش بسیار هنرمندانه استفاده شده است. این بنا تلفیقی از معماری سنتی و مدرن است و نمای بنا و تزئینات و رنگ کاشی ها با آرامگاه عطار هماهنگی دارند و جنس سنگ مزار کمال الملک نیز مانند سایر سنگ های مزاری گرانیت است و در قسمت بالای سنگ نیز نقش برجسته ای از کمال الملک توسط شاگرد ایشان سنگ کاری گردیده است. این جاذبه دیدنی در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بازدید از این آرامگاه نیز همانند آرامگاه عطار نیشابوری است.
• مسجد جامع نیشابور
مسجد جامع نیشابور یکی از مهم ترین بناهای تاریخی شهر به حساب می آید که در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد و این مسجد دارای معماری بسیار زیبا به شیوه دوره تیموری است و تزئینات زیبایی در آن بکار رفته است، همچنین در چندین قسمت این مسجد کاشی کاری های معرق و هفت رنگ زیادی خواهید دید. مسجد جامع بدون مناره و گنبد است که در هیچ شهری چنین مسجدی را پیدا نخواهید کرد، در عوض، این مسجد دارای ۴ ایوان، ۳ درگاه و ۵ کتیبه با ارزش است. محراب این مسجد نیز مقرنس کاری شده و طاق نمای موجود به شکل یک نیم هشتی طراحی گردیده است.
• کاروانسرای شاه عباسی
یکی از بناهای ارزشمند و تاریخی به یادگار مانده از دوره شاه عباسی است و این روزها به عنوان موزه کاربری دارد و شامل سه بخش باستان شناسی، مردم شناسی و ویژه است. این کاروانسرا در زمان تاسیس خود در خارج از شهر قرار داشته است اما با گسترش شهر نیشابور در نزدیکی بافت مرکزی شهر واقع شده است. جنس بنا از ملات گچ و ماسه و سنگ لاشه است که در طی سال ها چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. همچنین این کاروانسرا از نوع چهار ایوانی با پلانی به شکل مربع است. بخشی از این کاروانسرا نیز به محل دائمی نمایشگاه آثار هنرهای دستی اختصاص داده شده است و چندین حجره نیز مخصوص تولید صنایع دستی و سنتی شهر نیشابور است. برای بازدید از این مجموعه می توانید همه روزه از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۹ شب می توانید مراجعه کنید.
• بازار تاریخی نیشابور
یکی از بازارهای سرپوشیده کشورمان در شهر نیشابور قرار دارد و جزو مکان های دیدنی شهر به شمار می رود. قدمت این بازار به دوره صفویان برمی گردد و تنها بخش به یادگار مانده از این بازار از دروازه مشهد آغاز شده و در دروازه عراق به پایان می رسد. چندین بنای به جای مانده از این بازار نیز سرا، کاروانسرا، تیمچه و گرمابه هستند. این بازار با نام بازار سرپوش نیز شهرت دارد و با گذشت ۵۵۰ سال از عمر این بازار هنوز هم پابرجاست. معماری این بازار از سادگی خاصی برخوردار است و طراحی آن شامل عناصر اسلامی است.
• دهکده چوبین
محلی در یکی از روستاهای نیشابور به دهکده چوبی شهرت دارد و توسط مهندس مجتهدی ساخته شده و یکی از دیدنی ها و تفرجگاه های نیشابور به شمار می رود. در این جاذبه دیدنی امکانات پذیرایی و اسکان فراهم گردیده است و مسجد چوبی این دهکده یکی ازشاهکارهای دیدنی است که در ساخت آن بیش از ۱۳ تن چوب به کار رفته است. سالانه گردشگران زیادی برای بازدید از این جاذبه دیدنی اقدام به خرید
بلیط هواپیما چارتر یا معمولی می کنند و برای مدت اندکی هم که شده از هیاهوی شهر دور خواهید شد و آرامش کویر در کنار سرسبزی برایتان بسیار جالب خواهد بود.
