آشنایی با سوغات کرمانشاه

دامنه‌های زاگرس و کوه‌های خشن و درعین‌حال روزی بخشش، میزبان تعداد زیادی از مردمان کردنشین ایران است. از سری استان‌هایی که زاگرس آن را در پناه خود گرفته است، می‌توان به کرمانشاه اشاره داشت. این استان و طبیعت بی‌نظیر آن یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری ایران به شمار می‌آید. سفر به کرمانشاه و خرید سوغات کرمانشاه، پیشنهاد ما به شما در این مقاله است.

از کرمانشاه چه می‌دانید؟

کرمانشاه از تاریخی غنی و طولانی برخوردار است. نشانه‌هایی از حیات در این ناحیه در دوره پارینه‌سنگی کشف شد و اولین بقایای فیزیکی شناخته شده از انسان نئاندرتال در ایران، در مجموعه بیستون کرمانشاه به دست آمد. بر اساس کشفیات باستان‌شناسان، قدیمی‌ترین روستای ماقبل تاریخ خاورمیانه با قدمت ۹۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، به نام «صحنه» در غرب کرمانشاه است. در نتیجه این استان از جاذبه‌های تاریخی بسیار زیادی بهره می‌برد که شاید معروف‌ترین آن‌ها طاق بستان و کتیبه بیستون داریوش کبیر باشد. ازآنجایی‌که اقلیم کرمانشاه بین دو منطقه آب و هوایی سرد و گرم قرار دارد، از آب و هوایی معتدل اما کوهستانی‌ برخوردار است. آسمان کرمانشاه در زمستان باران بیشتری دارد و در تابستان هوا نسبتاً گرم است. در بعضی از ماه‌های سال نیز بارش برف مشاهده می‌شود. با این حساب بهترین زمان سفر به کرمانشاه در بهار و در زمان اعتدال هوا است. تعداد تور کرمانشاه در این زمان بیش از تمام فصل‌های سال است و سفر به کرمانشاه جزو پرتکرارترین مقاصد گردشگری به شمار می‌آید.

صنایع دستی کرمانشاه

کرمانشاه به جهت برخورداری از تاریخی غنی و طبیعت بکری که دارد، در هر دو ساحت صنایع دستی و محصولات خوراکی حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد. در کنار این‌ها، این سرزمین مکانی مناسب برای کوچ‌نشینان و عشایر نیز هست؛ زیرا از علفزارهای سرسبز بهره می‌برد و زمین به خاطر برف و باران سالانه سیراب است. به همین خاطر از گذشته تاکنون دو سبک زندگی شهرنشینی و کوچ‌نشینی در این منطقه وجود داشته است و صنایع دستی بسیاری به محوریت زندگی عشایر در کرمانشاه ساخته می‌شود. در ادامه به چند نمونه از صنایع دستی این استان اشاره می‌کنیم که شما می‌توانید در بازدید از کرمانشاه آن‌ها را به عنوان سوغات کرمانشاه بخرید و با خود به شهرتان ببرید.


چیق/چیغ بافی: چیق بافی یکی از زیرشاخه‌های حصیربافی، هنری خانگی و صرفاً زنانه است که زنان خانه‌دار، بخصوص زنان عشایر کوچ‌نشین غرب کشور -خاصه کرمانشاه- ‌به صورت فصلی و در ساعات فراغت از سایر امور خانه‌داری به آن می‌پردازند. چادر خانه عشایر است و آن‌ها برای سرپا ماندن چادر، دیوارهایش را با میخ‌های توخالی محکم می‌کنند. در زبان محلی به این میخ‌ها «چیق» می‌گویند. از چیق بر اساس مدل آن در دو بخش استفاده می‌شود؛ یک نوع از آن ساده و تک رنگ است و برای حفاظت از بره‌های کوچک در فصول سرد سال استفاده می‌شود تا از شدت سرما تلف نشوند. نوع دوم را دورتادور چادر سیاه می‌کشند تا مانع ورود سرما و گرد و خاک به داخل چادر شود. محصولات چیق بافی با استفاده از نی تهیه می‌شوند و ماده اصلی و اولیه آن‌ها نوعی نی مردابی است که حالتی توخالی دارد. سازندگان چیق با دستان خود این نی‌ها از اطراف رودخانه‌ها و مرداب‌ها جمع‌آوری می‌کنند و آن را با یک وسیله تیز می‌ترکانند و از طول به چهار قسمت تقسیم می‌کنند. این زنان عشایر هنرمند، با استفاده از چندین نی و نخی که از بین آن‌ها عبور می‌کند، اشیاء زیبایی خلق می‌کنند. حتی گاهی این نخ‌ها نیز حاصل دسترنج خودشان است که پس از ریسیدن پشم حیواناتی نظیر بز به دست می‌آید. رنگ نخ‌ها در بافت چیق باعث شکل‌گیری طرح‌ها و نقش‌های مختلف می‌شود. چیق بافی امروزه به تولید وسایل جدیدتری چون پاراوان، پرده یا پوشش دیوار، صفحه‌های اسپند (جهت دوری از چشم بد، به اعتقاد عامه) و سبدهای حصیری دهانه گشاد منجر و از حالت مخصوص به عشایر خارج شده است.


چرم سازی: چرم سازی هنری تازه نیست؛ بلکه سابقه آن به تاریخ حیات بشری بازمی‌گردد. جایی که مردم اولیه به صورت ابتدایی با استفاده از پوست حیوانات برای خودشان لباس‌هایی چرمی می‌ساختند. اما در سده‌های اخیر این حرفه در کرمانشاه جلوه دیگری داشته است. با توجه به شرایط جغرافیایی منحصربه‌فرد کرمانشاه، چرم‌سازی از اصلی‌ترین مشاغل این ناحیه است. حضور عشایر و دام‌پروری در اکثر شهرهای این استان باعث شده تا دباغی و ساختن چرم از پوست دام‌ها گسترش پیدا کند. در چند سال گذشته، کرمانشاه یکی از شهرهای اصلی این هنر به شمار می‌آید. چرم کرمانشاه بهترین کیفیت را در بین تمام شهرهای ایران دارد و از اعتبار بسیاری بهره‌مند است. برای ساخت هر وسیله از یک نوع پوست استفاده نمی‌شود؛ بلکه پوست هر حیوانی برای نوع خاصی مناسب است. به طور مثال، برای ساخت خیک (جای روغن) از پوست بز و برای جای خوار و بار (جوانه) از پوست گوسفند استفاده می‌کنند. در صنعت چرم‌سازی نوین کرمانشاه که ماشین‌آلات به کمک انسان آمده‌اند، گاهی مواد اولیه از استان‌های دیگری چون همدان تأمین می‌شود. سپس هر آنچه می‌توان با چرم ساخت در این استان ساخته می‌شود؛ اعم از کیف، کفش، لباس، یراق چرمی اسب، لوازم چرمی شکار و غیره. در نتیجه اگر شما قصد تهیه بلیط هواپیما و بازدید از بازارهای کرمانشاه را دارید، مطمئناً بهترین وسایل چرمی را که می‌توانید به عنوان سوغاتی به عزیزانتان هدیه دهید، پیدا خواهید کرد.

موج بافی: موج بافی نیز از سری صنایعی است که به واسطه کوچ‌نشینی و دام‌پروری و توسط عشایر گسترش یافته است. موج بافی در اصطلاح به معنای رختخواب پیچی است که با استفاده از پشم تولید می‌شود و شکلی شبیه به جاجیم دارد. صنایع دستی تولید شده با این نوع بافت بیشتر به صورت زیرانداز، قالیچه و پرده تولید می‌شوند. موج بافی به‌طورکلی به دو صورت انجام می‌پذیرد؛ حالت اول بافت جانمازی یا سجاده شکل است و نوع دوم رختخواب پیچ نام دارد. در نوع رختخواب پیچ، هر دست رختخواب اعم از تشک و لحاف را درون یک بقچه جای داده و به یک دیوار از خانه تکیه داده و سپس و متکا یا رو متکا سفید گلدوزی‌شده در رویش قرار داده می‌دهند. اکثر تولیدکنندگان، محصولات موج بافی (موج بافی) را برای بومیان کرمانشاه تولید می‌کنند؛ اما در استان‌های کردستان و ایلام نیز موج بافی رواج دارد. کارگاه‌های موجی بافی بیشتر در شهرهای اورامانت، جوانرود، اسلام آباد غرب و گیلان غرب مستقر هستند. با مراجعه به بازارهای محلی کرمانشاه می‌توانید این محصولات را خریداری کنید. محصولات موج بافته شده باوجوداینکه در مسیر فراموشی هستند؛ اما همچنان از زیبایی خاصی برخوردارند و چشم‌نواز هستند. در نتیجه خرید یکی از این محصولات یک سوغاتی خاص و کم‌نظیر خواهد بود.

گیوه: به نظر می‌رسد خاستگاه گیوه شهر نودشه از توابع استان کرمانشاه بوده و از آن منطقه به سایر نقاط گسترش یافته باشد. در نتیجه گیوه‌بافی نیز از صنایع دستی خاص این استان به شمار می‌آید و کرمانشاه یکی از معدود مناطق کشور است که می‌توان گیوه دست‌ساز اصل را در آن یافت و خریداری کرد. بسیاری از مردم هنوز هم از گیوه به عنوان یک کفش روزمره استفاده می‌کنند و اخیراً استفاده از آن در میان بانوان نیز رواج یافته است. راحتی این کفش‌ها و منافذ بازی که برای عبور جریان هوا در درون آن وجود دارد، باعث شده تا استفاده از آن در تابستان و هوای گرم بسیار توصیه شود. گیوه یکی از معروف‌ترین سوغاتی‌های کرمانشاه است که در این شهر به وفور می‌توانید آن را پیدا کنید. این کفش‌های بادوام در استان‌های دیگر مانند اصفهان و فارس و قزوین نیز درست می‌شود. در کرمانشاه پنج نوع گیوه وجود دارد. ۱- گیوه تخت لاستیکی ۲- گیوه تخت آژیده ۳- گیوه ابریشم، ۴- گیوه زیر پارچه و ۵- گیوه تخت چرمی. معمولاً به دلیل نیازمند بودن به نیروی زیاد در ساختن گیوه دستی، این کار توسط مردان انجام می‌شود. بسیاری از گردشگران این کفش‌ها را برای تزئین می‌خرند و استفاده روزمره ندارند.


فرش کرمانشاه: فرش‌بافی در سرتاسر ایران به ویژه در بخش‌های مرکزی و غربی ریشه‌های عمیق تاریخی و فرهنگی دارد. کرمانشاه در کنار استان‌هایی چون کرمان، تبریز، قزوین، اصفهان، قم، کاشان و غیره، در بافت و تولید فرش به ویژه فرش‌های عشایری بافت و خصوصاً فرش قشقایی سرآمد است. فرش‌هایی که در قرن دوازده شمسی شهرت یافتند، با نقوش باغ یا شاخ و برگ به نام «کردی» شناخته می‌شوند و زمانی که بسیاری از فرش‌های شرقی در اواسط قرن نوزدهم میلادی به اروپا معرفی شدند، فرش‌های کردی بخشی از آن‌ها بودند. مانند بسیاری از صنایع دستی، قالی‌ها را بیشتر دختران و زنان جوان کرمانشاهی می‌بافند. برای بافتن این قالی‌ها، این افراد الگوها را هم از روی ذهن و تخیل خود و هم بر اساس طرحی خاص که توسط استادان طراحی نقشه قالی کشیده شده می‌بافند. معروف‌ترین قالی‌های کرمانشاه در شهر «سنقر» بافته می‌شود. معمولاً نخ این قالی‌ها از پشم تولید شده در کرمانشاه به دست می‌آید. این بار هم رونق دام‌پروری در میان این نواحی به کمک صنعت فرش‌بافی می‌آید. پشم کرمانشاه که از دام‌های کوهستان‌های زاگرس به دست می‌آید، به دلیل خاصیت کشسانی بالا و فر طبیعی، بهترین ماده برای بافت فرش ایرانی است. بافندگان سنقر علاوه بر قالی‌های مختلفی که در محلی به آن‌ها «لکیش»، «میانقلی» و «سرانداز» می‌گویند، قالی‌های کوچک دیگری نیز در نقش‌های مختلف می‌سازند. فرش کرمانشاه به ویژه برای توریست‌های خارجی سوغات بسیار مناسبی محسوب می‌شود. برای تجربه سفری زمینی و آسوده به کرمانشاه، خرید اینترنتی بلیط قطار بهترین گزینه برای شما خواهد بود، چراکه امکان تماشای طبیعت شگفت‌انگیز این منطقه در طول سفر برای شما فراهم خواهد گشت.

قلم‌زنی: یکی از جالب‌ترین هنرهای دستی که در ایران رواج دارد قلم‌زنی است. علاقه به ایجاد نقش و نگار بر روی اشیاء، چه چوبی، چه فلزی، چه پارچه و فرش و غیره، از دیرباز در میان مردمان این مرز و بوم وجود داشته است. در این میان، کنده‌کاری بر روی فلزات و ایجاد نقوش چشم‌نواز را قلم‌زنی می‌گویند. این رشته هنری سابقه‌ای طولانی در ایران دارد. در حقیقت قدیمی‌ترین وسایل قلم‌زنی شده‌ای که کشف شده است به دوره سکاها بازمی‌گردد. از این تاریخ تا امروز، ظروف بسیاری با طرح‌های زیبا و جذاب ساخته شده‌اند. اساتید برجسته این فن در مکتب اصفهان و شیراز و تبریز هستند. اما قلم‌زنی در کرمانشاه نیز رونق بسیاری دارد. در گذشته غالباً ظروف طلا و نقره و مس مورد نقش و نگار قرار می‌گرفتند. به طور مثال نقره‌کوبی روی فلزات در دوره‌ صفوی به اوج شکوفایی و کمال خود رسید و در این دوره، انواع تنگ‌ها و کاسه‌های قلم‌زنی شده مرسوم شده بود. امروزه بر روی انواع فلزات چون برنج، نقره و مس این هنر پیاده می‌شود. به ویژه در کرمانشاه قلم‌زنی بر روی مس صورت می‌گیرد. برجسته‌کاری، نیمه برجسته‌کاری، ریزه قلم‌زنی، حکاکی و مشبک‌کاری انواع سبک‌های قلم‌زنی هستند. ظروف قلمکاری شده کرمانشاه، یکی از بهترین گزینه‌ها برای خرید سوغاتی هستند.


مرس بافی: از سری هنرهایی که زیرمجموعه نساجی قرار می‌گیرد، می‌توان به مرس بافی اشاره کرد که خاصه در استان کرمانشاه رواج دارد و به ثبت ملی رسیده است. مرس گونه‌ای پارچه‌ی سنتی است که برای تولید لباس مردانه و زنانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. پشم بز «مرسی» (کرک نازک زیر گردن و شکم نوعی بز محلی)، ماده‌ی اصلی بافت این پارچه‌ی مخصوص است. به همین خاطر به‌سان اغلب صنایع دستی کرمانشاه، وابسته به دام است. به جهت گرمای فوق‌العاده‌ای که این لباس‌های مرس بافی شده ایجاد می‌کند، برای افرادی که ساکن کوهستان هستند، مانند عشایر، این لباس بسیار مناسب است. برای بافت مَرَس به دستگاه نخ‌ریسی ساده برای ریسیدن موی بز و سپس به دستگاه دو وَردی یا چهار وَردی ساده نساجی سنتی برای بافتن کلی آن نیاز است. قهوه‌ای، مشکی، سفید و خاکستری رنگ‌های غالب لباس‌های مرس بافی شده‌اند که در حقیقت رنگ اصلی نخ‌های به دست آمده از پشم بز است. پارچه نیز بدون نقش خاصی بافته می‌شود و به صورت تکه‌هایی ۱۵ سانتی‌متری است که به هم متصل می‌شوند. این پارچه در شهرهای مهاباد، روانسر، جوانرود، سقز و شهر زاخو عراق تولید می‌شود. پشم مرس در فرآیند تولید پارچه رنگ‌آمیزی نمی‌شود؛ بلکه از مخلوط دو یا چندگونه پشم خودرنگ با یکدیگر و حلاجی کردن آن‌ها به دست می‌آید. شاید برایتان خرید یک عدد از این لباس‌های سنتی و جذاب جالب توجه باشد. پس محصولات مرس‌بافی‌شده استان کرمانشاه را از دست ندهید.

جاجیم بافی و گلیم بافی: جاجیم و گلیم بافی از سری هنرهایی است که از دیرباز در میان زنان روستایی و عشایر ایران رواج داشته است. اقتصاد مبتنی بر دام که یکی از مظاهر آن استفاده از پشم بز و گوسفند است، به شکل‌گیری هنرهای مختلفی چون جاجیم‌بافی و گلیم بافی منجر می‌شود. این صنایع دستی هم جهت استفاده خود افرادی که آن‌ها را می‌بافند بوده و هم جهت فروش به شهرنشین‌ها است تا چرخ اقتصاد خانواده به چرخش درآید. جاجیم را می‌توان به عنوان بالاپوش در فصل سرما نیز استفاده کرد. جز آن به عنوان خورجین، به جای رومیزی، سفره و کیف نیز استفاده می‌شود. به همین خاطر مناسب محیط‌های سردی چون کرمانشاه است. گلیم نیز به عنوان فرش در خانه‌های روستایی و حتی اخیراً در منازل مدرن شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد. ماده‌ی اصلی این دو پشم است و نحوه بافتن آن به هم شباهت دارد. با این فرق که جاجیم در چهار تخته بافته می‌شود و بعد از بافت به هم متصل و دوخته می‌گردد و گلیم به صورت قالی در یک تخته بافته می‌شود. در منطقه اورامان و ثلاث، زنان جاجیم‌هایی از جنس مرغوب با نقش‌ها و طرح‌های زیبا خلق می‌کنند و به فروش می‌رسانند. اگر در بازارهای سنتی کرمانشاه قدم بزنید، این گلیم‌ها و جاجیم‌های زیبا با رنگ‌های بی‌نظیر را مشاهده خواهید کرد و خرید آن‌ها از بهترین سوغاتی‌هایی ممکن در کرمانشاه برای شما خواهد بود.
صنایع دستی کرمانشاه که می‌توانید از دیدن آن‌ها لذت ببرید و با خود به دیارتان ببرید بسیار زیادتر از موارد یاد شده است. جالب است بدانید ساخت وسایل موسیقی مثل دف نیز در میان مردم کردنشین بسیار رایج است و بهترین دف‌های کشور توسط کردهای غرب کشور ساخته می‌شود. اما اگر قصد دارید با خرید بلیط هواپیما کرمانشاه به این استان بروید، شاید قصد خرید خوراکی‌های کرمانشاه را داشته باشید. در زیر لیستی از سوغات‌های خوراکی کرمانشاه را برای شما تهیه کرده‌ایم.

سوغات خوراکی کرمانشاه

نان برنجی: کرمانشاه به نان برنجی‌هایش شناخته می‌شود. این شیرینی خوشمزه از معروف‌ترین شیرینی‌های ایران است که طرفداران بسیار زیادی دارد. بیشتر افرادی که به کرمانشاه می‌روند، تقریباً امکان ندارد این نان خوشمزه را امتحان نکنند. ماده اصلی این نان آرد و برنج است. از روزگاران دور که برنج از گیلان و مازندران با زحمت به این منطقه حمل می‌شد، ماده اصلی این شیرینی قرار گرفت. شیوه پخت آن هم شبیه به کلوچه برنجی گیلان است که در کرمانشاه تکمیل‌تر شده و به شکل خشک برای ماندگاری بالا طبخ شده است. پخت این نان به دوران قاجار برمی‌گردد. در این دوره مسافران برای سفر به عتبات عالیات ناگزیر به عبور از کرمانشاه بودند و این استان توقفگاه زائران بود. بهترین راه برای رفع گرسنگی مسافران تهیه یک نان مقوی و خوشمزه بود و چه چیزی بهتر از نان برنجی؟ نان برنجی امروزه در استان‌های دیگر با دستورهای پخت متفاوتی تهیه می‌شود. عده‌ای این نان را با زعفران درست می‌کنند که مورد علاقه بسیاری است. هرچند در دستور اولیه آن زعفران دیده نمی‌شود. خوردن این نان‌های خوشمزه در یک عصر زیبا همراه با یک نوشیدنی داغ بسیار حس دلپذیری خواهد داشت. نان برنجی معروف‌ترین سوغاتی کرمانشاه است.

روغن کرمانشاه: به واسطه دامنه‌های سرسبز زاگرس و رواج دام‌پروری در استان، روغن کرمانشاه شهرت بسیاری دارد. کرمانشاه آب و هوای شگفت‌انگیزی دارد و به همین دلیل تمام محصولات دامی که در این شهر پیدا می‌شود کیفیت بسیار بالایی دارند. در حقیقت سوغات کرمانشاه با دام‌پروری گره خورده است. روغن کرمانشاه یک محصول محلی است و مرغوب‌ترینش در دستان روستاییان و عشایر استان پیدا می‌شود. برای آن نام مخصوصی نیز در نظر گرفته و در کرمانشاه به آن «رون دان» می‌گویند. این روغن حیوانی غلظت بسیار زیادی دارد و استفاده زیاد آن ممکن است مضر باشد. برای تولید این روغن‌ها عشایر و روستاییان پس از دوشیدن شیر گاو یا گوسفند از آن دوغ درست می‌کنند. سپس دوغ را در مشک می‌ریزند و با تکان دادن مداوم مشک، کره را از دوغ جدا می‌کنند. سپس کره جدا شده را بر روی آتش قرار می‌دهند تا دوغ آب آن گرفته شده و سپس روغن حیوانی را از آن جدا می‌کنند. پس از سرد شدن، روغن حیوانی حاصله را به داخل هیزه (پوست دباغی شده گوسفند یا بز برای نگهداری روغن حیوانی) می‌ریزند و به آن گیاهان خوش عطری مثل «چویر» اضافه می‌کنند. بعد از مدتی ماندن در هیزه، روغن حیوانی آماده استفاده است و می‌توان از آن برای پخت و پز و سرخ کردن استفاده کرد. این روغن روزانه به سرتاسر ایران ارسال می‌شود و طرفداران بسیار زیادی دارد. عطر و طعم آن بی‌نظیر است و باعث خوش‌طعم شدن غذا خواهد شد. اگر قصد سفر به کرمانشاه را دارید، برای کسب اطلاعاتی بسیار سودمند درباره این شهر تماشایی می‌توانید مطلب راهنمای سفر به کرمانشاه را مطالعه کنید.


کاک: کاک یکی از معروف‌ترین سوغاتی‌های این استان بوده که حتی در لیست میراث معنوی کرمانشاه نیز ثبت شده است. این شیرینی علاوه بر کرمانشاه، در خرم‌آباد و شیراز نیز تهیه می‌شود. شیرینی مشابه آن که در شیراز پخت ‌می‌شود «یوخه» نام دارد و باوجوداینکه به هم شبیه هستند، نحوه تهیه این شیرینی در شیراز و کرمانشاه تفاوت‌هایی دارد و ضخامت هر لایه در یوخه شیراز کمتر از کاک کرمانشاه است. کاک در واقع نوعی شیرینی است که از خمیر نازک تهیه می‌شود. لایه‌های زیادی دارد و بین این لایه‌ها می‌توانید شکر، بادام، پسته و هل بچشید. در دستور اصلی این شیرینی آرد گندم و تخم مرغ و آب ولرم و روغن حیوانی دیده می‌شود. سپس در لایه‌های آن مواد یاد شده در بالا ریخته می‌شود. سپس مواد را در اشکال مختلف و غالباً لوزی شکل در قالب می‌ریزند. تردی کاک بسیار دل‌نشین است. اگر مسافر کرمانشاه باشید به راحتی می‌توانید این شیرینی را در سطح شهرها پیدا کنید و با خود به شهرتان ببرید. البته باید حواستان به این باشد که این شیرینی را باید در ظرف دربسته نگهداری کنید تا رطوبت، تردی کاک‌ها را از بین نبرد.

نان خرمایی: از شیرین‌ترین نان‌هایی که در کرمانشاه پخته می‌شود و برای یک عصرانه همراه با یک نوشیدنی داغ بسیار لذت‌بخش خواهد بود می‌توان به نان خرمایی اشاره کرد. این نان شباهت‌های بسیاری به کلمپه‌هایی که در کرمان پخته می‌شود دارد. در گویش محلی به این نان «نان خانقی» گفته می‌شود. برای تهیه این شیرینی، کره، بیکینگ پودر و ماست را با هم روی حرارت قرار می‌دهند. پس از دو ساعت، خرما و گردو و پودر دارچین و گلاب را به مواد اضافه می‌کنند. مواد حاضر شده را به تکه‌های کوچک تقسیم می‌کنند و در فر قرار می‌دهند. پس از آماده شدن نان خرمایی باید صبر کرد تا خوب سرد شوند و سپس داخل ظرف قرار داد. این شیرینی‌‌ها بسیار ترد و شکننده هستند و باید در زمان انتقال به ظرف خوب سرد شده باشند. دستور اولیه این نان چنین است که ذکر شد؛ اما می‌توان با مواد مختلفی مثل زعفران یا زیره آن را اندکی تغییر داد. نان خرمایی بسیار مقوی است و یکی از سوغاتی‌های خوشمزه و دوست‌داشتنی کرمانشاه محسوب می‌شود.

شیرینی بژی: شیرینی بژی از سری شیرینی‌هایی است که در جشن‌ها و عزاداری‌ها در کرمانشاه می‌پزند و پخت آن بسیار متداول است. این شیرینی به دلیل ماندگاری بالا و طعم بی‌نظیرش در بین بسیاری از مردم شهر محبوبیت زیادی دارد. شیرینی بژی علاوه بر کرمانشاه در استان‌های کردستان، لرستان و ایلام طبخ می‌شود. شیرینی بژی بیش از آن‌که در بسته‌بندی‌های معمول یافت شود، در دستان زنان محلی کرمانشاه یافت می‌شود. زنان محلی بویژه در روستاها این شیرینی را در خانه خود می‌پزند و اگر شما در تور کرمانشاه به روستاهای آن سفر کنید، می‌توانید مستقیماً از خود این زن‌ها این شیرینی را خریداری کنید. نام‌گذاری شیرینی بژی علت جالبی دارد. بژی در زبان کردی معنای زنده یا زنده بودن می‌دهد. می‌گویند در گذشته این شیرینی توشه مسافران و سربازان بوده است تا در مواقع گرسنگی و کمبود غذا از آن استفاده کنند. و به همین دلیل آن را بژی نامیدند. روش پخت این شیرینی بدین صورت است که رازیانه، آرد گندم، شکر، روغن حیوانی کرمانشاه و شیر را با هم مخلوط و در روغن سرخ می‌کنند. سپس بلافاصله در یک ظرف دربسته مثل قابلمه می‌گذارند تا نرم شود. عشایر ترک‌زبان و قشقایی نیز یک شیرینی مشابه بژی دارند و به آن «برساق» می‌گویند. در این شیرینی به جای شکر در آن شیره انگور ریخته و از خمیر مایه نیز استفاده می‌کنند.

از کدام بازارها و مراکز خرید سوغات کرمانشاه را بخریم؟

بازار کرمانشاه: یکی از معروف‌ترین بازارهای سنتی کرمانشاه که به بازار کرمانشاه شهرت دارد، از بهترین مکان‌هایی است که شما می‌توانید سوغات مورد نظرتان را در آن خریداری کنید. بازارهای قدیمی بهترین مکان برای خرید صنایع دستی هر شهری هستند. این بازار در دوره قاجار و در زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است و جزء جاهای دیدنی کرمانشاه نیز بشمار می‌رود. به دلیل نزدیکی کرمانشاه با مرز عراق، معمولاً اجناس بسیار متنوعی در این بازار یافت می‌شده است. در بازار، اصنافی که یک کالای خاص و شبیه به هم را به فروش می‌رسانند در همسایگی یکدیگر قرار گرفته‌اند و این موضوع ساختار یکپارچه و هماهنگی به بازار بخشیده است. شکل طولی بازار نیز به این مسئله کمک کرده است. فضاهای موجود در این بازار شامل راسته بازارها، دالان‌ها، حجره‌ها (دکان‌ها)، چهارسوق، کاروانسرا، میادین، مساجد و تکایا و قهوه‌خانه‌ها است که در مجموع هجده راسته را تشکیل می‌دهند: راسته‌های علاف خانه، تفنگ‌سازی، توپخانه، ترک‌ها، سراج‌ها، مسگرها، صحاف‌ها، حوری آباد، زرگرها، حلبی‌سازی، کلوچه‌پزها، بزاز خانه نو و کهنه، فراش‌باشی، صندوق سازی بنکدارها، آهنگرها و راسته بازار چال حسن خان. بازار کرمانشاه یکی از بهترین مکان‌ها برای آشنایی با فرهنگ مردم غرب ایران است.

بازار نان برنجی: شاید برایتان جالب باشد بدانید نان برنجی در کرمانشاه آن‌قدر اهمیت دارد که یک بازار به نام آن در کرمانشاه می‌توانید پیدا کنید. بازار نان برنجی کرمانشاه معدن انواع و اقسام نان برنجی و بهترین مکان برای خرید سوغاتی‌های خوشمزه است. اگر اطرافیان شما بشنوند که شما قصد سفر یا پرواز به کرمانشاه را دارید، محال است از شما نخواهند که برایشان از نان برنجی‌های خوشمزه این استان سوغاتی نبرید. برای خرید این نان‌ها کافی است به خیابان مدرس کرمانشاه بروید. بالاتر از مسجد جامع این بازار را پیدا خواهید کرد. هنگام وارد شدن به بازار، عطر خوش هل و گلاب شما را سرمست خواهد کرد. این بازار جالب را از دست ندهید.


بازار مسگرها: خرید و فروش ظروف مسی در کرمانشاه رواج بسیار زیادی دارد. برخی از این ظروف قلم‌زنی شده‌اند و از جذابیت ظاهری بسیاری برخوردارند. زیبایی این ظروف و فایده‌ای که برای بدن انسان دارند و باعث می‌شوند غذایی که در آن‌ها پخته می‌شوند خوشمزه‌تر شود، باعث شده تا تقاضا برای خرید این ظروف زیادتر از گذشته شود. در بازار مسگرهای کرمانشاه، شما هر تعداد ظرف مسی در هر شکل و طرحی که بخواهید را می‌توانید پیدا کنید و به عنوان سوغات خریداری کنید.

بازارچه کفش چهارراه اجاق: از دیگر بازارهای سنتی کرمانشاه که می‌توانید در آن سوغاتی مورد نظرتان را خریداری کنید، می‌توان به بازارچه کفش چهارراه اجاق اشاره داشت. این بازار بهترین مکان برای خرید کیف و کفش است. در بازارچه کفش چهاراه اجاق انواع متنوعی از کیف و کفش مردانه، زنانه و بچگانه به فروش می‌رسد. پیش‌تر اشاره شد که چرم سازی در کرمانشاه رواج دارد. شما می‌توانید در مغازه‌های قدیمی این بازارچه، انواع و اقسام مصنوعات چرمی سنتی را پیدا کنید تا به عنوان سوغات با خود ببرید. این بازار به دلیل تنوع بالای کفش به خانه کفش کرمانشاه شهرت یافته است. چهار راه اجاق، خیابان مطهری، موقعیت مکانی این پاساژ است.

جمعه بازار کرمانشاه: اگر شما قصد دارید سوغاتی از کرمانشاه با خود برای عزیزانتان ببرید، لاجرم باید به بازارها و بازارچه‌های سنتی این شهر سر بزنید. زیرا صنایع دستی و خوراکی‌های خوشمزه‌ای که در بالا به شما معرفی کردید را در این مکان‌ها می‌توانید پیدا کنید. پاساژ‌های مدرن چیز بیشتری نسبت به پاساژهای شهر خودتان عرضه نخواهند کرد. جمعه بازار کرمانشاه در پارک شرقی این شهر برپا می‌شود و یکی از مکان‌های پربازدید توسط مردم محلی و گردشگران است. در این بازار شما می‌توانید هر آنچه می‌خواهید، از لوازم آرایشی و بهداشتی، پوشاک، خوراکی، صنایع دستی، کیف و کفش و غیره را خریداری کنید. جالب است که قیمت تمام وسایل در این بازار معمولاً خیلی کمتر از بازارهای دیگر است.
در کنار این بازارها، اگر قصد دارید سوغاتی خود را از پاساژهای شیک و لوکس این شهر تهیه کنید، ما به شما پاساژهای کیش، آنجلوس، سریری، مرکز خرید لیلیوم، مرکز خرید ارگ، پاساژ حافظ و مرکز خرید نوبهار پلازا را پیشنهاد خواهیم کرد.


سخن پایانی
آشنایی با سوغات هر شهری یکی از بهترین و آسان‌ترین راه‌ها برای شناخت فرهنگ مردم آن شهر است. کرمانشاه از موقعیت فیزیکی خاصی بهره می‌برد و مردمان سخت‌کوش آن از دیرباز هر آنچه لازم داشته‌اند را با دستان خود درست می‌کنند. محیط طبیعی بکر این شهر و این استان، لحظات بسیار دل‌انگیزی را برای شما رقم خواهند زد. سفرمارکت مایل است به شما در پیدا کردن تور ارزان‌قیمت کرمانشاه و رزرو هتل و معرفی سوغاتی‌های کرمانشاه و در مجموع هر آنچه لازم دارید تا درباره این شهر بدانید کمک کند. پس اپلیکیشن سفرمارکت را از دست ندهید.