نطنز مرکز شهرستان نطنز یکی از شهرستان‌های استان اصفهان است. نطنز که یکی از شهرهای سرسبز و پرباغ استان است، در میانه راه کاشان به اصفهان و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شمال شرقی اصفهان قرار دارد. قرار گرفتن نطنز در دامنه کوهستان کرکس موجب شده تا بارندگی و منابع آبی این شهر بهتر باشد و سرسبزی این شهر مدیون همین جایگیری است. معنای نام نطنز، شهر آب پرآب، یا شهر کوچک و دنج است.
گویش محلی نطنزی گویش رایج مردم این شهر است که به گویش اصفهانی نزدیک است. از صنایع دستی نطنز میتوان به پارچه‌بافی، ریسندگی، گلیم بافی و ساخت کاشی و سرامیک اشاره کرد.
از دیگر سوغاتی‌های نطنز، خشکبار و میوه گلابی این شهرستان است. در شهر نطنز مجموعه مراسم عزاداری محرم، پنجشنبه بازار و شب برات، از جمله مراسم آیینی محلی و بومی به شمار می‌روند.
از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری نطنز میتوان به قلعه سنگی، آتشکده ساسانی، مسجد جامع (جمعه) به همراه درخت چنار کهنسال، بقعه شیخ عبدالصمد نطنزی، رباط شاه عباس، گنبد باز و بافت تاریخی سرشک اشاره کرد.
مردم شهر نطنز معمولا به دو گروه شغلی اصلی مشغول هستند. یکی فعالیت در شهرک‌های صنعتی که در این شهر بنا شده‌اند و دیگری شغل تاریخی مردم این شهر باغداری و کشاورزی و فرآوری محصولات باغی مثل خشکبار است.
چند سالی است که شهر نطنز با استقبال و توجه گردشگران رو به رو شده است. گردشگران بیشتر برای لذت بردن از طبیعت بکر و زیبای آن به این شهر می‌روند. با توجه به این استقبال در چند سال اخیر چند هتل، مهمانسرا و اقامتگاه بومگردی در این شهر دایر شده است.
از غذاهای سنتی نطنز میتوان به کشکبا اشاره کرد که ترکیبی از گوشت، اسفناج و پیاز سرخ شده است.
علاوه بر شهر نطنز، روستاها و شهرستان‌های پیرامون نطنز، هم جاذبه‌های طبیعی و تاریخی زیادی برای عرضه دارد. از جمله این مکان‌ها میتوان به پارک جنگی متین آباد، قلعه طرق رود، قلعه کوهاب، حمام نوقه، مجموعه تاریخی افوشته، بید خود، هوو، میرقوعه و محله سرشک نطنز اشاره کرد.
محله ای به نام سرشک در نطنز قرار دارد که از جمله آثار تاریخی آن میتوان به مسجد جامع، حسینیه، آسیاب، درختان چنار کهنسال، قنات دو رشته بهاءالدین، بقعه شیخ محمدتقی انصاری، میراب، آب انبار، قلعه میرزا حسن خان امیرمظاهری که خان و فرماندار نطنز بوده است اشاره کرد.
قلعه میرزا حسن خان امیرمظاهری دارای آسیاب، زندان میخ، اطاق های متفاوت و ساختمانی خشتی و در ۴ طبقه است.
بی شک میتوان بهترین نقطه نطنز را سرشک نامید با باغ های فراوان به، انار، انجیر، زعفران، سیب و گلابی با نهرهای فراوان که مهمترین آن چشمه بهاءالدین است.
در برخی از کتاب ها آمده که پدر حافظ شیرازی نطنزی و اهل سرشک نطنز بوده است، به خلاصه کتابی بنام “غزلیات شمس الدین محمد حافظ به ترتیب حروف الفبا” به تصحیح “غلامرضا خان امیر مظاهری” شرح مختصری از زندگی حافظ و مهاجرت خانواده او از نطنز به شیراز ارایه شده است.
در این خلاصه علت مهاجرت خانواده حافظ شیرازی از نطنز به شیراز، کم آب شدن سرشک به علت خریدن آبهای قنات منطقه توسط مرحوم سید حسن واقف و تغییر مسیر آب از سرشک به افوشته عنوان شده است.
