درباره شهر بیرجند
بیرجند یکی از شهرهای شرقی و مرکز استان خراسان جنوبی است. این شهر قدیمی با جاذبههای دیدنی و تاریخی خود در میان گردشگران محبوبیت دارد و سالانه میزبان مسافران زیادی از سراسر کشور است. بیرجند جزو شهرهای بزرگ در این منطقه به شمار میرود و بعد از تهران به عنوان دومین شهر در کشور از لوله کشی آب شهری برخوردار گشته است. همچنین این شهر زیبا به عنوان شهری در دل کویر است که به نگین کویر شهرت دارد و به دلیل قرارگیری در کویر مکان مناسبی برای دوستداران کویر شناخته میشود. مردم مهماننواز شهر زیبای بیرجند از مسافران استقبال میکنند و در فراهم نمودن اقامتی به یاد ماندنی در تلاش هستند. جاذبههای گردشگری در داخل و اطراف شهر پراکنده شدهاند و همین جاذبهها گردشگران متعددی را به
خرید بلیط هواپیما مشتاق کرده و به سوی خود جذب میکنند. نام اصلی این شهر از زمانهای گذشته بیرجند بوده و به چندین شکل مانند بیرجند، برجن، برکند و بیرگند در نوشتهها و فرهنگنامهها آمده است.
تاریخچه شهر بیرجند
در همان نگاه اول، وجود گورستانهای آیین زرتشتی در اغلب روستاها و همچنین آتشکدههای سفلی و علیا نشانگر قدمت تاریخی این منطقه است، در کتب تاریخی نیز همواره از شهر بیرجند یاد شده است و حتی نام برخی از روستاهای بیرجند مانند گیو، سهراب، ماژان، سلم آباد، درخش، خراشاد، رودک، دستجرد، چاج، چهکند، جمشیدآباد و ... در اساطیر آورده شدهاند. از گورستانها که بگذریم، مسجد جامع بیرجند به عنوان قدیمیترین اثر در شهر بیرجند در سال ۷۵۰ هجری قمری بنا شده است. با اینکه در طول تاریخ، در شهر بیرجند زمین لرزه هولناکی رخ داده و موجب ویرانی و نقل و انتقال اهالی گشته است، اما آبادانى و رونق شهر Birjand از دوره صفویه آغاز گردیده تا اواسط دوره قاجاریه ادامه داشته است. در این دوره از تاریخ نیز آثار تاریخی زیادی با معماری بی نظیر، خانههاى گلی و گنبدی شکل و کوچههاى پیچ در پیچ، آب انبارهاى قدیمی، مساجد و حمامهاى عمومی ساخته شدهاند. شهر بیرجند داراى ۱۹ محله قدیمی و دیدنی است که مطمئنا در هنگام سفرتان از بازدید این مناطق سیر نخواهید شد.
موقعیت جغرافیایی و آب و هوای بیرجند
از لحاظ جغرافیایی همسایههای شهر بیرجند عبارتاند از قاینات در سمت شمال، کشور افغانستان در سمت شرق، شهرستان نهبندان و کرمان در سمت جنوب و شهر فردوس و طبس در سمت غرب. لازم به ذکر است، موقعیت مکانی این شهر در میان دو کوه پایه بلند همراه با دشتهای وسیع است و همینها جزو مهمترین عوامل تاثیرگذار در آب و هوای این منطقه هستند، همچنین به دلیل نزدیکی به کویر مرکزی ایران آب و هوای بیابانی همراه با تابستانهای گرم در این منطقه دیده میشود، اما از سویی دیگر، کوههای منطقه اکثرا در جهت غربی - شرقی هستند و همین امر سبب کاهش شدت گرما شده و آب و هوای معتدلی در منطقه حاکم است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت این شهر نیز همانند شهرهای کویری دیگر دارای آبو هوای بسیار سرد در زمستانها و آب و هوای گرم و خشک در تابستان هاست. میانگین دمای بیرجند در فصل گرما حدودا ۲۸ درجه و در سرما نیز حدودا ۵ درجه است.
جاذبه های دیدنی شهر بیرجند
به دلیل مقیاس جغرافیایی کوچک شهر بیرجند همه جاذبهها نزدیک به هم قرار دارند و فاصله جاذبهها به همدیگر حدودا ۵ دقیقه است. حتی برای دسترسی به جاذبههای اطراف شهر نیز مسافت کوتاهی باید طی شود. در ادامه به معرفی چند مورد از جاذبههای شهر بیرجند میپردازیم:
•باغ اکبریه: این باغ منحصربهفردترین جاذبه شهر بیرجند است که در فهرست میراث جهانی یونسکو و فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. این باغ بینظیر جزو آثار تاریخی دوره قاجار است که به دستور شوکت الملک باغی سرسبز پر از درختان کاج و سرو ساخته شده و در درون باغ نیز دو بنای بسیار تماشایی خودنمایی میکنند. امروزه، یکی از این بناها به عنوان دانشکده هنر و کتابخانه استفاده میشود و بنای دیگر نیز به ساختمان تشریفات شهرت دارد. اکنون با گسترش شهر بیرجند، باغ اکبریه در مرکز شهر قرار گرفته و علاوه بر اینکه به عنوان بنای تاریخی شناخته میشود، این بنا از قسمتهای متفاوتی تشکیل شده و مورد استفاده قرار میگیرند؛ این قسمتها عبارتاند از موزه باستانشناسی بیرجند، موزه مردمشناسی بیرجند، موزه عروسک و فرهنگ خراسان و موزه مشاهیر.
اگر علاقهمندید بیشتر در مورد این باغ بدانید حتما
مطلب معرفی باغ اکبریه در همین وبسایت را مطالعه کنید.
•مدرسه شوکتیه: این مدرسه تاریخی به عنوان سومین مدرسه در ایران به شیوه تدریس نوین بوده است. مدرسه شوکتیه در محل موقوفات امیر اسماعیل خان معروف به شوکت الملک اول ساخته شده و در ساخت این مدرسه از استادان و معماران یزدی دعوت کردهاند. زمان ساخت این بنا به سال ۱۳۱۲ قمری برمیگردد و همانند سایر بناهای تاریخی در شهر بیرجند درون یک باغ بسیار زیبا قرار گرفته است. مدرسه شوکتیه به عنوان آثار ملی ایران در سال ۱۳۵۶ به ثبت رسیده است.
•قلعه بیرجند: یکی از بزرگترین و باشکوه ترین قلعههای ایرانی در شهر بیرجند واقع شده است، این قلعه با نامهای قلعه پایین شهر و قلعه تاریخی ته دل یا قلعه بیرجند شناخته میشود. این قلعه بر روی تپه ای در ورودی و در قسمت شرقی شهر بیرجند واقع شده است و قدمت آن به دوران صفوی برمیگردد. در ساخت این قلعه از خشت و گل استفاده شده و برای ورود به این قلعه باید از چند پله بالا بروید تا به در ورودی برسید. قلعه تاریخی بیرجند دارای دو طبقه و چهار برج در چهار گوشه و یک برج مرکزی در وسط است که جزو جاذبههای تماشایی در این منطقه شناخته میشود.
•بند دره: یکی از مکانهای تفریحی در شهر بیرجند است که با آبوهوای خوش و پاک در میان گردشگران شهرت دارد. این سد به دوره زندیه تعلق داشته و در حد فاصل ۵ کیلومتری از شهر به دستور شوکت الملک ساخته شده است. این روزها به عنوان یکی از بزرگترین سدهای کوهستانی در کشور به شمار میرود و گردشگران زیادی برای بازدید از این سد بی نظیر با
خرید آنلاین بلیط هواپیما ارزان سفرمارکت راهی این منطقه میشوند.
•عمارت رحیم آباد: باغ و عمارت رحیم آباد در سال ۱۳۱۵ هجری قمری ساخته شده است و دارای بخشهای متعددی مانند باغ، انبار، استخر و عمارت اصلی است. در ساخت این بنا از تزئینات زیبایی مانند آیینهکاری، گچبری با نقش و حیوانات، گل و گیاه و اسلیمی استفاده گردیده است که بازدید از آن خالی از لطف نیست.
•سنگ نگاره کال جنگال: کال جنگال از درههای عمیق کوه ریچ است که در نزدیکی روستای زمان آباد واقع شده است. بر روی سنگهای صیقلی این منطقه چندین نوشته به خط پهلوی وجود دارند که نشان دهنده زندگی پیشینیان هستند. بر روی این کتیبه، تصویر جدال مردی با شیر دیده میشود که دست راست مرد جنگجو بر روی کمر و با دست چپ در حال مبارزه شیر است.
فرودگاه بیرجند
شهر بیرجند به دلیل موقعیت سیاسی و نظامی خود در سال ۱۳۱۲ با تلاشهای مستمر محمد ابراهیم علم صاحب فرودگاه شده است. این فرودگاه به عنوان یکی از نخستین فرودگاههای تاسیس شده در ایران است که در شمال شهر بیرجند واقع شده و در طی سالها گسترش یافته است. بعد از چندین سال در نهایت در سال ۱۳۸۷ با پرواز بیرجند ـ مدینه به عنوان فرودگاه بینالمللی بیرجند تغییر داده شد. در حال حاضر، در هفته ۱۵ پرواز توسط ۶ شرکت هواپیمایی از این فرودگاه به مقاصد تهران، مشهد، دمشق، مدینه و بغداد انجام میگیرد. این فرودگاه دارای یک ترمینال برای پروازهای داخلی و خارجی است و در داخل این ترمینال نیز امکاناتی نظیر مغازههای سوغاتی فروشی، رستوران، کافیشاپ و چندین شعبه بانک وجود دارند. برای دسترسی به فرودگاه میتوانید از تاکسیهای فرودگاه یا تاکسیهای درونشهری بهرهمند شوید. همانطور که اشاره شد، این شهر به دلیل موقعیت استراتژیک نظامی در منطقه دارای فرودگاه دیگری نیز است که به عنوان فرودگاه نظامی در ۵۰ کیلومتری غرب بیرجند ساخته شده و به عنوان پایگاه دوازدهم شکاری نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران کاربرد نظامی دارد.